Formatief BB

• Mentorles
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Formatief evalueren

Vertel hierbij de reden dat we deze powerpoint nu met alle leerlingen bespreken:

- we zijn er achter gekomen dat veel leerlingen denken dat alleen formatieve toetsen vallen onder formatief evalueren, maar het is veel meer.

- leerlingen krijgen zo hopelijk meer inzicht in hun weten en kunnen en kunnen eerder ingrijpen in hun leerproces.

- we willen dat leerlingen meer eigenaar worden van hun eigen leerproces, o.a. omdat dit motiverend blijkt te werken.

Doelen:

1. Je weet na deze les wat formatief evalueren allemaal inhoudt.

2. Je leert hoe je deze kennis kunt gebruiken bij jouw leerproces. 

Hoe weet je voor jezelf of je iets beheerst, bijvoorbeeld als je (thuis) leerwerk leert?

Even kort bespreken. Vraag enkele leerlingen een toelichting.

Denk aan:

- Overhoren

- Klasgenoot vragen

- Docent vragen

- Hw vragen stellen, etc

Het gaat erom dat leerlingen ZELF eigenaar worden van hun leerproces, en niet afhankelijk zijn van de docent om te bepalen of ze iets beheersen.

Brainstorm in een groepje over effectieve vragen

- Casus: over 2 weken heb je een toets voor een vak dat je moeilijk vindt. Nu kom je bij een onderwerp dat je echt niet begrijpt. Welke soort vragen zou je nu kunnen stellen aan je klasgenoten en/of je docent om verder te kunnen?

Probeer te focussen op aanpak en niet op inhoud:

- Voor je begint: wees eerlijk: heb je serieus gewerkt tot dusver? Al voldoende tijd geïnvesteerd?

- Wat heb je al ingezet?

- Kun je laten zien hoe je het hebt aangepakt? Beschrijf het proces (maakwerk bijgehouden? Huiswerk nagekeken? Hulp gevraagd en aan wie? Planning gemaakt en je eraan gehouden? Leerwerk bijgehouden/ in stukjes verdeeld? Externe hulp ingeschakeld?)

- heb je al verschillende manieren/ strategieën uitgeprobeerd?

- Wanneer merk je dat je in moet grijpen?

Goed om te weten...

Hierop volgt een filmpje (volgende dia).

Kijkvragen

1.  Wat wordt er bedoeld met "failing is just another word for growing"?

2. Leg uit: "je kunt het NOG niet!"

3. Krijg je wel eens feedback op je werk of je aanpak? Door wie?

4. Hoe ervaar je het krijgen van feedback?

Opnieuw: met je groep kort bespreken.

Bij vraag 4 is het goed om te benoemen dat feedback heel veel (negatieve) gevoelens kan triggeren. De manier waarop feedback wordt gegeven is dus misschien nog wel belangrijker dan de feedback zelf (om effect te hebben). Bij peer feedback: probeer altijd opbouwende kritiek te geven, zoals jij deze ook zelf zou willen ontvangen. 

Wees sportief als je tips krijgt: ga niet meteen in de verdediging, maar luister met aandacht en leer ervan.

Formatieve cyclus

Leerdoel duidelijk krijgen

Verwerking van de stof

Check

Je krijgt feedback op je werk

Pas het leren of leerdoel aan

Dit is de formatieve cyclus in leerlingtaal

Benoem hierbij dat "Je krijgt feedback op je werk" op heel veel verschillende manieren kan, bijvoorbeeld ook als je opgaven of een d-toets maakt, of iets uitlegt aan een ander.

Om over na te denken...

1 Hoe ervaar jij het maken van fouten?

2 Hoe leer je op school van je fouten?  Leer je alleen WAT je fout deed, of ook HOE het fout kon gaan?

3 Wat heb je nodig om meer op je aanpak/leerstrategieën te focussen?

4 Verander jij een aanpak/leerstrategieën wel eens? Waarom wel of niet?

Laat de leerlingen DDU: 1 minuut Denken, 1 minuut Delen in duo's, 1 minuut Uitwisselen met groepjes of klassikaal.

Benoem hierbij dat:

- Leerlingen vaak veel meer op de inhoud zitten (b.v. ik wist de definitie niet), dan op de aanpak (b.v. dit is misgegaan omdat ik alleen heb samengevat en geen oefenopgaven heb gemaakt)

- Dit is ook een mooi moment om verschillende leerstrategieën uit te wisselen.

Hoe kan een formatieve
evaluatie eruit zien?

Ook een klassengesprek kan een formatieve check zijn, een quiz, huiswerk bespreken, zelf je huiswerk nakijken, iets aan elkaar uitleggen, werk van een klasgenoot bekijken, woordweb maken, voorkennis activeren...

Welke acties kun je zelf allemaal ondernemen na een formatieve evaluatie?

(Hopelijk komt er hierbij een groot, mooi woordweb. Docenten met een account kunnen deze antwoorden ook opslaan.)

Wat is -in jouw eigen woorden-
het doel van formatief werken?

Hopelijk komt hier een mooie uitspraak, zo niet: een leerling uit V5 kwam met de uitspraak: "Formatief evalueren is fouten maken zonder erop te worden afgerekend".

Weet je nu hoe je formatief evalueren kunt gebruiken in jouw leerproces?

Ja

Zo ongeveer

Nee