Werken en de overheid - les 2

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Werken en de overheid

Terugblik vorige les

Om welke redenen werken we?

Hoe heet de pyramide van behoeften ook alweer?

Wanneer betalen we premie en wanneer betalen we belasting?

Leerdoelen

• kun je uitleggen wat een verzorgingsstaat inhoudt
• Wat sociale zekerheid is en je kunt uitleggen hoe dit werkt.
• kun je een loonstrook lezen en begrijp je op welke onderdelen daarvan de overheid invloed heeft.

Slapend rijk worden zou ideaal zijn

1. Eens
2. Oneens

Werken geeft status

1. Eens
2. Oneens

In welke sector werk je?

1. Winkel/bezorgen
2. Dienstverlening/zorg
3. Horeca
4. ergens anders/ ik werk niet

Ik vind mijn werk...

1. vervelend, ik ga omdat het moet
2. wel oke, k heb wel ergere baantjes gehad of gezien
3. wel leuk, ik vind het niet erg
4. super! Het past helemaal bij mij

Werken en de overheid

Als werknemer heb je in Nederland veel te maken met de overheid. Dit zie je terug in bijvoorbeeld:

Regels & wetten - kwaliteits-eisen - belastingen en premies (sociale zekerheid).

-> Kunnen jullie bij elk een voorbeeld geven hoe dit invloed heeft op jullie leven? 

Regels & wetten:  Leerplicht, kwalificatieplicht, onderwijswetten, examenregels

Kwaliteitseisen:  Toezicht inspectie, accreditatie opleiding, erkende stageplekken

Belastingen & premies: Loonbelasting bij bijbaantjes, belastingaangifte, zorgverzekering vanaf 18 jaar

Waar kom jij de overheid tegen?

• Vergunningen aanvragen
  
• Aan de regels houden voor bijvoorbeeld:
  
• Openingstijden (horeca)
• (brand)veiligheid
  
• Voedselveiligheid
  
• Arbo regels;
  
• Uitbetaling volgens CAO
  
• Belastingen en premies betalen 

Sociale zekerheid

Sociale zekerheid zijn de wettelijke maatregelen die zorgen voor financiële zekerheid van mensen ten tijde van:

  

pensioen; ziekte; arbeidsongeschiktheid; overlijden van naasten; werkloosheid.

Verzekeringen en voorzieningen

Weet jij dit?

Wat is het verschil tussen een sociale voorziening en een sociale verzekering?

Wat is het verschil tussen een sociale voorziening en een sociale verzekering?

Het belangrijkste verschil is dat sociale voorzieningen door het rijk, via de belastingen, worden gefinancierd. 

De  burgers betalen voor sociale verzekeringen door middel van  een premie aan verzekeraars.

 

Belasting

Er zijn verschillende soorten belasting.

Inkomsten belasting: Je betaalt belasting over het geld dat je verdient.

BTW: Belasting die je betaalt over producten die je in de winkel koopt. 

Accijns: Extra belasting op producten die schadelijk kunnen zijn voor het milieu of de gezondheid.

Dit betalen we via de belastingdienst rechtstreeks aan de overheid.

Premie

Iedere werknemer betaalt naast de belastingen ook premie voor werknemersverzekeringen en volksverzekeringen.

• Werknemersverzekering: voorbeeld Werkeloosheid wet (ww), na ontslag.
• Volksverzekering: AOW, ontvangt iedereen na zijn 67ste.

Dit betalen we aan verzekeraars.

Hoe ziet het er dan uit?

Wat is het verschil tussen een volksverzekering en een werknemersverzekering?

 Volksverzekeringen worden betaald door inkomensafhankelijke premies en belastingen. -> Dit geldt dus ook als je een uitkering ontvangt. 

Werknemersverzekeringen, daarentegen, worden betaald door een inkomensafhankelijke premie voor alleen werknemers. Niet-werkende burgers betalen hier dus niet aan mee.

Wat is vergrijzing en waarom is het een probleem voor de verzorgingstaat?

Wat is het verschil tussen formele en informele arbeid?

1. Formeel is wit werken, informeel zwart
2. Formele arbeid is vrijwilligerswerk, informele arbeid is betaald werk.
3. Formele arbeid is zwaar lichamelijk werk, informele arbeid is licht en flexibel werk.
4. Formele arbeid is werk in de overheid, informele arbeid is werk in het bedrijfsleven.

Waarom werken mensen zwart?

Bekijk jou meest recente loonstrook

Staan er termen in die je niet kent? 

Hebben we tips & tops voor hoe we de les vonden?

Einde les

Werk aan je opdrachten!