Onthouden - Experimentenles

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Module-inzicht: Je kunt overal beter in worden.

Benodigdheden:

- Werkblad 'Namen onthouden' voor de experimentenles van 'Visualiseren'.

Dit is een experimentenles. In deze les wordt geen nieuwe inhoud behandeld, maar staat het uitvoeren van een experiment tijdens de les centraal.

Wat is een experimentenles?
In de experimentenles worden leerlingen gestimuleerd om te gaan experimenteren met leertechnieken en dit direct toe te passen op hun werk voor school. De afsluiting van de les bestaat uit 'De Terugblik'. Dit onderdeel is essentieel voor het reflecteren op het uitgevoerde experiment en het creëren van een cultuur waarin experimenteren met leren de norm is. Op deze manier kunnen de leerlingen hun uitgevoerde experiment aanpassen, zodat het de volgende keer weer een stukje beter gaat.

Wanneer geef je een experimentenles?
Je kunt de experimentenles op verschillende manieren inzetten. 

• Na het geven van één inhoudelijke les. Leerlingen kiezen dan een experiment dat gaat over de les die ze daarvoor hebben gehad*.
• Na het geven van een serie inhoudelijke lessen. Leerlingen kiezen dan een experiment dat gaat over één van de voorgaande lessen*.

*Je kunt er ook voor kiezen om meerdere experimentenlessen achter elkaar te geven. Leerlingen krijgen dan de kans om langer te oefenen met één experiment.

Extra informatie:

'Mijn experiment' is de laatste stap van het proces van experimenteren met leren. In de voorgaande lessen is de huidige aanpak duidelijk geworden en hebben de leerlingen verschillende manieren van slimmer leren ervaren. Nu is het tijd voor de leerlingen om te bedenken wat ze hiervan willen uitproberen tijdens de les. Het helpt hierbij om het plannetje zo concreet mogelijk te maken. Wij geven per les steeds voorbeelden van passende experimenten, maar het is belangrijk dat leerlingen ook de ruimte voelen om zelf iets te kiezen, mits het concreet is en uit te voeren is tijdens deze les.

Voorbeelden uit de les 'Visualiseren'

• Ik ga de woordjes voor een taalvak onthouden door de woorden te visualiseren.
• Ik ga de lidwoorden die horen bij woordjes voor Duits of Frans onthouden door ze een kleur te geven.
• Ik ga proberen beter te worden in het onthouden van namen door te oefenen met het werkblad.

Dit zijn voorbeelden van experimenten uit de les 'Visualiseren & associëren'. Heb je deze les nog niet gedaan? Sla deze slide dan over.

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen zelf een experiment bedenken of één van de experimenten kiezen uit deze voorbeelden. Dit experiment gaan zij tijdens de les gedurende 25 minuten uitproberen.
• Wanneer de leerlingen zelf een experiment bedenken is het belangrijk dat het concreet is en past binnen 25 minuten.
• Laat de leerlingen vrij in de keuze of zij dit zelfstandig of samen met een klasgenoot willen doen.
• De leerlingen kunnen na de voorbeelden hun experiment invullen.

Voorbeelden uit de les 'Loci-methode'

• Ik ga de vervoeging van een werkwoordrijtje onthouden door de uitgangen te koppelen aan plekken op mijn lichaam.
• Ik ga de gebeurtenissen van een tijdlijn van geschiedenis onthouden aan de hand van een lichaamsloci.
• Ik ga een andere volgorde onthouden aan de hand van een lichaamsloci.

Dit zijn voorbeelden van experimenten uit de les 'Loci-methode'. Heb je deze les nog niet gedaan? Sla deze slide dan over.

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen zelf een experiment bedenken of één van de experimenten kiezen uit deze voorbeelden. Dit experiment gaan zij tijdens de les gedurende 25 minuten uitproberen.
• Wanneer de leerlingen zelf een experiment bedenken is het belangrijk dat het concreet is en past binnen 25 minuten.
• Laat de leerlingen vrij in de keuze of zij dit zelfstandig of samen met een klasgenoot willen doen.
• De leerlingen kunnen na de voorbeelden hun experiment invullen. 

