Formuleren

• Nederlands
• Middelbare school

Formuleren

Formuleringsfouten

• woordkeus
• stijl
• zinsbouw
• verwijzingen

Formuleringsfouten - woordkeus

Contaminatie 

Het verhaspelen van twee woorden of uitdrukkingen. 

• Kan jij dat even nachecken?  
• Ik ga mijn verslag uitprinten. 

Formuleringsfouten - woordkeus

Verkeerd woord / barbarisme 

Woorden of uitdrukkingen die letterlijk uit een andere taal in het Nederlands worden vertaald en die als fout Nederlands worden beschouwd. 

gallicisme = uit het Frans

germanisme = uit het Duits 

anglicisme = uit het Engels

belgicismen = woorden die in België wel worden gebruikt en in NL niet. 

blz. 296

Formuleringsfouten - stijlfouten

Storende woordherhaling

Steeds hetzelfde woord gebruiken.

Foutieve tautologie 

Twee woorden die hetzelfde betekenen gebruiken.

Foutief pleonasme 

Een woord gebruiken in de zin, waarvan de betekenis al aanwezig is in een ander woord.

Dubbele ontkenning 

Twee keer een ontkenning, waardoor de ontkenning wegvalt. 

Overbodige woorden

Woorden die beter weggelaten kunnen worden. 

Formuleringsfouten - stijlfouten

Ambiguïteit (dubbelzinnigheid)

Een zin kan twee verschillende betekenissen hebben.

Grammaticale ambiguïteit

De zinsbouw is dubbelzinnig. 

Semantische ambiguïteit 

Woord(groep) is dubbelzinnig. 

Formuleringsfouten - zinsbouw

Congruentiefout 

De persoonsvorm en het onderwerp van een zin zijn op elkaar afgestemd. Dit heet congruentie. Gebruik je een enkelvoudige persoonsvorm bij een meervoudig onderwerp, dan maak je een congruentiefout.

De media maakt/maken 

De groep leerlingen werd/werden 

Formuleringsfouten - zinsbouw

Lijdende vorm 

Zinnen kunnen in de bedrijvende en lijdende vorm staan. In een bedrijvende zin voert het onderwerp de handeling uit. In een lijdende zin ondergaat het ondewerp de handeling. 

Zinnen in de lijdende vorm zijn minder direct. De bedrijvende vorm heeft vaak de voorkeur. 

Formuleringsfouten - zinsbouw

Tangconstructie 

Als er teveel woorden staan tussen woorden die bij elkaar horen, is er sprake van een tangconstructie. Je moet de zinsconstructie aanpassen, zodat de tangconstructie verdwijnt. 

Blz. 302. 

Formuleringsfouten - zinsbouw

Foutief beknopte bijzin 

Een beknopte bijzin is een verkorte bijzin. Het onderwerp en de persoonsvorm zijn weggelaten in de beknopte bijzin. Je herkent ze aan te + infinitief OF deelwoord. 

• wachtend op de bus, speelde Sanne een spelletje op haar telefoon.  

Het onderwerp dat is weggelaten, moet in de hoofdzin ook het onderwerp zijn. Als dit niet zo is, is het een foutief beknopte bijzin. 

• Kijkend vanaf de zijlijn, won het jonge elftal de wedstrijd. 

Formuleringsfouten - zinsbouw

Foutieve samentrekking 

In een samentrekking laat je een eerder genoemd woord of zinsdeel weg.

Wij gingen eerst eten en daarna naar de stad. 

De woorden die je weglaat, moeten in beide zinnen gelijk zijn qua: 

• betekenis
• grammaticale functie
• getal 

Formuleringsfouten - zinsbouw

Foutieve samentrekking 

Fout in betekenis: 

• Zij maakte eerst haarzelf op en daarna het bed. 

Fout in getal: 

• Hier wordt vaak opgetreden en concerten gehouden. 

Fout in grammaticale functie: 

• Hij is ziek en naar huis gegaan. 

Formuleringsfouten - verwijzen 

blz. 306