§9.5 Straling uit het heelal - les 1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

§9.5 Straling uit het heelal

Lesplanning:

1. Opstart 
2. 10 minuten opgaven 9.4 afronden
3. Uitleg oppervlaktetemperatuur
4. Opgaven §9.5 begrijpen maken
5. Afsluiting

Toetsweek

• Begin tijdig
• Alle examenstof (H10)
• Oefenen! Examenopgaven 
• Moeite met een specifiek onderwerp: www.wetenschapsschool.nl

Lesdoelen

Aan het einde van de les ...

• kan je aan de hand van de kleur van sterren uitspraken doen over de oppervlaktetempertuur van de sterren;
• weet je de nadelen van infrarood- en radiotelescopen.

Afronden opgaven §9.4

Onduidelijkheden tot nu toe? Wie zou graag klassikaal opgave 46 maken/bespreken? 

Afronden opgaven §9.4

45 t/m 49, 52 en 53

Opgave 46a

Leg uit dat deze uitspraak onjuist is.

Opgave 46b

Leg uit dat de massa van de planeet geen invloed heeft op de baansnelheid

Opgave 46c

Leid af dat voor de baansnelheid geldt:

v​2​​=​r​​G⋅M​​

Opgave 46c

Leid af dat voor de baansnelheid geldt:

v​2​​=​r​​G⋅M​​

F​mpz​​=F​g​​

​r​​m⋅v​2​​​​=G⋅​r​2​​​​m⋅M​​

Opgave 46c

Leid af dat voor de baansnelheid geldt:

v​2​​=​r​​G⋅M​​

F​mpz​​=F​g​​

​r​​m⋅v​2​​​​=G⋅​r​2​​​​m⋅M​​

​r​​v​2​​​​=G⋅​r​2​​​​M​​

v​2​​=​r​​G⋅M​​

Afronden opgaven §9.4

45 t/m 49, 52 en 53

Het elektromagnetisch spectrum bestaat uit gammastraling, röntgenstraling, ultravioletstraling, (zichtbaar) licht, infraroodstraling en radiogolven.
De hierboven genoemde soorten elektromagnetische straling staan in een volgorde van:

1. toenemende frequentie
2. toenemende fotonenergie
3. toenemende golflengte

De door een ster uitgezonden straling bestaat voor een deel uit (zichtbaar) licht.
Het uitgezonden rode licht heeft, in vergelijking met het uitgezonden blauwe licht, een:

1. Kleinere golflengte, kleinere frequentie en kleinere fotonenergie
2. Kleinere golflengte, grotere frequentie en kleinere fotonenergie
3. Kleinere golflengte, grotere frequentie en grotere fotonenergie
4. Grotere golflengte, kleinere frequentie en kleinere fotonenergie

De kleur van het door sterren uitgezonden licht kan per ster verschillen. Deze kleur kan rood-, wit- of blauwachtig zijn.
De hierboven genoemde sterkleuren staan in een volgorde van:

1. toenemende temperatuur van het steroppervlak.
2. afnemende temperatuur van het steroppervlak.
3. toenemende grootte van het steroppervlak.
4. afnemende grootte van het steroppervlak.

Kwien

De constante van Wien

Kw = 2,898 • 10⁻³ m•K 

T

T_eff

De oppervlakte temperatuur

P

Stralingsvermogen

oppervlakte onder de grafiek

Oplossing: meten in een luchtballon, vliegtuig of in de ruimte

Aan de slag

Opgaven begrijpen: 55, 59, 60, 63 en 64

Klaar? 
Je kan verder met: 62,  67 t/m 70

Afsluiting: heb je nog vragen over het eerste deel van deze paragraaf? Heb je tips/wensen voor onze volgende digitale les?