Les 6: spiritueel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Les 6: spiritueel

4 domeinen van palliatieve zorg

Fysiek domein

Psychisch domein

Sociaal domein

Spiritueel domein

Hoe ziet dat er dan uit?

Dulon online

Spirituele dimensie

Spiritualiteit speelt een belangrijke rol in hoe mensen omgaan met ziekte of kwetsbaarheid, hoe zij innerlijke rust ervaren en inzichten verwerven over wat van waarde is in hun leven. De confrontatie met de dood en beperkingen op fysiek, psychisch en/of sociaal gebied hebben zijn van invloed. Dit kan leiden tot verrijking, maar kan ook gepaard gaan met een spirituele worsteling.

Stervensfase in verschillende culturen

www.2doc.nl

Voorbeeld

Christendom

Betekenis van het sterven

- Bij God zijn 

- Verantwoording afleggen

- "Slapen in het stof"

- Feest, rust en vrede

Gebruiken en rituelen

- Ziekenbezoek

- Ziekenzegen of ziekenzalving

- Medicatie

Ethische beslissingen

- Euthanasie

- Orgaandonatie

- Obductie

Dilemma

Pijn verlichtende medicatie verstrekken of wachten op een teken van God?

Voorbeeld

Hindoeïsme 

Ziekte

Alles in het leven, dus ook ziekte en gezondheid, wordt gezien als Karma. Ziekte hoort erbij omdat alles groeit, bloeit en sterft. Hindoes doen wel van alles om weer beter te worden, want ziekte wordt gezien als een verstoring in der relatie tussen lichaam en geest met als oorzaak een verkeerde levenshouding. Hierbij gaat het niet om schuld of straf, maar om oorzaak en gevolg. Hierdoor is er een grote acceptatie van ziekte die eruit kan zien als gebrek aan vechtlust.

Visie op sterven

Leven en dood horen bij elkaar en maken deel uit van de grotere cyclus van geboorte, dood en wedergeboorte. Dood is de overgang naar een nieuw leven: reïncarnatie. Sterven wordt gezien als een verheven ervaring.

Afscheid

Familiebanden zijn voor hindoes belangrijk. Een hindoe voelt zich deel uit maken van het grote geheel dat de familie is. Die verbondenheid laat zich uiteraard ook voelen bij de belangrijke gebeurtenissen in het leven. Ernstig zieken en stervenden laat men daarom liever niet alleen.

Rituelen

Over het algemeen wordt de overledene door de eigen familie afgelegd. De overledene wordt op zijn rug gelegd

met het hoofd naar het noorden, de ogen en mond gesloten, de armen gestrekt langs het lichaam met de handpalmen geopend naar boven. De benen worden gestrekt en de grote tenen aan elkaar gebonden.

Pandit

Een pandit kan rituelen uitvoeren om de stervende te helpen zich op de dood voor te bereiden. Bij een man wordt het hoofdhaar afgeschoren op een klein plukje na, bij de kruin. Daarna krijgt een man een tulband op. Bij een vrouw kamt men het haar en het wordt daarna met een sluier bedekt.

Offers

Ook na het overlijden worden rituelen uitgevoerd en er worden offers meegegeven, zoals bloemen en rijstkorrels.

Crematie

Daarna volgt een crematie in de open lucht. Dit moet in de open lucht, omdat de ziel dan weg kan. In Nederland kan dit niet, daarom zet men (vooraf afspreken) de deur een stukje open zodat er een verbinding is met de open lucht. Het gebruik is dat de oudste zoon hierbij de brandstapel aansteekt. De rouwkleur is wit. In India wordt de as verstrooid in de heilige rivier de Ganges. In Nederland wordt de as over het algemeen verstrooid in zee.

Het landelijk expertisecentrum Pharos draagt bij aan het terugdringen van grote gezondheidsverschillen

Pallialine

Richtlijn zorg in de stervensfase