H9.4 De samenstelling van een ster

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Hoofdstuk 9 Paragraaf 4

De samenstelling van een ster

Een zwarte straler zendt straling met een ...... golflengte uit bij een hoge temperatuur.

1. Grote
2. Kleine
3. Temperatuur en golflengte hebben geen verband

Alle EM-straling van sterren is op aarde waar te nemen.

1. Waar
2. Niet waar

Als je de afstand tot een ster 3 keer zo groot maakt, dan is Pbron ......

1. 3 keer zo klein
2. 6 keer zo klein
3. 9 keer zo klein
4. Hetzelfde als het al was

Na deze les kan ik ...

... in eigen woorden uitleggen wat een emissie- en een absorptiespectrum is. 

... op basis van een absorptiespectrum bepalen of een bepaald gas aanwezig is op een ster. 

De samenstelling van een ster.

De EM-straling die van een ster af komt kan informatie geven over:

• De temperatuur van de ster
• De samenstelling van stoffen op een ster. 

Emissiespectrum

Als je een gas goed verwarmt gaat het bepaalde golflengtes uitzenden. 

Dit wordt het emissiespectrum genoemd. 

Fraunhoferlijnen

Als je wit licht door hetzelfde gas stuurt zal het juist deze golflengtes absorberen en diffuus uitzenden. 

• Hierdoor is de intensiteit van deze golflengte lager.

De donkere lijnen in het absorptiespectrum zijn Fraunhoferlijnen.

BiNaS Tabel 20

De kern van de zon of ster heeft een grote dichtheid en is zo heet dat het licht uitzendt. 

In de buitenste laag (chromosfeer) is de dichtheid en temperatuur lager --> hier worden bepaalde golflengtes geabsorbeerd. 

De Fraunhoferlijnen zeggen iets over welke gassen er op de zon zijn.

Waar kan het emissiespectrum van de zon gezien vanaf de aarde door beïnvloed worden?

1. De afstand tot de zon
2. De andere planeten
3. De aardatmosfeer
4. Storende straling op aarde

Het spectrum van de zon

Conclusie

De samenstelling van een ster is te bepalen door te kijken naar de Fraunhoferlijnen.

Deze Fraunhoferlijnen worden vergeleken met de emissiespectra van verschillende gassen. 

Zo kun je bepalen welke elementen zich op de ster bevinden. 

Bekijk de afbeelding en geef dan antwoord op de vraag.

Spectrum zon en emissiespectrum waterstof. 

Is er waterstof op de zon?

1. Ja
2. Nee
3. Geen idee

Let op!!

• Koelere sterren vertonen meer absorptielijnen. Op lagere temperaturen kunnen er meer moleculen ontstaan. 
• Hoe hoger de druk op de ster, hoe breder de absorptielijnen. 

Dit geeft dus extra informatie over de samenstelling en opbouw van de ster. 

Na deze les kan ik ...

... in eigen woorden uitleggen wat een emissie- en een absorptiespectrum is. 

... op basis van een absorptiespectrum bepalen of een bepaald gas aanwezig is op een ster. 

Heb je deze doelen behaald?

010

Maak samen opgave: 38

Maak individueel: 33, 34, 36, 40 (t/m e)