NL na '45: Dekolonisatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Dekolonisatie 8.2 8.3

Indonesië en Suriname

Leerdoel

Beschrijven en vergelijken hoe de dekolonisatie in Indonesië en Suriname verliep

Voor WO2

1916: Volksraad

• Alleen advies geven 
• Niet meebeslissen

 

Voor WO2

1916: Volksraad

• Alleen advies geven 
• Niet meebeslissen

1926: Opstand PKI

• Communistische partij Indonesië 
• Afhankelijkheid
• Opstand neergeslagen
• Partij verboden 

 

Dekolonisatie na WO2

Roep om onafhankelijkheid 

Na WOII  verzet tegen de koloniale bezetter. 

belangrijkste oorzaken:

• Geen inspraak, wel onderwijs
  
• WOII: kolonisator doet beroep op kolonies
  
• Economische uitbuiting
  
• Steun grootmachten --> Wilson (VS)

15 aug. 1945

capitulatie Japan

17 aug. 1945: 

Soekarno roept onafhankelijkheid uit

Waarom is dit mogelijk?

• Nederlanders zitten nog in de kampen

• Geen Nederlands leger in de buurt

• Japans leger moet toezicht houden op de orde

• Pedoema’s (nationalistische jongeren) beheersen de straten

Bersiap-periode

• 1945 - voorjaar 1946: Machtsvacuüm: Pedoema's hun gang gaan

• Zeer gewelddadige periode 

• Perspectief: In Indonesië wordt dit de "Revolutionaire periode" genoemd

En nu...?

• Engelsen zijn in de buurt, maar hebben geen zin in nieuwe oorlog

• Nederland wil de republiek Indonesië  niet erkennen.

• Nederlander wil niet praten met Soekarno (verrader en opstandeling)

Akkoord van Linggadjati

15 november 1946

• Nederland erkent de Republiek Indonesië op Java, Sumatra en Madoera

• Oprichting Verenigde Staten van Indonesië (met Nederland): de koningin is staatshoofd
• 
  

Het Akkoord van Linggadjati mislukt

 20 juli 1947 

• Nederland past akkoord (via de Tweede Kamer) eenzijdig aan

• In Indonesië laait het geweld weer op

Politionele acties

(juli 1947-dec 1949)

• Doel: herstellen van het Nederlandse gezag

•  'politionele' actie en niet voor het woord 'militair', of 'oorlog'

• Militair een succes, politiek niet: Republiek bleef bestaan en er kwam veel kritiek uit het buitenland (oorlogsmisdaden)

Indonesië wordt onafhankelijk

• druk op Nederland: VS dreigen met het stopzetten Marshallplan
  

• Nieuwe onderhandelingen: Indonesië zal onafhankelijk worden 

• Soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949

Nederland na '45: 

De onafhankelijkheid van Suriname

Suriname en Nederland

Vanaf 1667 was Suriname een kolonie van Nederland

1948: Begin rondetafelgesprekken met Suriname > Suriname niet klaar voor volledige onafhankelijkheid.

1954: Akkoord NL en Suriname:
Autonomie voor Suriname binnen koninkrijk, blijft deel van Nederland.

  Suriname kort na WO II

1975

1975: Suriname onafhankelijk

• "het eigenlijk niet meer kon om nog kolonies te hebben"
• Geen strijd om de onafhankelijkheid van Suriname.
• De onafhankelijkheid van Suriname is een voorbeeld van vreedzame dekolonisatie.

Suriname vanaf 1975

• De verschillende bevolkingsgroepen worden het moeilijk met elkaar eens.
• Suriname wordt een onstabiel land.
• 'Legerleider' Desi Bouterse maakt hier gebruik van. 

Bevolkingssamenstelling van Suriname

• Marrons (Maroon): afstammelingen van gevluchte Afrikaanse slaven
• Hindoestanen: afstammelingen van contractarbeiders uit Brits-India
• Creolen: van gemengd Afrikaans-Europese afkomst

De Sergeantencoup

De staatsgreep in Suriname die Desi Bouterse en Roy Horb met 14 collega-sergeanten, de "Groep van 16" genoemd, pleegden op 25 februari 1980.