H6 - §6.1 & §6.2 Licht en beeld - Breking

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom in de les

Vandaag:

• lesdoelen §6.1
  
• instructie §6.1
• Maken opdrachten
• lesdoelen §6.2
• instructie §6.2
• Maken opdrachten
• Afsluiten les 

 

H6 - Licht

Je leert ...

• uitleggen wat primair en secundair licht is;
• drie eigenschappen van licht noemen;
• uitleggen welke drie dingen een oppervlak kan doen met licht dat erop valt;
• het verschil tussen diffuus en spiegelend weerkaatsen aangeven;
• uitleggen en herkennen wat spitslichtjes zijn;
• spiegelbeelden construeren bij vlakke spiegels en daarmee lichtstralen construeren;
• werken met de spiegelwet bij spiegelende oppervlakte;
• uitleggen wat de vergrotingsfactor is.

§ 6.1 Licht en beeld

Waar bevindt zich de 

lichtbron die de stoel 

verlicht?

Verklaar waarom bepaalde dingen 

in de foto lichter  zijn, en 

bepaalde dingen donkerder.

Primair licht

Om te kunnen zien heb je licht nodig.

Je kunt een voorwerp alleen zien 

als er licht van dat voorwerp in 

je ogen komt.

Primair licht is afkomstig van een lichtbron

Secundair licht

Secundair licht is afkomstig van een voorwerp dat licht reflecteert.

primaire lichtbron

secundaire lichtbron

Plaats de voorwerpen in het juiste hokje

Eigenschappen licht

1. licht beweegt in een rechte lijn van de bron af met 300 000 km/s;
   
2. kleur: je hersenen kennen aan verschillende soorten licht verschillende kleuren toe;
   
3. de stralengang is omkeerbaar:  lichtstraal van A naar B , ook een lichtstraal mogelijk die precies de omgekeerde weg volgt

Zicht

Voor het waarnemen van licht heb je een lichtbron (lamp) en een ontvanger (oog)nodig.

Licht heeft geen tussenstof nodig.

Wat doet licht?

Licht valt op oppervlak:

1. absorbeert het licht
lichtenergie -> warmte energie

2. laat licht door

3. weerkaats (reflecteren)

- diffuus; alle kanten op

- spiegelend; één kant op

Spitslichtjes

• Absorbeert een deel van het licht. De huid absorbeert sommige kleuren wel en andere niet, waardoor ze kleur krijgt.
  
• Een deel van het licht weerkaatst ze spiegelend, daarom zie je er spitslichtjes op. Spitslichtjes zijn glinsteringen. Het zijn weerspiegelingen van de lichtbron.
  
• Ze weerkaatst een deel van het licht diffuus, daarom kun je de huid vanaf alle kanten zien.
  

absorberen

Licht dat op een oppervlak valt kan drie dingen doen.

Het oppervlak absorbeert het licht.

Licht dat op een zwart oppervlak valt.

Doorlaten

Licht dat op een oppervlak valt kan drie dingen doen.

Het oppervlak laat licht door.

Dit gebeurt bijvoorbeeld bij glas.

diffuse weerkaatsing

Licht dat op een oppervlak valt kan drie dingen doen.

Het licht weerkaatst alle kanten op: diffuus.

Diffuse weerkaatsing op ruwe

 oppervlakken (papier/textiel)

spiegelende weerkaatsing

Licht dat op een oppervlak valt kan drie dingen doen.

Het licht weerkaatst één kant op: spiegelend.

Spiegelende weerkaatsing op 

gladde oppervlakken 

(spiegel/glad wateroppervlak)

Wat voor weerkaatsing
zie je hier?

1. glanzende weerkaatsing
2. diffuse weerkaatsing
3. spiegelende weerkaatsing
4. indirecte weerkaatsing

Hoe werkt lichtwaarneming

1. vlam --> tussenstof -- > oog
2. oog --> tussenstof --> vlam
3. vlam --> oog
4. oog --> vlam

Beeldvorming bij een spiegel.

1. Je kunt construeren met               de spiegelwet. 

2. Je kunt construeren met

    spiegelbeelden.

 De spiegelwet.  

                       

              

                hoek van inval

                   is gelijk aan

       hoek van terugkaatsing

∠i = ∠t

Teruggekaatste stralen tekenen

construeren met spiegelbeeld

.

Hoe groot is de hoek van inval

1. 30 graden
2. 60 graden
3. 90 graden
4. 120 graden

Vergroten en verkleinen

De vergrotingsfactor geeft aan

hoeveel keer zo groot een beeld is

ten opzichte van een voorwerp. 

In een bolle spiegel is het beeld 

kleiner dan het voorwerp.

De vergrotingsfactor is kleiner dan 1.

Vergroten en verkleinen

De vergrotingsfactor geeft aan

hoeveel keer zo groot een beeld is

ten opzichte van een voorwerp.

In een holle spiegel is het beeld 

groter dan het voorwerp.

