DCA A 2324 sem 1 * monitoraat 1

• Didactiek
• Hoger onderwijs

DCA * monitoraat 1

DCA afstand

23-24 sem 1
MONITORAAT 1

In dit monitoraat ...

• Check-in
• Accenten per hoofdstuk
• Ruimte voor vraagstelling
• Toelichting opdracht 1a
• Algemene aandachtspunten
• Exit ticket

In welk domein situeert jouw vak zich?

Frans hoort bv. bij Taal & Cultuur, wiskunde of fysica bij STEM, verpleegkunde bij Maatschappij & Welzijn ...

Taal & Cultuur

STEM

Kunst & Creatie

Land- en Tuinbouw

Economie & Organisatie

Maatschappij & Welzijn

Sport

Voeding & Horeca

Euh... Geen idee...

Hoe ziet jouw traject eruit?

Ik ben LIO.

Ik ben geen LIO en volg het traject over één jaar.

Ik ben geen LIO en volg het traject over anderhalf jaar.

Ik ben geen LIO en volg het traject over twee jaar.

Ik ben geen LIO en volg het traject over meer dan twee jaar.

Tot nu toe verloopt het doornemen van de leerinhoud voor DCA ...

Top! Ik ben helemaal mee.

Goed. ik heb nog niet alles verwerkt, maar het lukt me wel.

Ok. Ik vind de inhoud niet zo moeilijk, maar heb moeite om tijd te creëren om alles te verwerken.

Ok. Ik heb wel tijd, maar vind de inhoud niet zo makkelijk.

Niet zo goed. Ik vind de inhoud niet makkelijk en heb ook weinig tijd om alles te verwerken.

Welke leerinhouden heb je al kunnen verwerken?

hoofdstuk 1

hoofdstuk 1 + 2

hoofdstuk 1 + 2 + 3

hoofdstuk 1 + 2 + 3 + 4

hoofdstuk 1 + 2 + 3 + 4 + 5(Yes!)

H1 - Krachtige leeromgeving

Onderwijs vroeger en nu

Onderwijs vroeger en nu

De manier waarop we lesgeven evolueert door de eeuwen heen. 

Hoe kom je tot leren?

hersentje 1?

1. sensorisch geheugen
2. werkgeheugen
3. langetermijngeheugen

hersentje 3?

1. sensorisch geheugen
2. werkgeheugen
3. langetermijngeheugen

Hoe kom je tot leren?

Ons werkgeheugen is beperkt.

Hoe kom je tot leren?

Memoriseer de drie rijtjes

(30 seconden).

Hoe kom je tot leren?

Welk rijtje kun je opzeggen?

Hoe kom je tot leren?

Het langetermijngeheugen helpt het werkgeheugen om nieuwe inhoud te verwerken.

>> voorkennis!

Hoe kom je tot leren?

Wat zie je?      

Hoe kom je tot leren?

Wat zie je?      

Experts en beginners denken anders.

>> vloek van de kennis

Hoe kom je tot leren?

te veel info zorgt
voor kortsluiting

= cognitive overload

Gevolgen voor onze lespraktijk

• voorkennis activeren
  
• leerstof structureren
  
• woord en beeld combineren
  
• aandacht focussen
  
• …

Hoe pakken we leren best aan?

bewezen leerstrategieën

=

de manier waarop je leerlingen het leren aanpakken, zodat ze makkelijker hun leerdoel bereiken

Modeling

Retrieval practice

Interleaved practice

Dual coding​

Spaced practice

combineren van woord en beeld​

kennis ophalen uit het langetermijngeheugen

herhalen

verschillende onderwerpen door elkaar bevragen​

voortonen

Welke leerstrategie wordt beschreven?

'kennis ophalen uit het langetermijngeheugen'

1. retrieval practice
2. dual coding
3. spaced practice
4. interleaved practice

Welke leerstrategie wordt beschreven?

'verschillende onderwerpen door elkaar bevragen​'

1. spaced practice
2. elaboration
3. dual coding
4. interleaved practice

Welke leerstrategie wordt beschreven?

'voortonen​'

1. spaced practice
2. dual coding
3. modeling
4. retrieval practice

Hoe pakken we leren best aan?

