Leesvaardigheid herhaling leerjaar 2 - §1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

LEESVAARDIGHEID:

Leerdoel: herhalen theorie jaar 2

Tekstbegrip - begrijp jij wat je leest?

* Vergroot je woordenschat - veel lezen :-)

*Breid je kennis over de wereld uit 

Iedere schrijver heeft een schrijfdoel. Bij elk schrijfdoel horen verschillende tekstsoorten. Sleep het juiste doel naar de bijbehorende tekstsoort.

Activeren

Amuseren

Overtuigen

Informeren

Welke leesstrategie hoort erbij?

Oriënterend lezen

Globaal lezen

Intensief lezen

Zoekend lezen

Kritisch lezen

Je bladert de folder van de Albert Heijn door. 

Bij het leren onderstreep je de hoofdzaken.

Je zoekt in de bibliotheek naar een boek van de leeslijst.

Je leest de tekst door voordat je de vragen gaat lezen en maken.

Je wil weten of de tekst betrouwbaar is.

     informeren                                                            overtuigen                       

                                                                                                                               

  

Het is de bedoeling dat als lezer iets gaat doen.

Nieuwsbericht in de krant of een tekst in een leerboek.

Dit zie je soms bij een recensie van een boek, maar het kan ook overtuigend zijn!

beschouwen

activeren

Feitelijke informatie en objectief

Voor- en tegenargumenten bij een stelling.

Je herkent vaak een duidelijk standpunt van de schrijver.

column in de krant

reclame

Enkele begrippen

• Elke tekst die je leest of schrijft bestaat uit een inleiding, middenstuk en slot.
• Alinea's staan niet op zichzelf; worden aan elkaar verbonden door middel van bijvoorbeeld signaalwoorden of overgangszinnen met een verwijswoord.
• Onderwerp --> waar gaat de tekst over? (één of enkele woorden)
• Hoofdgedachte --> kortst mogelijke samenvatting van de tekst in één enkele mededelende zin.
• Het onderwerp van de tekst wordt verdeeld in deelonderwerpen.  
• Alinea --> aantal zinnen die bij elkaar horen --> zelfde inhoud; zelfde deelonderwerp.          Elke alinea bevat een kernzin = belangrijkste zin van de alinea.

Enkele begrippen

• Citeren: Je moet letterlijk iets uit de tekst overnemen.  Als het gaat om een hele zin, noteer dan de eerste twee en de laatste twee woorden. Daarachter zet je de regelnummers. Bijvoorbeeld: 'Als het .......te noteren' (regel 1-3).Je begint en eindigt met een haakje.
• Eigen woorden:  Je mag niet een zin of een deel van en zin letterlijk uit de tekst overnemen.

TEKSTVERBANDEN

Zorgen ervoor dat

woorden, zinnen en alinea's

met elkaar samenhangen.

SIGNAALWOORDEN

Aan een

signaalwoord

zie je met

welk tekstverband

je te maken hebt.

Sleep de signaalwoorden naar de bijbehorende tekstverbanden.

Let op: leer de tekstverbanden goed 

opsommend

tegenstellend

tijdsvolgorde (temporeel)

oorzaak-gevolg

toelichtend / voorbeeld

redengevend

voorwaardelijk

een andere

hoewel

voordat

hierdoor

bijvoorbeeld

tenzij

namelijk

want

als

toch

daarnaast

zoals bij

zodat

totdat

echter

indien

Feit, mening en argument

Een feit is iets waarvan je kunt controleren of het waar of onwaar is:

• Het Nederlands Openluchtmuseum is een museum in Arnhem. --> waar

• In Amsterdam wonen 110 verschillende nationaliteiten. --> onwaar; meer dan 180

Een mening of standpunt is wat iemand van iets vindt. Met een mening kun je het eens of oneens zijn. Een mening herken je vaak (maar niet altijd) aan signaalwoorden als ik vind, volgens mij, lijkt mij, daarom, dan ook en dus en aan formuleringen als er moet, er zou moeten en we zouden moeten.

Als iemand zegt waaróm hij een bepaalde mening heeft, gebruikt hij een of meer argumenten. Een argument herken je vaak (maar ook niet altijd) aan signaalwoorden als want, omdat, immers en namelijk:

• Er moeten verkeersdrempels in deze straat komen (mening), want er wordt hier veel te snel gereden (argument).

• Mick zou op basketbal moeten gaan (mening); daar is hij met zijn lengte van ruim twee meter namelijk erg geschikt voor (argument 1). Bovendien is hij erg handig met een bal (argument 2).

Interactief lezen 

Maak tijdens het lezen aantekeningen in de tekst; daardoor ga je de teksten die je leest beter begrijpen. 

Je kunt dit ook toepassen bij andere vakken. 

Denk aan een vak als aardrijkskunde of geschiedenis.

Aan de slag

• Cursus 1 Meer dan lezen §1 opdracht 1 t/m 3 --> zie planning   NN. Dit is huiswerk voor maandag 2 december.
• Let op: §1 staat niet in je boek dus deze opdrachten maak je digitaal. Vanaf §2 maak je de opdrachten niet via de planning maar in je schrift. Ik zal regelmatig een tekst printen, zodat jullie kunnen arceren/aantekeningen maken.

Vergeet niet om te lezen in je leesboek

Interactief lezen:

Oriënterend lezen:           A. Onderwerp

Alinea voor alinea lezen: B. Kernzin / Hoofdzaken / Deelonderwerpen

                                               C. Inleiding, middenstuk en slot

Tijdens het lezen:              D. + nieuwe info

                                                    * wist ik al

                                                    ? ik vraag me af…/ik snap het niet

                                                     ! dit is belangrijk…/dit raakt me

                                                 E. Omcirkel signaalwoorden + noteer het verband                                                                         F. Betekenis lastige woorden

Na het lezen:                        G. Tekstsoort / Tekstdoel / Hoofdgedachte (één zin!)

                                                  

Tips bij je toets

• Neem in je antwoord een deel van de vraag over.
• Sla na elk antwoord een regel over.
• Elke zin begint met een hoofdletter en eindigt met een punt.
• Schrijf duidelijk en controleer je werk  op spel- en formuleerfouten.
• Tijdens het lezen maak je aantekeningen in de kantlijn en arceer je de signaalwoorden.