Challenge #11 les 2: Schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen Nederland

Challenge #11 les 2


Schoon drinkwater en 
sanitaire voorzieningen

1 / 32
volgende
Slide 1: Tekstslide
BurgerschapskundeBasisschoolGroep 6-8

In deze les zitten 32 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

Challenge #11 les 2


Schoon drinkwater en 
sanitaire voorzieningen

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Workshops in deze challenge 
Workshop 1: Waterhuishouding wereldwijd.

Workshop 2: Waterhuishouding in Nederland.

Workshop 3: Nieuwe uitvindingen om schoon drinkwater 
en goede sanitaire voorzieningen te verkrijgen.

Slide 2 - Tekstslide

In 2030 moet iedereen toegang hebben tot schoon drinkwater én goed en schoon sanitair. Daarvoor moeten alle landen goede waterzuivering hebben. En moet er minder afval in het water terechtkomen. Misschien kan Nederland andere landen wel helpen. Want wij zijn supergoed in de productie van schoon drinkwater!

In deze workshop leer je meer over de waterhuishouding in Nederland. En de laatste workshop gaat over nieuwe uitvindingen om schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen te maken. Daarnaast hebben we weer interessante gastsprekers. We willen je vragen mee te denken over oplossingen om in je eigen omgeving minder drinkwater te gebruiken. 

 

Challenge #11 werelddoel 6: 
Schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen



We vragen je om mee te denken over wat je
in je eigen omgeving kunt doen om te zorgen
voor schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen. 

Slide 3 - Tekstslide

Drink de kraan maar leeg’, zeggen mensen als je heel veel dorst hebt. Dat lukt je nooit, want schoon drinkwater is er in Nederland meer dan genoeg.
In de vorige workshop heb je geleerd dat dat niet overal zo is. In sommige landen is water niet makkelijk te krijgen of vervuild. Wereldwijd halen ongeveer twee miljard mensen hun water uit vervuilde bronnen.

Slide 4 - Tekstslide

Vanaf nu komen er steeds vragen tussen de stukjes informatie. Sommigen zijn open. Er zijn ook gesloten vragen (meerkeuze). Je kunt hier punten mee verdienen. Klik hierbij zo snel als je kunt op het goede antwoord, want het gaat ook om snelheid!
Hoe kwamen mensen vroeger aan water toen er nog geen waterleiding was?
A
Door het bij de buren op te halen
B
Door de kraan open te draaien
C
Door water te halen bij de waterput

Slide 5 - Quizvraag

In andere landen hebben ze nog steeds geen waterleiding. 
Gelukkig heeft Nederland dat inmiddels wel. 
Antwoord C is goed
Waterleiding
De eerste waterleiding in Nederland is in 1853 in Amsterdam aangelegd.
Voor die tijd moest je met een emmer naar de waterpomp of waterput.
In sommige landen is dat nog steeds zo. 

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Water door buizen
Als je thuis de kraan opendoet, komt er schoon water uit dat je zo kunt drinken. 
Dat is eigenlijk heel bijzonder. 

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waarvoor gebruik je thuis water?

Slide 8 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Tekstslide

Bekijk de video over de reis die water aflegt samen met de
leerlingen. 

Aan ieder huis zitten leidingen en kabels vast. Via
leidingen komt schoon drinkwater je huis binnen. Je gebruikt
het water om te koken, te douchen, te wassen, etc. Het water is
na gebruik vervuild geraakt. Al het afvalwater van bijvoorbeeld
de douche, de wasmachine of de wc loopt via buizen je huis uit.
Het wordt verzameld in grotere buizen onder de
weg: rioolbuizen. Het vuile afvalwater gaat naar een
rioolwaterzuivering fabriek. Hier wordt het vuile water
schoongemaakt. Als het water voldoende schoon is, dan wordt
het weer geloosd op het oppervlaktewater. Het water uit rivieren
of plassen wordt weer gebruikt om schoon drinkwater van te
maken, dat vervolgens weer via buizen naar onze huizen wordt
geleid… En zo is de kringloop rond!
Gemiddeld verbruiken we minder dan 50 liter water per douchebeurt.
A
waar
B
niet waar

Slide 10 - Quizvraag

Antwoord B is goed 
Waterverbruik per persoon per dag: 120 l 
waarvan
60 l douchen
30 l wc doorspoelen
15 l kleding wassen
15 l overig (voedsel bereiden, drinkwater, afwas, schoonmaken, etc.)
1000 l water kost ongeveer €1,-

Slide 11 - Tekstslide

Dagelijks gebruiken
we gemiddeld ongeveer 120 liter water per dag. Dat zijn
ongeveel 12 volle emmers water. Dat was in 1969 nog 190
liter. Ons waterverbruik is dus afgenomen. Dit komt vooral
omdat huishoudelijke apparaten zoals vaatwassers zuiniger  
zijn geworden dankzij technische verbeteringen. Het grootste
deel van het water dat we verbruiken, zo’n 65%, wordt eerst
verwarmd. Maar liefst 30% van de totale energierekening gaat
daaraan op! In huis gebruiken we schoon drinkwater gebruiken.
Ook voor afwassen, kleding wassen of de wc doortrekken
gebruiken wij drinkwater, en dat terwijl er in andere landen soms
nauwelijks schoon drinkwater is.