Ga er niet van uit dat leerlingen dat
allemaal zomaar kunnen...

Leer leerlingen leren.

H2 - Model De Corte

Je wil een les ontwerpen. 

Over welke twee componenten zal je eerst goed moeten nadenken?

In een les zijn er verschillende fases.

H3 - Didactische principes

Volgens het aanschouwelijkheidsprincipe is het een goed idee om geregeld inductief les te geven.

1. correct
2. fout

Bij welk didactisch principe hoort 'spaced practice'?

1. herhalingsprincipe
2. aanschouwelijkheids-principe
3. activiteitsprincipe
4. motivatieprincipe

Welk didactisch principe herken je?
De lkr laat lln aan het einde van elke les een mindmap aanvullen waarbij lln kennis uit de huidige les koppelen aan kennis van de vorige les.

1. differentiatieprincipe
2. variatieprincipe
3. integratieprincipe

Actief deelnemen leidt tot een hoger leerrendement. We laten onze lln dus beter zoveel mogelijk fysiek bezig zijn.

1. correct
2. fout

Door het gebruiken van verschillende werkvormen tijdens de les zorgen we ervoor dat alle leerlingen geboeid blijven. Hoe noem je dat principe?

1. variatieprincipe
2. differentiatieprincipe
3. affectief principe
4. cognitief principe

Didactische principes

• voorwaarden om tot zinvol en duurzaam leren te komen
  
• vaak logisch en door ervaren lkr'en automatisch geïntegreerd
  
• niet àlles in élke les mogelijk
  
• na te streven
  

Draai aan het rad en krijg een voorproefje van mogelijke examenvragen.

BONUS!

H4 - Doelstellingen

Waar vind je je doelen terug?
(1 woord)

Wie stelt leerplannen op?

1. de leerkrachten
2. de scholen
3. de onderwijsnetten of -koepels
4. de regering

Leerplandoelen... Ok... Maar waar gelden dan ontwikkelingsdoelen?

1. in het lager onderwijs
2. in de eerste graad SO
3. in het buitengewoon onderwijs
4. in OKAN

Ontwikkelingsdoelen?

Leerplandoelen zijn te bereiken.

Ontwikkelingsdoelen zijn na te streven.

Je gebruikt beiden als basis voor je lesontwerp. 

De leerplannen van KOV, GO en POV/OVSG zijn niet hetzelfde.

online te gebruiken &
via Smartschool

enkel via Smartschool

enkel via Smartschool

pdf

pdf

pdf

geordend o.b.v.
 vakken

geordend o.b.v.  sleutelcompetenties

allemaal opgemaakt o.b.v. eindtermen / sleutelcompetenties

INHOUDELIJKE

competenties 

MIX van inhoudelijke en transversale competenties 

 TRANSVERSALE competenties

zijn gelinkt aan een VAK

bv.

economische competenties
>> economie 

SLEUTELCOMPETENTIES

INHOUDELIJKE

competenties 

MIX van inhoudelijke en transversale competenties 

 TRANSVERSALE competenties

zijn VAKOVERSCHRIJDEND

bv.

digitale competenties >> alle vakken

SLEUTELCOMPETENTIES

INHOUDELIJKE

competenties 

MIX van inhoudelijke en transversale competenties 

 TRANSVERSALE competenties

bv.

cultureel bewustzijn 
>> geschiedenis, Nederlands ...

zijn gelinkt aan INHOUD én VAKOVERSCHRIJDEND

SLEUTELCOMPETENTIES

- wiskunde?

- geschiedenis?

- Frans?

- economie?

Waar worden de lichtblauwe competenties aan gekoppeld?

Sleutelcompetenties 

... vormen de basis voor ...

eindtermen / minimumdoelen

Sleutelcompetenties 

... vormen de basis voor ...

eindtermen / minimumdoelen

Eindtermen / minimumdoelen

leerplandoelen

Sleutelcompetenties 

... vormen de basis voor ...

eindtermen / minimumdoelen

Eindtermen / minimumdoelen

leerplandoelen

Leerplandoelen

lesdoelen

Waarvoor zijn dan de lesdoelen
'de basis'?

