§6.1 De Reformatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§6.1 De kerk valt uiteen

Huiswerk (28-5-2025)

Schrijf op in je Plenda

Maken opdracht 1 t/m 11 van §6.1

Wat wordt bedoeld met de zin
'de kerk valt uiteen'?

Lesdoelen

Je kan uitleggen:

• Wat de Reformatie is
• Wie Erasmus, Luther en Calvijn zijn
•  Wat het Lutheranisme is

Reformatie/Hervorming

Rond 1500 wilden mensen de kerk opnieuw vormgeven

Ze waren het oneens met de macht en gebruiken van de kerk

Dit heet de Reformatie of Hervorming

Aanhangers van dit protestantisme zijn de protestanten

Maarten Luther

Maarten Luther was een Duitse monnik rond 1500

Op een dag ging hij op bedevaart naar Rome

Daar zag hij dingen van de kerk waar hij het mee oneens was

Hij kreeg veel kritiek op de kerk

Lutheranisme en calvinisme

Luther wordt vervolgd door de paus, maar krijgt ook aanhangers. Naast Luther is er nog een belangrijke hervormer, zijn naam is Calvijn. Vooral in Nederland zijn er veel protestanten aanhangers van het Calvinisme. 

Mensen bleven trouw aan de kerk (katholieken) en werden trouw aan Luther (protestanten). Welk kenmerk hoort bij wie? (blz. 22)

Katholiek

Protestant

Een aflaat kan je redden

Alleen de Bijbel is waarheid

Aflaten zijn onzin

De Bijbel en de paus zijn waarheid

De priester moet de Bijbel uitleggen

Iedereen moet zelf de Bijbel lezen

Heiligen moeten vereerd worden

Heiligen zijn onzin

Een kerk moet mooi versierd zijn

Een kerk moet sober zijn

Filmpje

Erasmus

Lees: Katholieken en protestanten
Wat is het grote verschil tussen Luther/Calvijn en Erasmus?

Filmpje

Bedevaart naar Rome

Welke misstanden
ziet Luther?

Filmpje

Aflatenhandel

Wat is er volgens Luther verkeerd aan de aflaten?

Resumé

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

§6.1 De kerk valt uiteen

De Renaissance 

Filmpje

95 stellingen

De renaissance

In Noord-Italië profiteren steden van de bloeiende handel

De rijke handelaren willen hun rijkdom graag laten zien

Hierbij laten zij zich inspireren door de Romeinse cultuur

Dit leidt tot 'opnieuw interesse' in de Romeinse cultuur

Frans voor wedergeboorte. Duurt ongeveer van 1300 tot 1600 en is de overgang van de middeleeuwen naar de vroegmoderne tijd (1500 - 1800)

Wegens de kruistochten

Leg in EIGEN WOORDEN uit wat volgens jou de Renaissance betekent
(Gebruik het boek en/of het internet)

Welke omschrijving past het best bij het begrip 'renaissance'?

1. De nieuwe waardering voor de Grieks-Romeinse cultuur vanaf de 14e eeuw
2. De vernieuwde architectuur in Noord-Italiaanse steden vanaf 1300
3. Het opnieuw tot leven komen van de Grieks-Romeinse oudheid in Italië vanaf de 15e eeuw
4. Het weer opbouwen van de zwaar beschadigde stad Rome vanaf 1400

De renaissance

• Boeken worden vertaald
• Kunst uit de tijd van de Grieken en Romeinen wordt inspiratie voor nieuwe kunst
• Gebouwen in de Renaissance lijken op die van de Grieken en Romeinen
• Mensbeeld veranderd: De mens (niet God) en het leven op aarde is het belangrijkste

Frans voor wedergeboorte. Duurt ongeveer van 1300 tot 1600 en is de overgang van de middeleeuwen naar de vroegmoderne tijd (1500 - 1800)

Inspiratie van de oudheid

De renaissance komt veel terug in de kunst

Rond 1500 beseffen mensen dat dit een grote verandering is

Zij zien de tijd tussen henzelf en de oudheid als tussentijd

Grieken & Romeinen	Middeleeuwen	Renaissance
c

Kenmerken van de Renaissance

Anatomie

Er wordt opnieuw onderzoek gedaan, naar het menselijk lichaam. Het lichaam moet worden afgebeeld in de ideale vorm, net zoals bij de Grieken

Perpectief

In de middeleeuwse kunst kloppen de verhoudingen niet. Afbeeldingen zien er plat uit en het lichaam van de mens klopt niet. In de renaissance gaan de kunstenaars wél perpectief in hun kunst toepassen zodat er diepte in de kunst zit.

Carpe diem

- Middeleeuwen: Het leven op aarde is een voorbereiding op het leven na de dood. Memento mori (onthoud dat je zal sterven).

- Renaissance: Je moet genieten van het leven op aarde en niet alleen aan de dood denken. Carpe diem (pluk de dag).

Mensbeeld

De mens en het leven op aarde wordt belangrijker. In de middeleeuwen maak je kunst voor God, dus blijf je onbekend. In de renaissance mag je trots zijn en je naam eronder zetten.

Voeg een foto toe van een gebouw uit de Renaissance (1500-1600)

Voeg een schilderij toe van een gebouw uit de Renaissance (1500-1600)

De Renaissance zorgt ervoor dat de kritiek op de kerk toeneemt. Leg uit waarom.

Aan de slag

Lees 6.2

Maak opdrachten 1 t/m 4