13.2 Ademhalen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Lesplanning

• Startopdracht
  
• Uitleg
• Toets terug en evaluatie
• Opdrachten maken 

Startopdracht:

Pak je boek en lees vast de tekst in de groene vakken van 13.2.

Kun je de leerdoelen hiernaast uitleggen?

Uitleg 

Opdrachten 

Afsluiting 

Leerdoelen 13.2

- Je kunt beschrijven hoe insecten ademhalen.

- Je kunt beschrijven hoe vissen ademhalen.

Hoe ademen insecten?

Insecten zoals vlinders en vliegen hebben geen longen maar: tracheeën. 

Trachee: vertakte buizen in het achterlijf gevuld met lucht. Hierdoor komt er zuurstof bij de cellen. 

Stigma: Hierdoor komt lucht met zuurstof in de trachee en gaat er koolstofdioxide naar buiten 

0

Diffussie

Bij diffussie wordt de concentratie in het ene  gebied gelijk gemaakt met die in het andere gebied. 

Daarbij stroomt de zuurstof van plekken met een hoge concentratie naar plekken met een lage concentratie

Diffusie 

Hoe ademen vissen?

Vissen halen zuurstof uit het water met kieuwen.

Een kiew bestaat uit een kieuwboog met daaraan kieuwplaatjes

De wanden van de kieuwplaatjes zijn sterk geplooid en heel dun ze bevatten veel bloedvaatjes. 

Vanaf de kieuwplaatjes stroomt het zuurstofrijke bloed naar alle andere organen.

In de kieuwplaatjes wordt koolstofdioxide vanuit het bloed aan het water afgegeven. 

Onderdelen kieuwen

https:

Tegenstroonprincipe

13.2

Af op:

3, 4, 5 7, 8, 9, 11  (13, 15 en 17)

 

Nakijken. 

Pak de leerdoelen erbij

Kun je ze uitleggen? 

• Houd de stof voor de toets bij!

Keuze na de opdrachten:

• 'samenvatten' maken van 13.1 in je boek (blz. 206)
• leerdoelen samenvatten
• bronnen tekenen

Startopdracht 13.2 - les 2:

Pak je boek en lees vast de tekst in de groene vakken op blz 168

Deze les

• Voorkennis
• Startopdracht
• Uitleg
• Opdrachten maken 

Startopdracht (in stilte)

Pak je boek en lees vast de tekst in de groene vakken van 13.2.

Kun je de leerdoelen hiernaast uitleggen?

- Voorkennis

- Uitleg 

- Opdrachten 

- Afsluiting 

Leerdoelen 13.2

- Je kunt beschrijven hoe insecten ademhalen.

- Je kunt beschrijven hoe vissen ademhalen.

- Je kunt uitleggen hoe planten zuurstof maken. 

opening waardoor lucht in een trachee komt

ademhalingsorgaan waarmee dieren boven water ademhalen

luchtbuis in het lichaam van een insect

ademhalingsorgaan waarmee dieren onder water ademhalen

stigma

long

kieuw

trachee

Wat is diffusie?

1. Doorlatendheid van de wand.
2. Een stof beweegt zich van een hoge concentratie naar een lage concentratie.
3. Een stof wordt door de hoge druk vervoerd.
4. Een manier om stoffen te verbranden

Welke tekening geeft op de juiste manier de ademhaling bij vissen weer?

1. Tekening 1
2. Tekening 2
3. Tekening 3

Hoe heten de gaatjes in een insect waardoor ze ademhalen?

1. Tracheeën
2. Stigma's
3. Plaatjes
4. Deksels

Zet de gebeurtenissen bij de ademhaling en bloedsomloop van vissen in de juiste volgorde

1

Zuurstofrijk water stroomt langs de kieuwen

2

3

4

5

Zuurstof lost op in het bloed en CO₂ lost op in het water

Zuurstofrijk bloed stroomt naar de weefsels

Het hart pompt het zuurstofarme bloed naar de kieuwen

Zuurstofarm bloed stroomt naar het hart

Nodig voor fotosynthese

Ontstaat bij fotosynthese

Reactie van fotosynthese

Zuurstof

Koolstofdioxide

Water

Licht

Glucose

Nodig voor verbranding

Over na verbranding

Zuurstof

Koolstofdioxide

Water

(Energie)

Hoe komen planten aan zuurstof?

Planten hebben zuurstof nodig voor verbranding van de stof glucose.

Energie die vrijkomt bij de verbranding wordt 

gebruikt om nieuwe cellen te maken tijdens 

de groei en andere processen.

Planten maken overdag zelf zuurstof door 

de fotosynthese. Zuurstof die vrij komt, komt in de lucht. Mensen en dieren ademen deze zuurstof weer in. 

Hoe komen planten aan zuurstof?

13.2

Af op:

(3, 4, 5 7, 8, 9, 11)  13, 15 en 17

 

Nakijken. 

Hoe zorg je dat je de stof voor de toets bijhoudt?

Pak de leerdoelen erbij

Kun je ze uitleggen? 

Na de opdrachten:

Keuze mogelijkheden om te werken aan leerdoelen:

• Samenvatting boek gebruiken/ zelf een samenvatting maken
  
• Kijk goed naar de bronnen!!
  
• Leren, hoe? begrippen opschrijven?
  
• Aantekeningen leren
  
• Oefenen met test jezelf/ oefentoets/ (examentraining). In je boek/online.
  
• werkboekvragen doornemen, welke vond je moeilijk? Snap je ze nu?
  
• LessonUp lessen doornemen
  
• ??
  

Leerdoelencheck 

Bespreek per tweetal of je onderstaande leerdoelen beheerst: 

Je kunt uitleggen hoe planten zuurstof maken

en wat het verschil is in plant-gaswisseling bij dag en bij nacht.