In de stad verbruiken mensen gemiddeld meer water dan buiten de stad.
A
waar
B
niet waar

Slide 12 - Quizvraag

Antwoord B is goed
Schoon water
Voor het maken van drinkwater gebruiken we rivierwater of grondwater.
Het drinkwaterbedrijf maakt het rivierwater of grondwater schoon. 
Daarna pompen zij het schone drinkwater naar alle huizen en bedrijven toe. 

Slide 13 - Tekstslide

Drinkwaterbedrijven
Tien drinkwaterbedrijven moeten heel wat werk verzetten om 24 uur per dag en 7 dagen per week schoon en lekker drinkwater te leveren. De Nederlandse drinkwaterbedrijven produceren jaarlijks samen ruim 1,1 miljard m3 drinkwater en leveren dit continu aan ruim 7,5 miljoen adressen.
Beschikbaarheid van drinkwater
Het is belangrijk dat er voldoende en schoon zoetwater beschikbaar is voor ons drinkwater. De kwaliteit van het water uit de kraan wordt dagelijks gecontroleerd. De overheid is verplicht om de bronnen nu en in de toekomst goed te beschermen. Bovendien gelden er strenge regels over wat er wel en niet in ons drinkwater mag zitten. Je kunt dus wel zeggen dat kraanwater één van de best bewaakte voedingsmiddelen van Nederland is.
Wat gebeurt er in een waterzuiveringsfabriek?
A
Daar wordt drinkwater gemaakt
B
Daar wordt water uit het riool schoongemaakt
C
Daar wordt limonade gemaakt
D
Daar wordt les gegeven

Slide 14 - Quizvraag

Antwoord B is goed
Waar komt het water dat je thuis gebruikt eigenlijk terecht?

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 16 - Link

In Nederland maken we gebruik van lokaal beschikbare bronnen zoals duinwater, grondwater en oppervlaktewater uit bijvoorbeeld de rivieren of het IJsselmeer.
Elke bron vraagt om een specifieke manier van zuiveren.
Het water op de Veluwe is uniek in de wereld. Het zuivert zichzelf op een natuurlijke manier.
Het water wordt opgepompt en belucht door cascades.
We laten het water letterlijk in de lucht vallen.
Na een zandfilter wordt het zuivere water opgevangen in een reservoir en vervolgens het net ingepompt.

Grondwater is water uit bronnen die gevormd worden door regenwater dat in de grond zakt, tot het een ondoordringbare laag tegenkomt.
Ons grondwater is van nature schoon.
Het wordt opgepompt en belucht door sproeiers.
Zuurstof en opgelost ijzer vormen vlokken die uit het water worden gefilterd door een zandfilter waarna het zuivere drinkwater het net in wordt gepompt.

Oppervlaktewater kan vuil en ziekteverwekkende stoffen bevatten.
Die halen we er eerst uit zodat het water veilig is en aan onze kwaliteitseisen voldoet.
Het oppervlaktewater wordt ingenomen in grote bekkens.
Als de kwaliteit goed genoeg is, wordt het verder behandeld.
Het water passeert achtereenvolgens een visrooster, een zeef en een microzeef.
Vervolgens wordt een vlokmiddel aan het water toegevoegd waardoor vlokken gevormd worden.
Deze vlokken, met daaraan gehecht slib, bezinken.
Het water passeert een zandfilter voor extra filtering.
UV-licht inactiveert vervolgens de bacteriën.
Waarna met een zogenaamd actief koolfilter de laatste schadelijke stoffen, zoals bestrijdingsmiddelen uit het water worden verwijderd.
Ten slotte wordt het water ons leidingnet ingepompt.
In sommige gevallen wordt het oppervlaktewater eerst naar de duinen getransporteerd waar het een natuurlijke zuivering ondergaat.
Dit water is voorgezuiverd om het dichtslibben van duinmeertjes te voorkomen.
Na een gemiddeld verblijf van twee maanden wordt het water weer uit de duinen opgepompt en volgen de verschillende zuiveringsstappen die vergelijkbaar zijn met die van het oppervlaktewater.
Het duingebied is gelijk ook een reservoir van water in geval van nood.
Het schoonhouden van onze bronnen en het investeren in zuiveringsprocessen zijn basisvoorwaarden voor de kwaliteit en de beschikbaarheid van ons drinkwater.

