Les 4 - Deugdethiek

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Ethiek

Les 4: deugdethiek

vwo-4

Periode 4

Lesdoel en lesopbouw

Kennen: deugdethiek van Aristoteles

Kunnen: leesopdracht maken

1. Herhaling: uitleg ethiek
2. Video: Aristoteles + quizvragen
3. Leesopdracht: Frans Jacobs over Aristoteles
4. Bespreking antwoorden
5. Reflectie: wat weten we nu?

Onderverdeling in typen ethiek

• Descriptieve ethiek: beschrijvend, hoe iets feitelijk gaat qua moraal
• Voorbeeld: in NL vinden we het goed om de armen te helpen.
• Normatieve ethiek: voorschrijvend, hoe iets hoort te zijn
• Voorbeeld: behoor je armen mensen ook te helpen? 
• Meta-ethiek: onderzoeken van ethische begrippen, doet een stap terug (wat betekenen de begrippen 'goed' en slecht' überhaupt?)
• Voorbeeld: waarom vinden we het überhaupt goed dat we mensen helpen? Wat betekent het woord 'hulp' überhaupt?

Normatieve ethiek: drie theorieën

• Normatieve ethiek: voorschrijvend, hoe iets hoort te zijn
• Drie theorieën: 

1. Deugdethiek (Socrates, Plato, Aristoteles) - oudste stroming
2. Gevolgenethiek (Jeremy Bentham, John Stuart Mill)
3. Plichtsethiek (Immanuel Kant, John Rawls) - jongste stroming, maar invloedrijk!

• De theorieën zeggen iets over hoe de mens behoort te handelen. 
• Deugdethiek richt zich op de persoon die handelingen uitvoert, gevolgen- en plichtsethiek op de handeling zelf.

Aristoteles: vier verklaringen/oorzaken

Leesopdracht

• Lees deze korte tekst over Aristoteles.  Beantwoord na het lezen de volgende vragen:

1. Ons streven is in tegenstelling tot dieren ongeordend volgens Aristoteles. Waarom?
2. Staat 'het juiste midden' gelijk aan 'middelmatigheid' volgens Aristoteles?
3. Wat is volgens Aristoteles de kroon der deugden?

• Zet je antwoorden in een apart Word-bestand. Je hebt ze zometeen nodig. Tien minuten de tijd.

01:17

Had Aristoteles dus dezelfde gedachten als Plato over de waarneembare wereld?

1. ja, precies hetzelfde
2. ja, maar alleen qua planten
3. nee, de natuur had ook een streven naar perfectie in zich
4. geen van allen

01:49

Vul het juiste begrip in op de lege plek: "[...] is het juiste midden tussen lafheid en roekeloosheid."

1. moed
2. verstandigheid
3. wijsheid
4. vaagheid

Ons streven is in tegenstelling tot dieren ongeordend volgens Aristoteles. Waarom?

Staat 'het juiste midden' gelijk aan 'middelmatigheid' volgens Aristoteles?

Wat is volgens Aristoteles de kroon der deugden?

Reflectie: afsluiting

We weten nu dat.. 

• Aristoteles anders over de natuur dacht dan Plato, met name wat betreft het streven naar volmaaktheid
• De mens ook streeft naar perfectie/volmaaktheid, het ultieme doel is een geslaagd leven (eudaimonia).
• Wanneer is het geslaagd? Wanneer de mens zijn complete leven lang het juiste midden heeft weten te houden.