A. Regeling - bouw zenuwstelsel - zenuwcellen

• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3

Bouw zenuwstelsel

OSG Sevenwolden

Heerenveen

WOO

zenuwstelsel

Het zenuwstelsel  bestaat uit het centrale zenuwstelsel (CZS) en het perifere zenuwstelsel.

Zenuwstelsel

Alle zenuwen, het ruggenmerg en de hersenen vormen samen het zenuwstelsel. 

Het centrale zenuwstelsel wordt gevormd door het ruggenmerg en de hersenen.

Als een impuls in de hersenen is aangekomen wordt iemand zich bewust van de prikkel en van wat hij waarneemt. 

De zenuwen (perifeer) verbinden het centrale zenuwstelsel met alle lichaamsdelen. Vanuit de zintuigen gaan impulsen naar de hersenen. Vanuit de hersenen gaan impulsen naar de spieren en klieren.

 de bouw van een zenuwcel 

De zenuwcel bestaat uit een cellichaam met een celkern en uitlopers die impulsen van het cellichaam af geleiden en naar het cellichaam toe geleiden.

 de bouw van een zenuwcel 

De zenuwcel bestaat uit

1. dendriet

2. cellichaam

3. celkern

4. axon

5. myelineschede

6. synaps

3 typen zenuwcellen

sensorische of gevoelszenuwcellen ( geleiden impulsen van zintuigen naar het centrale zenuwstelsel)

motorische of bewegingszenuwcellen ( geleiden impulsen van het centrale zenuwstelsel naar spieren of klieren)

schakelcellen ( geleiden impulsen binnen het centrale zenuwstelsel en verbinden gevoelszenuwcellen met bewegingszenuwcellen)

Gevoelszenuw cel

Verbindt zintuig met centrale zenuwstelsel

Cellichaam vlakbij het centrale zenuwstelsel

Bewegingszenuw cel

Van centraal zenuwstelsel naar de spieren of klieren

Cellichamen liggen in het centraal zenuwstelsel

Schakelcel

Liggen geheel in het centrale zenuwstelsel

Verbindt gevoelszenuwcellen met de bewegingszenuwcellen

Prikkel - Reactie

Wat zie je op de afbeelding?

A  Er is een zak patat (prikkel).

     De zintuigcellen in je ogen en neus geven signaaltjes af.  

B  Het signaal (impuls) is een elektrisch signaal dat door de 

     zenuwen naar de hersenen gaat (korte blauwe pijltjes in de 

     afbeelding). De hersenen verwerken de impulsen. 

     Nu weet je wat je ruikt en wat je ziet. 

    Je bent je er nu van bewust:  PATAT 

 

CD  De hersenen geven een signaal (impuls), via het 

        ruggenmerg en de zenuwen naar de armspieren. Er gaat 

        ook een impuls naar de speekselklieren in je mond.

        Reactie (respons): de arm beweegt : het meisje pakt ...

        Reactie (respons): het meisje  krijgt speeksel in je mond.

De zak patat

De zak patat is een prikkel

Een prikkel is informatie uit de omgeving

1

Zintuigstelsel

Alle zintuigen samen vormen het zintuigstelsel.

Zintuigen werken samen.

3

oog en neus

Dit zijn organen. 

In de organen bevinden zich zintuigcellen

2

Je moet kunnen uitleggen wat er is gebeurd in je lichaam als je reageert.

Bekijk de afbeelding. 

Je hebt gevoelszenuwen:

Die zenuwen lopen van 

je zintuig naar de hersenen

Je hebt bewegingszenuwen:

Die zenuwen lopen van

je hersenen naar je spieren

afbeelding 3

Je bent je er nu bewust van dat er geluid is!

Ander woord voor 'bericht'

Impuls (elektrisch signaaltje)

Prikkel - Impuls - Verwerking / Bewust worden - Impuls - Reactie

Vanuit de hersenen gaat een signaal via  de bewegingszenuw naar de spieren. De sprinter komt in beweging.

Waar ontstaat een impuls na een prikkel?

1. in de zintuigcellen
2. in het zintuig
3. in de hersenen
4. in de prikkel

Een functie van het zenuwstelsel

1. zintuigen aansturen
2. reacties regelen van spieren of klieren
3. prikkels van de spieren ontvangen
4. zintuigcellen aanmaken

Welk type zenuwcel zie je hiernaast?

1. schakelcel
2. motorische zenuwcel
3. sensorische zenuwcel

Hoe heten de onderdelen 1 en 5?

1. 1 = axon 5 = myelineschede
2. 1= dendriet 5 = axon
3. 1 = dendriet 5 = myelineschede
4. 1 = cellichaam 5 = synaps

Waaruit bestaat het centrale zenuwstelsel?

1. hersenen
2. hersenen en zenuwen
3. hersenen, zenuwen en ruggenmerg
4. hersenen en ruggenmerg

Wat zie je op de
afbeelding?

Kies het beste antwoord

1. Het centrale zenuwstelsel
2. Het ruggenmerg
3. De zenuwen
4. Het zenuwstelsel

Waar ligt het cellichaam van de gevoelszenuwcel?

1. in het centrale zenuwstelsel
2. buiten het centrale zenuwstelsel

Een functie van het zenuwstelsel

1. Impulsen verwerken die van de zintuigen komen
2. Impulsen naar de zintuigen sturen
3. Prikkels opvangen
4. Spieren sterker maken

In welke richting geleiden gevoelszenuwcellen impulsen?

1. Naar het centrale zenuwstelsel toe
2. Van het centrale zenuwstelsel af

Welke zenuwen liggen in zijn geheel in het centrale zenuwstelsel?

1. Bewegingszenuwcellen
2. Gevoelszenuwcellen
3. Schakelcellen
4. Gemengde zenuwen

Motorische zenuwcellen geleiden impulsen naar ..

1. het centrale zenuwstelsel
2. de spieren en klieren
3. de zintuigen

Van welke zenuwcellen liggen de cellichamen buiten het centrale zenuwstelsel?

1. bewegingszenuwcel
2. gevoelszenuwcel
3. schakelcellen

Michelle zegt: 'Het zenuwstelsel verwerkt signalen die afkomstig zijn uit zintuigen.'
Manal zegt: 'Het zenuwstelsel regelt de werking van spieren.'

1. Alleen Michelle heeft gelijk
2. Alleen Manal heeft gelijk
3. Geen van beiden hebben gelijk
4. Beiden hebben gelijk

Iemand schrijft een brief.
Is het animale of autonome zenuwstelsel actief?

1. Geen van beide
2. Animale
3. Autonome
4. Animaal en autonoom

Hoe worden berichten verstuurd naar je hersenen?

1. via zenuwen
2. via zenuwen en het ruggenmerg
3. via het ruggenmerg
4. via het zenuwstelsel

De impulsen vanuit de smaakzintuigcellen worden naar een deel van het centrale zenuwstelsel geleid en daar verwerkt.
Welke zenuwcellen zijn daarbij betrokken?

1. alleen gevoelszenuwcellen
2. alleen schakelcellen
3. schakelcellen en gevoelszenuwcellen
4. schakelcellen en motorische zenuwcellen

Opdracht

Maak de opdrachten 1 tm 13 in je boekje