1. voor leeractiviteiten
2. voor evaluatie
3. voor eindtermen
4. voor leerplandoelen

Heldere doelen zijn belangrijk!

Van leerplandoel naar lesdoel

denkoefening...

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

domein: voeding en horeca

richting: restaurant en keuken

graad: 2

finaliteit: A

We deden deze oefening in de contactles van DCA: samen ontwierpen we een les en deden dit in verschillende stappen. Doe deze denkoefening zelf ook eens. Het kan je helpen zien hoe je tot een lesontwerp komt.

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Maak een logische lesopbouw 

voor deze les. Denk aan: 

- Wat heb je nodig?

- Wat moet je weten?

- Wat moet je kunnen?

- ...

- benodigdheden

- ingrediënten

- stappenplan

- faseringen

- check op begrip

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Zoek in het leerplan (KOV) naar leerplandoelen die
aansluiten bij dit lesonderwerp.

zijstapje: Waarom leerplan KOV?

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Bekijk je lesopbouw.

Wat moeten de lln aan het eind van deze les
kennen of kunnen?

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Formuleer dit nu als LESDOELEN.

Begin met

"De leerlingen kunnen ..."

en gebruik een handelingswerkwoord.

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Neem het leerplan er weer bij.

Welke leerplandoelen zijn gekoppeld 

aan de geformuleerde lesdoelen?

Kun je nog aanvullen?

Kun je schrappen?

LPD of LD aanvullen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Kun je verschillende categorieën herkennen in de lesdoelen die je hebt geformuleerd?

cognitieve doelen

psychomotorische doelen

affectieve / attitudinale doelen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Kun je verschillende categorieën herkennen in de lesdoelen die je hebt geformuleerd?

cognitieve doelen

cognitieve doelen

psychomotorische doelen

affectieve / attitudinale doelen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Kun je verschillende categorieën herkennen in de lesdoelen die je hebt geformuleerd?

psychomotorische doelen

cognitieve doelen

psychomotorische doelen

affectieve / attitudinale doelen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Kun je verschillende categorieën herkennen in de lesdoelen die je hebt geformuleerd?

affectieve doelen
attitudinale doelen

cognitieve doelen

psychomotorische doelen

affectieve / attitudinale doelen

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Cognitieve doelen = DENKEN

   • De lln kunnen een grondstoffenkostprijsberekening maken.

   • De lln kunnen een stappenplan voor spaghettisaus correct doorlopen en opvolgen.

   • De lln kunnen manieren benoemen om afval te minimaliseren en verspilling te vermijden.

Psychomotorische doelen = LICHAMELIJKE VAARDIGHEDEN

   • De lln kunnen zelfstandig hun werkpost klaarzetten met benodigdheden en ingrediënten.

   • De lln hanteren snijmessen op de correcte manier.

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus correct verwerken.

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus verwerken met minimale afval.

Affectieve / attitudinale doelen = VOELEN / ATTITUDES

   • De lln passen de gemaakte voorschriften van persoonlijke hygiëne toe.

   • De lln gaan respectvol om met materiaal en met elkaar.

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Cognitieve doelen = DENKEN

   • De lln kunnen een grondstoffenkostprijsberekening maken.

   • De lln kunnen een stappenplan voor spaghettisaus correct doorlopen en opvolgen.

   • De lln kunnen manieren benoemen om afval te minimaliseren en verspilling te vermijden.

Psychomotorische doelen = LICHAMELIJKE VAARDIGHEDEN

   • De lln kunnen zelfstandig hun werkpost klaarzetten met benodigdheden en ingrediënten.

   • De lln hanteren snijmessen op de correcte manier.

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus correct verwerken.

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus verwerken met minimale afval.

Affectieve / attitudinale doelen = VOELEN / ATTITUDES

   • De lln passen de gemaakte voorschriften van persoonlijke hygiëne toe.

   • De lln gaan respectvol om met materiaal en met elkaar.