Voorbeelden uit de les 'Geheugenpaleis'

• Ik ga de volgorde van de afgelopen 20 Amerikaanse presidenten onthouden met een geheugenpaleis.
• Ik ga een boodschappenlijstje van 20 dingen onthouden met een geheugenpaleis. 
• Ik ga mijn geheugenpaleis oefenen door 'ik ga op reis en ik neem mee' te spelen met een paar klasgenoten.
• Ik ga mijn geheugenpaleis nog beter maken door ook andere kamers toe te voegen en hiervoor een plattegrond te maken.

Dit zijn voorbeelden van experimenten uit de les 'Geheugenpaleis'. Heb je deze les nog niet gedaan? Sla deze slide dan over.

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen zelf een experiment bedenken of één van de experimenten kiezen uit deze voorbeelden. Dit experiment gaan zij tijdens de les gedurende 25 minuten uitproberen.
• Wanneer de leerlingen zelf een experiment bedenken is het belangrijk dat het concreet is en past binnen 25 minuten.
• Laat de leerlingen vrij in de keuze of zij dit zelfstandig of samen met een klasgenoot willen doen.
• De leerlingen kunnen na de voorbeelden hun experiment invullen. 

Voorbeelden uit de les 'Getallen'

• Ik ga het telefoonnummer van een van mijn vrienden onthouden met het systeem dat ik heb bedacht.
• Ik ga jaartallen bij geschiedenis onthouden met het plaatjessysteem.
• Ik ga een wedstrijdje doen met een klasgenoot, waarbij we proberen om met het medeklinkersysteem zoveel mogelijk getallen achter de komma van Pi te onthouden. 

Dit zijn voorbeelden van experimenten uit de les 'Getallen'. Heb je deze les nog niet gedaan? Sla deze slide dan over.

• Lees de slide voor.
• Laat de leerlingen zelf een experiment bedenken of één van de experimenten kiezen uit deze voorbeelden. Dit experiment gaan zij tijdens de les gedurende 25 minuten uitproberen.
• Wanneer de leerlingen zelf een experiment bedenken is het belangrijk dat het concreet is en past binnen 25 minuten.
• Laat de leerlingen vrij in de keuze of zij dit zelfstandig of samen met een klasgenoot willen doen.
• De leerlingen kunnen na de voorbeelden hun experiment invullen. 

Wat wordt jouw experiment?
Kies een van de voorbeelden of bedenk zelf een experiment

• Lees de vraag voor.
• Benoem dat het belangrijk is om het zo concreet mogelijk te maken.
• Vraag een aantal leerlingen of ze hun experiment willen toelichten. Vragen die je daarbij zou kunnen stellen zijn: "Waarom wil je dit gaan proberen?" "Op welk vak of welke opdracht ga je dit toepassen?"
• Wanneer een experiment nog niet concreet genoeg is, vraag daar dan op door zodat het duidelijk is wat de leerling de komende 25 minuten gaat doen.

Succes!

• Als iedereen klaar is om te beginnen, zet je de timer aan.
• Loop rond om te kijken of het de leerlingen lukt om hun experiment uit te voeren en toe te passen. Hier kun je met enkele leerlingen ook even over in gesprek gaan.

Extra informatie

De terugblik is er om te reflecteren op de uitvoering van het experiment. Leerlingen denken na over hoe het experiment is gegaan en wat ze ervan hebben geleerd. Hierbij is er geen goed of fout. Door consequent te reflecteren, wordt het voor leerlingen een gewoonte en ontstaat er een cultuur waarin het delen van je leeraanpak normaal is.

Op pagina 17 van het Slim Jezelf Zijn-boek staat een voorbeeld van vragen die je bij de terugblik kunt stellen. 

Hoe ging het uitvoeren van je experiment?

😒🙁😐🙂😃

• Laat de leerlingen antwoord geven op de vraag via LessonUp.

Leg uit waarom je voor
dit antwoord hebt gekozen.

• Laat de leerlingen antwoord geven op de vraag.
• Vraag de leerlingen wat hun experiment was en vraag hen (indien nodig) om hun antwoord verder toe te lichten.

Extra informatie:

Door enkele antwoorden te bespreken kunnen leerlingen ook van elkaar leren. Vraag bij enkele antwoorden door wat er precies voor zorgde dat het goed of minder goed ging. Was het experiment concreet? Was het leuk? Was het nuttig? Ook dit is leerzaam voor de volgende keer.

• Sluit de les af.