De vergrotingsfactor is groter dan 1.

Is het verkleinde beeld dichterbij, even ver of verder weg van de spiegel dan het voorwerp.

1. dichterbij
2. even ver
3. verder weg

§ 6.1 Licht en beeld

Waar bevindt zich de 

lichtbron die de stoel 

verlicht?

Verklaar waarom bepaalde dingen 

in de foto lichter  zijn, en 

bepaalde dingen donkerder.

Aan de slag!

Lezen §6.1 uit je boek

Maak de opgaven;

- zie huiswerkplanner Classroom

kies eventueel uit:

- route blauw

- route paars

Zs

Aan de slag!

Lezen §6.1 uit je boek

Maak de opgaven;

- zie huiswerkplanner Classroom

kies eventueel uit:

- route blauw

- route paars

Zf

§6.2 - Breking: Je leert ...

• schetsen hoe een lichtstraal naar de normaal toe breken als ze een stof ingaan;
• schetsen hoe een lichtstraal van de normaal af breken als ze een stof uitgaan;
• drie factoren noemen waar de sterkte van breking van afhangt;
• de optische as en het brandpunt aangeven van een lens;
• schetsen hoe een lens de lichtstralen breekt die evenwijdig aan de optische as lopen;
• met breking verklaren dat een bolle lens een convergerende werking heeft en een holle lens een divergerende werking.

§ 6.2 Breking

Waarom zie je het lichaam 

onder water op een andere plek 

dan je zou verwachten?

Wat is breking?

Soms zie je een voorwerp op een andere plek 

dan de werkelijkheid.

Lichtstralen knikken bij het ingaan of uitgaan 

van een doorzichtige stof.

Breking is het knikken van lichtstralen. 

Factoren voor breking

• Hoe schuiner het licht invalt hoe sterker de breking
  
• Breking hangt af van kleur: violet licht breekt sterker dan roodlicht. 
• Stof afhankelijk: lucht naar glas is sterkere breking dan lucht naar water. 

Wat is breking?

Lichtstralen die recht invallen breken niet

Prisma kan wit licht in alle kleuren van regenboog scheiden. violet licht breekt meer dan rood licht

Glas(Rechts)  breekt sterker dan water (links)

Breking van lucht naar glas

Breking vindt plaats bij ingaan en uitgaan van doorzichtige stoffen

Ingaan: 

- Lichtstralen breken naar de normaal toe. 

- Brekingshoek is kleiner dan invalshoek

Breking van glas naar lucht

Breking vindt plaats bij ingaan en uitgaan van doorzichtige stoffen

Uitgaan: 

- Lichtstralen breken van de normaal af. 

- De breking hoek is groter dan de invalshoek.

Lenzen

2 soorten lenzen: bolle en holle lenzen

Bolle lens: Positieve lens (+) en heeft een convergerende werking. 

Lichtstralen breken naar elkaar toe en komen samen in het brandpunt (F). 

Hoe boller de lens hoe sterker de breking.

Holle lens: Negatieve lens (-) en heeft een divergerende werking 

Lichtstralen breken van elkaar af. 

Lenzen

F = brandpunt

Aan de slag!

Lezen §6.2 uit je boek

Maak:

- route groen

- route blauw

of

- route paars

Zs

Wat weet je al???

Wat doet het glas
met licht?

1. absorberen
2. doorlaten
3. weerkaatsen
4. doorlaten en weerkaatsen

Bij welke van de volgende voorbeelden vindt spiegelende weerkaatsing plaats:
1. een glad wateroppervlak
2. een wit geverfde wand
3. een gepoetste glimmende auto
4. een beslagen spiegel

1. 1 en 2
2. 2 en 3
3. 1 en 3
4. 2 en 4

Hoe noem je de glinsteringen op de foto.

Als je jezelf bekijkt in een vlakke spiegel, is dan je spiegelbeeld dichterbij, even ver of verder weg van de spiegel dan jezelf.

1. dichterbij
2. even ver
3. verder weg

Bij een bolle spiegel ...

1. wordt het beeld verkleint
2. blijft het beeld even groot
3. wordt het beeld vergroot

Als het beeld groter is dan het voorwerp is de vergrotingsfactor ...

1. groter dan 1
2. kleiner dan 1
3. groter dan 0
4. kleiner dan 0

Je kunt...

• uitleggen wat primair en secundair licht is;
• drie eigenschappen van licht noemen;
• uitleggen welke drie dingen een oppervlak kan doen met licht dat erop valt;
• het verschil tussen diffuus en spiegelend weerkaatsen aangeven;
• uitleggen en herkennen wat spitslichtjes zijn;
• spiegelbeelden construeren bij vlakke spiegels en daarmee lichtstralen construeren;
• werken met de spiegelwet bij spiegelende oppervlakte;
• uitleggen wat de vergrotingsfactor is.

Ja, dat kan ik!

😒🙁😐🙂😃