LESONDERWERP: spaghettisaus maken

Cognitieve doelen = DENKEN

   • De lln kunnen een grondstoffenkostprijsberekening maken. LPD 32

   • De lln kunnen een stappenplan voor spaghettisaus correct doorlopen en opvolgen. LPD 10

   • De lln kunnen manieren benoemen om afval te minimaliseren en verspilling te vermijden. LPD 34

Psychomotorische doelen = LICHAMELIJKE VAARDIGHEDEN

   • De lln kunnen zelfstandig hun werkpost klaarzetten met benodigdheden en ingrediënten. LPD 5

   • De lln hanteren snijmessen op de correcte manier. LPD 8 

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus correct verwerken. LPD 11

   • De lln kunnen de ingrediënten voor spaghettisaus verwerken met minimale afval. LPD 34

Affectieve / attitudinale doelen = VOELEN / ATTITUDES

   • De lln passen de gemaakte voorschriften van persoonlijke hygiëne toe. LPD 33

   • De lln gaan respectvol om met materiaal en met elkaar. LPD 34

Hoe formuleer je een lesdoel?

even proberen ...

GOED

NIET GOED

De leerlingen kunnen vier veiligheidsmaatregelen in het atelier houtbewerking opnoemen.

De leerlingen kunnen benoemen hoe je een gevarieerd menu samenstelt.

De leerlingen kunnen drie belangrijke communicatie-middelen benoemen.

De leerlingen kunnen het begrip osmose omschrijven.

De lln kunnen per twee kernwoorden aanvullen in een tekst.

De leerlingen aanleren dat inleven een vorm van expressie is.

De lln kunnen woorden met hoofdletters vinden in een tijdschrift.

De leerlingen kunnen een makreel fileren en zorgen dat hij mooi opgediend wordt.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘De leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. een concreet handelingswerkwoord.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘De leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. een concreet handelingswerkwoord bv. benoemen, kiezen, selecteren, omschrijven, opsommen, rangschikken, demonstreren, ordenen, verwerken, plannen, structureren, bewijzen, ...

               NIET De lln weten welke de ingrediënten in spaghettisaus zitten.

               WEL  De lln kunnen de correcte ingrediënten vr spaghettisaus selecteren.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘de leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘de leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.
             NIET De leerlingen kunnen de groenten snijden en er saus van maken.
             WEL  De leerlingen kunnen de groenten in jullienne snijden.              

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

Tips bij het formuleren van lesdoelen

• Begin elk cognitief en psychomotorisch lesdoel met: ‘de leerlingen kunnen…’.
  
• ... gevolgd door waarneembaar eindgedrag van de leerlingen d.m.v. concreet handelingswerkwoord.
• Neem slechts 1 leerinhoud per doelstelling op.
  
• Beschrijf de lesdoelen (zoveel mogelijk) SMART.

De lln kunnen de eigenschappen van de relaties x/y opnoemen.

H5 - Beginsituatie

Kenmerken

leerlingkenmerken
voorkennis, motivatie, tempo, cognitieve vaardigheden ...

Kenmerken

leerlingkenmerken
voorkennis, motivatie, tempo, cognitieve vaardigheden ...

onderwijskenmerken

lesstijl, kenmerken klasgroep, klasklimaat ...

Kenmerken

leerlingkenmerken
voorkennis, motivatie, tempo, cognitieve vaardigheden ...

onderwijskenmerken

lesstijl, kenmerken klasgroep, klasklimaat ...

omgevingskenmerken

infrastructuur ...

Differentiëren

omgaan met verschillen in de klas

Differentiëren

omgaan met verschillen in de klas

Hoe?

verschillende manieren
(kennis! expertise!)

  UDL

= Universal Design for Learning

= inclusief en universeel ontwerpen

Opdracht 1a

Opdracht 1a

Opdracht 1a

En ook nog...

Gebruik het lexicon.
Deze woorden behoren binnenkort tot jouw parate kennis!

Verlies je niet in details. 
Je hoeft géén onderwijsexpert te worden.
Je moet wél hetgeen je leert, kunnen toepassen in the real world.

Vergis je niet... We bespreken in dit olod enkele algemene didactische concepten. Maar elk vak heeft een heel eigen vakdidactiek. Ga zelf actief op zoek naar manieren om je hierin bij te scholen: literatuur, collega's, nascholingen ...

tiny.cc/exitdca

Je moet aangemeld zijn met je Howestaccount!