Foutieve samentrekking

Programma van de les
  1. Toets nakijken
  2. Kwartier lezen
  3. Foutieve samentrekking
1 / 30
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 30 slides, met tekstslides.

Onderdelen in deze les

Programma van de les
  1. Toets nakijken
  2. Kwartier lezen
  3. Foutieve samentrekking

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Foutieve samentrekking

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesdoel

Aan het eind van de les kun je samentrekkingen op de juiste manier opschrijven. 

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een samentrekking?

Bij samentrekken mag je een woord dat of een woordgroep die twee keer in de zin voorkomt, een keer weglaten.

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bijvoorbeeld:

Piet laat zijn hond uit en * gooit de brief in de brievenbus.

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wanneer mag je dat doen?
Als je een samentrekking wilt maken, mag dat alleen als het weggelaten woord in beide zinnen:

  • enkelvoud of meervoud is
  • dezelfde functie heeft (ow, pv of lv)
  • dezelfde betekenis heeft

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bijvoorbeeld:

Ik drink liever rode wijn dan witte (-).

Het woord WIJN is weggelaten. 
Dat mag, dat is een correcte samentrekking.

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bijvoorbeeld:
De meeste scholieren lezen liever Engelse boeken dan Franse (-).

Het woord BOEKEN is weggelaten.
Dat mag: dat is een correcte samentrekking.

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wanneer mag je dat doen?
Als je een samentrekking wilt maken, mag dat alleen als het weggelaten woord in beide zinnen:

  • enkelvoud of meervoud is
  • dezelfde functie heeft (ow, pv of lv)
  • dezelfde betekenis heeft

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De tentamens werden gisteren teruggegeven maar een tentamen nog achtergehouden.

Slide 10 - Tekstslide

fout: getal
FOUT

De tentamens werden gisteren teruggegeven maar een tentamen werd nog achtergehouden.

enkelvoud en meervoud

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kees slaat de voetbalwedstrijd gade en zijn vriend op zijn schouder op het moment dat de bal in het doel vliegt.

Slide 12 - Tekstslide

fout: getal
FOUT

Kees slaat de voetbalwedstrijd gade en slaat zijn vriend op zijn schouder op het moment dat de bal in het doel vliegt.
(andere betekenis)

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Die mensen hebben hun kinderen altijd enorm verwend en zijn volledig afhankelijk van hen gebleven.

Slide 14 - Tekstslide

fout: getal
FOUT
Die mensen hebben hun kinderen altijd enorm verwend en hun kinderen zijn volledig afhankelijk van hen gebleven.

Eerste deel: LV, tweede deel: OW

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oefening
Maak de oefening op papier.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 1
Ik liet de honden uit en mijn sleutels vallen.

  • IK LIET = de samentrekking
  • LIET = FOUT / IK = GOED
  • verschil in betekenis: uitlaten / laten vallen

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 2
Op die nieuwe school werk je met goede boeken en de leerlingen met de laptop.
  • WERK = de samentrekking
  • FOUT
  • verschil GETAL: EV / MV

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 3
In de winter ga ik naar Frankrijk om te skiën 
en naar Spanje om te zonnen.

  • GA IK = de samentrekking
  • GOED

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 4
De broodjes bak je in de oven en de taart 
in de combi-magnetron.

  • BAK JE = de samentrekking
  • GOED

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 5
Jannes gaf over in de struiken en 
niks meer om drank.
  • GAF = de samentrekking
  • FOUT
  • Betekenis: overgeven / geven om iets

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 6
Paul is ziek en naar huis gegaan.

  • IS = de samentrekking
  • FOUT
  • FUNCTIE: eerste zin zww, tweede hww

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 7
Die dozen worden morgen opgehaald 
en naar de stort gebracht.

  • WORDEN = de samentrekking
  • GOED

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 8
Hij werd niet goed en werd naar huis gebracht.

  • HIJ = de samentrekking
  • GOED

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 9
Pim hield van haar en haar hand vast.

  • HIELD = de samentrekking
  • FOUT
  • Andere betekenis: houden van / vasthouden

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zin 10
De koekjes waren knapperig en de taart zacht.

  • WAREN = de samentrekking
  • FOUT
  • Eerste deel MV, tweede deel EV

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is er fout aan de volgende zin?
Hier wordt een nieuw sportveld aangelegd en enkele kleedkamers geplaatst.
In zin 1 moet worden worden toegevoegd, omdat enkele kleedkamers meervoud is.

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is er fout aan de volgende zin?
Max keek naar een leuk meisje en daardoor niet goed uit bij het oversteken.
In zin 2 moet keek worden toegevoegd, omdat keek de tweede keer een andere betekenis heeft.

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is er fout aan de volgende zin?
De maand augustus is vaak heet en brengen Italianen graag door aan de kust.
In zin 3 is achter en de woordgroep de maand augustus weggelaten, maar die is in het tweede deel van de zin (na en) het lijdend voorwerp en in het eerste deel (voor en) het onderwerp. Dat mag niet.

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Zinsdelen: stappenplan
  1. Maak oef. 1 t/m 3 vanaf blz. 64.
Opdracht

Slide 30 - Tekstslide

Video in de lesstof samen kijken.
Stap 4: de zinsdeelproef