Herhaling zinsontleding; wwg, ond, lv, mv, bwb - opdrachten h3a

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Herhaling zinsontleding; wwg, ond, lv, mv, bwb - h3a

Doelen:

*Je kunt een zin in zinsdelen verdelen.
*Je kunt de zinsdelen wwg, ond, lv, mv en bwb benoemen.

Zet de stappen van de zinsontleding in de juiste volgorde.

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Stap 5

Stap 6

Stap 7

Zinsdelen strepen zetten.

Persoonsvorm zoeken.

Gezegde bepalen.

Onderwerp zoeken.

Lijdend voorwerp zoeken.

Meewerkend voorwerp zoeken.

Bijwoordelijke bepaling(en) benoemen.

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wwg)?

1. Het eerste werkwoord van een zin.
2. Alle werkwoorden samen in een zin.
3. Het laatste werkwoord van een zin.

Het onderwerp (ond) kun je vinden door de volgende vraag te stellen:

1. Wie of wat?
2. Wie of wat + persoonsvorm?
3. Wie of wat + werkwoordelijk gezegde?
4. Wie of wat + lijdend voorwerp?

Het lijdend voorwerp (lv) kun je vinden door de volgende vraag te stellen:

1. Wie of wat + wwg + ond?
2. Wie of wat + wwg?
3. Wie of wat + mv?
4. Aan wie of wat?

Bekijk op de volgende slide een uitlegfilmpje om het meewerkend voorwerk (mv) te herhalen.

Bekijk op de volgende slide een uitlegfilmpje om de bijwoordelijke bepaling (bwb) te herhalen.

Zinsdelen benoemen

1. Persoonsvorm                        (verander de tijd )
2. Zinsdeelstrepen                    (alles dat voor de pv kan, is een zinsdeel)
3. Werkwoordelijk gezegde   (alle werkwoorden in de zin)
4. Onderwerp                               (wie of wat + wwg?)
5. Lijdend voorwerp                  (wie of wat + wwg + ond?)
6. Meewerkend voorwerp      (aan wie of voor wie + wwg + ond + lv?)
7. Bijwoordelijke bepaling      (alle zinsdelen die overblijven)

Oefeningen

Bevat deze zin een bijwoordelijke bepaling?

De oppas wachtte op het schoolplein op haar oppaskinderen.

1. Nee, de zin bevat geen bijwoordelijke bepaling.
2. Ja, de zin bevat één bijwoordelijke bepaling.
3. Ja, de zin bevat twee bijwoordelijke bepalingen.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend vvw

ww gezegde

meewerkend vw

bijwoordelijke bepaling

Zin:

De buurman 

wilde

gisteren

het vogelhuisje

in de boom

hangen.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

Zin:

onderwerp

werkwoordelijk gezegde

lijdend

voorwerp

meewerkend

voorwerp

bijwoordelijke

bepaling

Ze

heeft

 dit jaar

een mooi cadeau 

voor haar vader

gemaakt.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

Zin:

onderwerp

werkwoordelijk

gezegde

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

bijwoordelijke bepaling

Ze

feliciteerde

hem

met zijn verjaardag. 

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend voorwerp

ww gezegde

meewerkend voorwerp

bijwoordelijke bepaling

Zin:

De auto van mijn vader

is

afgelopen zomer

helaas

niet

goedkeurd.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend voorwerp

ww gezegde

meewerkend voorwerp

bijwoordelijke bepaling

Zin:

Morgen

gaat

het kleine meisje

bij haar oma

logeren.

Marco en ik wandelden de volgende dag met Julia door Rome.

Laat de volgende zin beginnen met een bijwoordelijke bepaling.

Leuk, die zinsontleding en die oefeningen, maar waarom zou ik eigenlijk willen leren ontleden?

Als je weet hoe een zin is opgebouwd, dan kan je de betekenis makkelijker achterhalen. Ook is de spelling van sommige woorden afhankelijk van hun plaats in de zin.

Als je een andere taal dan het Nederlands moet leren, is kennis van ontleden ook heel handig. Je kan dan gebruik gaan maken van de overeenkomsten tussen talen.

Alle kinderen vinden de persoonsvorm in deze zin.

De persoonsvorm is:

1. kinderen
2. vinden
3. persoonsvorm
4. deze

Waarom wandelt Kees de avondvierdaagse?

De persoonsvorm is:

1. Waarom
2. Er is geen persoonsvorm.
3. wandelt

De persoonsvorm is altijd een werkwoord.

1. Waar
2. Niet waar

Welke vraag stel je om het onderwerp te vinden?

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?

De jongen heeft geen zin in school.

1. zin
2. de jongen
3. geen
4. heeft

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?

Ik loop naar beneden.

1. ik
2. naar
3. loop
4. beneden

In elke zin staat een lijdend voorwerp.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het lijdend voorwerp in onderstaande zin?

De postbezorger overhandigde de klant de bestelling.

1. De postbezorger
2. De bestelling
3. De klant
4. Er is geen lijdend voorwerp

Wat is het lijdend voorwerp in onderstaande zin?

Liza at twee stukken pizza.

1. Liza
2. pizza
3. twee stukken pizza
4. Er is geen lijdend voorwerp.

Wat is de bijwoordelijke bepaling in onderstaande zin?

Met deze auto wil ik rijden.

1. ik
2. rijden
3. wil
4. met deze auto

Een bijwoordelijke bepaling geeft antwoord op vragen die beginnen met:

1. wanneer, waar, hoe, hoeveel, waarheen, waarom, waardoor, waarmee
2. wie, wat, welke

Waarom wil mijn oma altijd een zoen hebben?

[een zoen] is ...

1. Onderwerp
2. Lijdend voorwerp
3. Meewerkend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Gisteren werd de kampioen gehuldigd op het stadhuis.

[Gisteren] is ...

1. Onderwerp
2. Lijdend voorwerp
3. Meewerkend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Loop volgend jaar de marathon van New York.

[de marathon van New York] is ...

1. Onderwerp
2. Lijdend voorwerp
3. Meewerkend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Wie heeft mijn scooter gerepareerd?

[mijn scooter] is ...

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp

Doelen:

*Je kunt een zin in zinsdelen verdelen.
*Je kunt de zinsdelen wwg, ond, lv, mv en bwb benoemen.