4.2 - Prokaryoten

Basisstof 4.2

Voorkennisvragen:
  1. Onder welke groep vallen de bacteriën en de archaea?
  2. Wat hebben bacteriën en archaea met elkaar gemeen?
  3. Wat is bijzonder aan de groep cyanobacteriën?
  4. Wat is een verschil tussen de archaea en de bacteriën?
BINAS mee?
timer
2:30
1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 18 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Basisstof 4.2

Voorkennisvragen:
  1. Onder welke groep vallen de bacteriën en de archaea?
  2. Wat hebben bacteriën en archaea met elkaar gemeen?
  3. Wat is bijzonder aan de groep cyanobacteriën?
  4. Wat is een verschil tussen de archaea en de bacteriën?
BINAS mee?
timer
2:30

Slide 1 - Tekstslide

Onderdelen (Binas ?)

Slide 2 - Tekstslide

Waarom hebben bacterien ook ribosomen nodig?

Slide 3 - Open vraag

Slide 4 - Tekstslide

Bacteriecel (en archea)

soorten bacteriën (79A)
Gemiddeld 10x kleiner dan dierlijke, plantaardige of schimmelcel (1 tot 10 micrometer)

Slide 5 - Tekstslide

Als gemiddelde bacterie 10x korter is dan een dierlijke cel, hoeveel kleiner is het volume dan?

Slide 6 - Open vraag

Nuttige prokaryoten
  1.  beschermlaag tegen ziekteverwerkkers
  2. 'Darmflora' helpt bij vertering van voedsel
  3.  Biotechnologie voor produceren van 
    o.a. yoghurt, zuurkool,  insuline (hormoon)

Slide 7 - Tekstslide

71M1

Slide 8 - Tekstslide

(Schadelijke) prokaryoten 
  •  Eten ook (resten van) dieren en planten
  • Veroorzaken veel ziektes (zie 79A). Denk bijv. aan
    - (keel)ontsteking
    - salmonella           
    - cholera                 
    - tubercolose       
  • Delen ontzettend snel, sommige wel elke
    20 min onder goede omstandigheden.

    (Voor de snelle rekenaar:
    hoeveel bacteriën kan je dan hebben na 24 uur?

Slide 9 - Tekstslide

Chemo-autotroof
Sommige Archeae (en enkele bacterien) zijn chemo-autotroof: in staat om organische stoffen te maken uit anorganische stoffen met behulp van energie uit een chemische reactie.

Slide 10 - Tekstslide

  • Gem. 0,1 µm lang.
  • Discussie of virus leeft - zie 77D - argumenten voor/tegen?
    • Virus dat op bacteriën richt heet 'bacteriofaag'

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Video

4.2 Opdrachten havo
'Prokaryoten'
- Lees pagina 182-186 door
- Maak opdrachten 13, 15 t/19 + 21, 23 & 24. 




timer
10:00

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

- Welk organel stelt 2 voor? - Van welk celtype ('rijk') is deze cel?

Slide 15 - Open vraag

Het mitochondrium speelt een belangrijke rol bij vrijmaken van energie. Daartoe worden een organische en anorganische stof opgenomen in de cel.
Welke anorganische stof wordt opgenomen en met welk transporttype?
A
water, met diffusie
B
water, met actief transport
C
zuurstof, met diffusie
D
zuurstof, met actief transport

Slide 16 - Quizvraag


Rechts zie je de 4 rijken staan. Sleep het juiste rijk naar de bijbehorende cel.
Dier

Plant
Schimmel
Bacterie

Slide 17 - Sleepvraag

Prokaryoot, kan autotroof zijn. 
Geen celwand, tussen 10-100µm lang
Wel vacuole en celkern, heterotroof
Met celkern, maakt eigen organische stoffen uit anorganische stoffen
Dier

Plant
Schimmel
Bacterie

Slide 18 - Sleepvraag