4.3 Heren en Horigen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

4.3 Heren en horigen

Lesdoelen

Aan het einde van deze les weten jullie:

• Waarom mensen in Europa na de val van het West-Romeinse rijk weer naar de landbouw trokken
• Hoe deze landbouwsamenleving was georganiseerd
• Welke sociale verhoudingen er in deze samenleving waren

Wat gebeurde er na de val van Rome?

Klimaatverandering?

Veranderend klimaat zorgt voor mislukking oogst

Hongersnood zorgt voor ziekte

Ziekte zorgt voor bevolkingsafname

Grote veranderingen

• Wegen zijn onveilig, handel neemt af
• In de steden was geen werk en veel honger
• Mensen trekken terug naar het platteland
• Van Landbouwstedelijke samenleving tot landbouwsamenleving

Horigen

Horigen zijn halfvrije boeren. In ruil voor bescherming van de heer werken en wonen zij op zijn velden. ze mogen niet zomaar weg van het domein en moeten in tijden van oorlog in het leger van de heer vechten.

De Heer

De heer is de baas over een bepaald gebied. Vaak heeft hij dit gebied te leen gekregen van een leenheer.

Leven op een domein

• Het hof
• Hofstelsel
• Klein dorp
• Verplichte herendiensten

De 3 standen

1e stand:

Geestelijkheid

2e stand:

De Adel

3e stand:

Boeren en burgers

De derde stand: Arbeiders en boeren

De derde stand moest ontzettend veel belasting betalen. Daarnaast moesten ze pacht (Huur) afstaan voor het land waarop ze werkten of woonden.

De eerste stand: De Geestelijkheid.

Met geestelijkheid bedoelen we mensen die voor de kerk werken. Zij hoefden geen belasting te betalen.

De tweede stand: De Adel

Deze stand hoeft ook geen belasting te betalen. Ze leefden in rijkdom en weelde en hadden ''Heerlijke rechten''. Dit betekende dat ze de boeren mochten uitbuitten.

Deze stand werkt voor de kerk, en hoeft geen belasting te betalen

Deze bestaat uit de adel, en betaald ook geen belasting. Zij maken het meeste geld op

Dit is de armste en grootste stand. Zij betalen alle belastingen

Het systeem van heren en horigen die samenleven op een domein heet ...

1. Herendiensten
2. Vazalliteit
3. het Hofstelsel
4. het Drieslagstelsel

Domeinen waren zelfvoorzienend
(= alles wat nodig was, werd op het domein gemaakt)

1. WAAR
2. NIET WAAR

Hiernaast zie je een domein. Wie was de baas van een domein?

1. Een horige
2. Een vrije boer
3. Een landheer
4. de burgemeester

Paspoort21

(af)maken thema 4.3.1

Start maken met 4.3.2