BBR Historische Bronnen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Bronnen

Wat weet je nog over bronnen?

Bronnen op tentamen en examen

1. Relevantie of bruikbaarheid

2. Representativiteit

3. Betrouwbaarheid

Bruikbaarheid of relevantie

Geeft deze bron informatie die ik kan gebruiken voor de vraag?

Representativiteit 

Geldt de bron voor één uitzonderlijk geval, dan is de bron niet representatief

Geldt de bron voor meer mensen/meer gevallen dan is de bron meer representatief 

Maar let op: 

De mening van een willekeurige burger zal vaak niet representatief zijn voor alle burgers terwijl de mening van de leider van een bepaalde partij/groep waarschijnlijk weer wel representatief zal zijn voor die specifieke groep.

Betrouwbaarheid

Kunnen de gegevens in de bron feitelijk waar zijn?

Betrouwbaarheid: Stap 1

De persoon: Wie?

• Wat voor persoon was de schrijver of maker van de bron?
  
• Welke rol speelde hij in de in de bron beschreven gebeurtenis?
  
• Was hij ooggetuige van de gebeurtenis?
• Was hij zich ervan bewust dat mensen zijn verhaal later zouden lezen? Of is het onbewust overgebleven?
• Welk doel?

Betrouwbaarheid: Stap 2

De tijd: Wanneer?

• Heeft de schrijver/tekenaar de informatie die de bron bevat direct na de gebeurtenissen opgeschreven, of pas vele jaren later? 

• Was er sprake van censuur of juist vrijheid van meningsuiting toen de schrijver leefde? 
  

Betrouwbaarheid: Stap 3

Waar? 

• Is de bron gemaakt in de directe omgeving van de gebeurtenis?

Betrouwbaarheid: Stap 4

Wat?

• Dagboek, brief, krantenartikel, feitelijk verslag, propagandamateriaal, officieel document.
• Geschreven of ongeschreven?


• Was de bron bedoeld voor iedereen (publieke bron) of privé, of geheim, bijvoorbeeld een brief of dagboek? 
• Bevat de bron veel meningen?

Onbewuste, niet-publieke bronnen zijn meestal betrouwbaarder dan bewuste, publieke bronnen.

Columbus komt in 1492 aan in Amerika. Prent van De Bry uit 1594.  

Stel je doet onderzoek naar de reacties van de Indianenstammen in de 15e en 16e eeuw op de komst van de Europeanen. 

1. Leg uit of deze bron representatief is voor je onderzoek

Columbus komt in 1492 aan in Amerika. Prent van De Bry uit 1594.  

Stel je doet onderzoek naar de reacties van de Indianenstammen in de 15e en 16e eeuw op de komst van de Europeanen.
1. Leg uit of deze bron representatief is voor je onderzoek

Goede antwoord

Deze bron is niet representatief want je ziet hier slechts één indianenstam

Columbus komt in 1492 in aan in Amerika. Prent van De Bry uit 1594.  

Stel je doet onderzoek naar de reis van Columbus in de 15e eeuw. 

2. Leg uit of deze bron betrouwbaar is voor je onderzoek

Columbus komt in 1492 aan in Amerika. Prent van De Bry uit 1594.

Stel je doet onderzoek naar de reis van Columbus in de 15e eeuw.
2. Leg uit of deze bron betrouwbaar is voor je onderzoek

Goede antwoord

Deze bron is niet betrouwbaar want hij is veel later gemaakt

Columbus komt in 1492 in aan in Amerika. Prent van De Bry uit 1594.  

Stel je doet onderzoek naar de reis van Columbus naar Amerika in de 15e eeuw. Je hebt twee deelvragen bedacht:

1.Hoe verliep de reis van Columbus in 1492?

2.Hoe wordt de aankomst van Columbus in Amerika afgebeeld?

Maak duidelijk voor welke onderzoeksvraag de bron de meest bruikbare informatie bevat en voor welke onderzoeksvraag de bron minder bruikbare informatie bevat.

Columbus komt in 1492 aan in Amerika. Prent van De Bry uit 1594.

Stel je doet onderzoek naar de reis van Columbus naar Amerika in de 15e eeuw. Je hebt twee deelvragen bedacht:
Hoe verliep de reis van Columbus in 1492?
Hoe wordt de aankomst van Columbus in Amerika afgebeeld?
3. Maak duidelijk voor welke onderzoeksvraag de bron de meest bruikbare informatie bevat en voor welke onderzoeksvraag de bron minder bruikbare informatie bevat.

Goede antwoord

Vraag 1: de bron geeft geen informatie over de reis van Columbus zelf. Deze vraag is dus het minst bruikbaar

Vraag 2: Deze bron is een afbeelding van de aankomst van Columbus en dus kan deze bron ons iets vertellen over hoe die aankomst werd afgebeeld. Deze vraag is dus het meest bruikbaar.

Wat heb je na deze les geleerd?

Wat vind je nog lastig?