H4 Spelling meervouden op -s

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

          Welkom

                                                       Probeer, ook nu je thuis bent, elke les                                       Nederlands even 10 minuten 

                in je boek te lezen. 

Wat gaan we vandaag doen?

- Nakijken huiswerk van gisteren/vragen

- Uitleg H4 spelling meervouden en -ij of ei

- Maken opdrachten/ vragen

Opdracht 1

1 ging, goot

2 blies, floot

3 greep, hees

4 klommen, kropen

5 zwom, at

6 reed, klonk

7 vochten, won, verloor

8 verzon, mocht

Opdracht 2

bijvoorbeeld:

1 Waarom beval de kapitein zijn manschappen zich terug te trekken?

2 Omdat de spreker zijn hand ophief, hield iedereen zich stil.

3 De schulden van het bedrijf rezen de pan uit.

4 Jacob en Mark stalen in de snoepwinkel een zak dropjes.

5 Het vroor vannacht wel een graad of tien.

6 De scheidsrechter wierp een muntje omhoog om te loten wie er mocht aftrappen.

7 Jaromir zwierf jaren met een rugzak door Oost-Europa.

8 Toen het vredesakkoord getekend was, zwegen de kanonnen.

Opdracht 3

1 vierden, dansten

2 blaatten, loeiden, hinnikten

3 leefde, stichtte

4 bloedde, raakte

5 stormde, wapperde

6 kraste, schilderde

7 ontblootte, toonde

8 merkte, verafgoodden

Opdracht 4

1 drijven - dreef S

2 hangen -  hing S

3 klussen -  kluste Z

4 knijpen -  kneep S

5 krimpen -  kromp S

6 liegen -  loog S

7 nemen -  nam S

8 richten -  richtte Z

9 smelten -  smolt S

10 spuiten -  spoot S

11 stinken -  stonk S

12 tuinieren -  tuinierde Z

13 wandelen -  wandelde Z

14 wedden -  wedde Z

15 weten -  wist S

Wat ga je vandaag leren?

1. Hoe je meervouden die eindigen op -s correct moet spellen.
   
2. Hoe je woorden met ij en ei correct moet spellen.

Wat ga je leren?

Bekijk de video op de volgende slide

goed! Het is een duidelijke uitleg over 

meervouden. Ook de meervouden op 

s of 's komen aan de orde.

Meervoud op s/'s

• Je schrijft een s achter het enkelvoud als er niets verandert aan de uitspraak: bezem - bezems, appel - appels
• Je schrijft 's achter het enkelvoud als het woord eindigt op een i, o, u, a of y: auto's, oma's, baby's >> Onhoud: I k   h O U d   v A n    Y 's
• Je schrijft -'s bij afkortingen: azc's, dvd's, vwo's
• Let op: bij een woord dat eindigt op een e schrijf je de s eraan vast: horloges, cafés, decoraties
• Let op: bij woorden die eindigen op één klank met meerdere klinkers schrijf je de s eraan vast: bureaus, etuis, gameboys, smileys. Maar: cavia's, azalea's

Ei of ij

Woorden met een ei of ij.

Zijn daar trucjes voor?

Heel veel woorden moet je gewoon onthouden.

Toch zijn er een paar trucjes.

Heeft het werkwoord met een ij-klank in de verleden tijd een ee-klank?

Dan schrijf je een ij.

Voorbeeld:

werkwoord: bijten

verleden tijd: beet

voltooid deelwoord: gebeten

Je hoort in de verleden tijd een ee.

Dus: het werkwoord MOET met een ij geschreven worden.

Een werkwoord met een ei verandert niet van klank in de verleden tijd.

Voorbeeld:

werkwoord reizen

verleden tijd: reisde

voltooid deelwoord: gereisd.

Heeft het werkwoord met een ij-klank in de verleden tijd een ee-klank?

Dan schrijf je een ij.

Voorbeeld:

werkwoord: bijten

verleden tijd: beet

voltooid deelwoord: gebeten

Je hoort in de verleden tijd een ee.

Dus: het werkwoord MOET met een ij geschreven worden.

Een werkwoord met een ei verandert niet van klank in de verleden tijd.

Voorbeeld:

werkwoord reizen

verleden tijd: reisde

voltooid deelwoord: gereisd

Is het een ij-werkwoord?

Dan weet je ook dat alle afleidingen daarvan ook een ij hebben.

Voorbeeld:

bijten (beet) - afbijtmiddel

smijten (smeet) - uitsmijter

wijken (week) - een stadswijk

wijzen (wees) - wijzer van een klok

grijpen (greep) - begrijpelijk

LET OP! Er zijn woorden die zowel een vorm met ij als met ei kunnen hebben.

Voorbeeld: bereiden en berijden. Let dan goed op de rest van de zin om te zien welke vorm je moet gebruiken. Weet je nog meet woorden waarbij er twee vormen mogelijk zijn?

Je schrijft een ij in de volgende achtervoegsels:

-arij    bedelarij

-erij    drukkerij

-nij     lekkernij
     

                                                                      Je schrijft een ei in het achtervoegsel heid.

                                                                                                                                     waarheid

                                                                                                                                gezondheid

  Je schrijft een ei in het achtervoegsel teit                                                     domheid

                                                                                                                                      snelheid

                                                              majesteit

                                                           specialiteit

                                                          elektriciteit
             Raak niet in de war met het woord                                                                                               tijd.
Dat heeft met de klok te maken

                                                          

Je schrijft een ei in het achtervoegsel -lei.

allerlei

tweeërlei

Het achtervoegsel -lijk schrijf je altijd met ij.

vrolijk

gevaarlijk

Maar er zijn ook woorden waar geen regels voor gelden.

Die moet je gewoon onthouden.

Je noemt ze 'weetwoorden'.

Sla ze allemaal op in je hoofd.

Huiswerk

• Kijk het instructiefilmpje wat bij de methode hoort of het filmpje op youtube (zie link in itslearning bij de toetsweek).
• Maak 1,2,3,4 en 6 van H4 spelling- blz 124/125 

• Vragen?