Wat gebeurt er met het water dat je door de wc spoelt?
A
Dat gaat de grond in
B
Dat gaat naar de zee
C
Dat gaat door het riool naar de waterzuivering

Slide 17 - Quizvraag

Het goede antwoord is C
Wat is een riool?
A
Dat is een grote put.
B
Dat is een buis onder de grond.
C
Dat is hetzelfde als wc.

Slide 18 - Quizvraag

Het goede antwoord is B
Waarom kan het vieze water niet zomaar terug in de natuur?

Slide 19 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Waarom moet je zuinig zijn met kraanwater?
A
Er is steeds minder schoon water op de wereld.
B
Water is verschrikkelijk duur.

Slide 20 - Quizvraag

Het goede antwoord is A

Slide 21 - Video

Het riool
Een enorm netwerk voor afvalwater
Al het water dat je op een dag gebruikt, om te douchen of naar de wc te gaan, komt in het riool terecht. Hoe ziet eruit daar beneden?

Slide 22 - Tekstslide

Schoon drinkwater komt dus via leidingen onze huizen
binnen. In de meterkast of in de buurt van de voordeur van
je huis vind je deze leidingen. Aan de waterleiding is een
watermeter gemonteerd. Op deze watermeter kun je het
waterverbruik van jullie huishouden aflezen. Het waterverbruik
wordt gemeten in kubieke meters. Een kubieke meter is 1 meter
lang, 1 meter breed en 1 meter hoog. Je schrijft dat zo: 1 m³.
In een kubieke meter water past 1000 liter. Op de watermeter
kun je het waterverbruik aflezen in kubieke meters, vaak in het
zwart aangegeven, en in liters, vaak in het rood aangegeven. Als
iemand in huis onder de douche staat, zul je de watermeter zien
lopen
In welke volgorde wordt het water gezuiverd?
1
2
3
4
Grote vuil wordt met een hark weggehaald
Vuil zakt naar de bodem
Met een schroef gaat het water omhoog
Water wordt over steentjes gesproeid

Slide 23 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 24 - Link

Hoe stroomt water uit de kraan?

Met genoeg waterdruk
Water komt met een bepaalde druk uit de kraan. Anders zou het water niet stromen, maar druppelen. Die druk wordt geregeld door elektrische pompen.
Waterzuiveringsproef

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 26 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Wereldwijd waterdag

Slide 27 - Tekstslide

De dag 22 maart is door de Verenigde Naties uitgeroepen als Wereldwaterdag. 
De eerste Wereldwaterdag was in 1992. De dag is bedoeld om mensen over de hele wereld meer bewust te maken van water en alle problemen eromheen.
Ieder jaar heeft de dag een ander thema om een ander wereldwijd probleem te belichten. Dit jaar gaan ze speciaal op die dag de gebieden rondom de grote rivieren schoonmaken. Voor jongeren van is er een 
Volgende les


Gastspreker 2: wo.13 maart 09.00-10.00 u

Workshop 3: Vrijdag 15 maart 11.00 - 12.00 uur en di. 19 maart 13.00-14.00 uur



Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Gastspreker woensdag 13 maart:
Inge Vloet
Inge Vloet heeft samen met Ferdi in 2005 Stichting Namelok (Wat in het Masai Zoet betekent) opgericht met als doel de leefsituatie van mensen in Kenia te verbeteren door onder andere waterputten en pompen te maken.  www. namelok.nl 



Slide 29 - Tekstslide

Inge Vloet is een leerkracht op de basisschool. Elk jaar gaat ze met Ferdi een periode naar Kenia om daar namens hun eigen stichting aan het werk te gaan. 
Inge vertelt jullie op woensdag 13 maart van 9 tot 10 uur graag over hun waterprojecten in Kenia. 

Dus zorg dat je erbij bent en vraag of je leraar of je al bent aangemeld en mag deelnemen :) 
Challenge 11#
In deze Challenge vragen we je om mee te denken over wat je
in je eigen omgeving kunt doen om te zorgen
voor schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen. 

Stuur je beste idee in voor 4 april a.s. naar:
challenge@swvpo3006.nl

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leuke links
https://www.droppiewater.nl/home/desktop.php
https://www.onswater.nl/
https://www.waterschappen.nl/educatie/
https://unievanwaterschappen.nl/waterkwaliteit/
https://www.vallei-veluwe.nl/wat-doet-waterschap/zorgen-schoon-water/energie-rioolwater/hoe-werkt-rwzi/
https://www.riool.info/home

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies