Centraal Examen Nederlands

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1,3

Luister- en leesexamen tips en theorie

Wat denk je te moeten
kunnen en/of kennen?

Wat moet je kunnen en kennen?

- Tekstdoel (begrijpen)

- Hoofd- en bijzaken (begrijpen)

- De opbouw van een tekst of fragment (evalueren)

- Feiten en meningen (begrijpen)

- Bedoelingen herkennen (interpreteren)

- informatie toepassen (begrijpen en interpreteren)

- Tussenkopjes kiezen (begrijpen en interpreteren) 

- Leesstrategieën kennen en toepassen 

- Begrijpen (tekstsoort, hoofdgedachte, relaties en verbanden, standpunt, argumenten, feiten meningen onderscheiden)

- Interpreteren (wat bedoelt de schrijver, wat is zijn opvatting,  wat denkt en voelt hij, je moet hier conclusies trekken)

- Evalueren (argumentatie en informatie beoordelen op betrouwbaarheid en validiteit, doel van schrijver herkennen en de talige middelen die hij gebruikt om dat doel te bereiken)

Wat is het verschil tussen het onderwerp en de hoofdgedachte?

Noem een TEKSTSOORT

Welke TEKSTDOELEN ken je?

TEKSTDOELEN

Tekstdoel

Wat is de juiste volgorde van een tekstindeling?

1. Inleiding, middenstuk met tussenkopjes, slot
2. Inleiding, slot, middenstuk
3. Inleiding, middenstuk met eventueel tussenkopjes, slot
4. Titel, inleiding, middenstuk met eventueel tussenkopjes, slot

De opbouw van een tekst

Hoe begint de schrijver de tekst?

1. Hij geeft een aantal nuttige tips.
2. Hij maakt een probleem duidelijk.
3. Hij noemt persoonlijke ervaringen.

In een tekst over asieldieren beschrijft een schrijver zijn huisdieren, waarvan hij er 2 uit het asiel heeft gehaald en 1 niet.
Vervolgens stelt hij zichzelf de vraag: "Zijn asieldieren leukere dieren dan
dieren die niet uit het asiel komen?"

Op welke manier(en) heeft de schrijver de tekst ingeleid?

1. Beschrijving van de aanleiding + vragen stellen
2. Situatieschets + beschrijving van de aanleiding
3. Beschrijving van de aanleiding + een probleem
4. Situatieschets + vragen stellen

Welke tussenkopjes kunnen er staan in een tekst over jullie opleiding?

Aan het einde van een tekst staat: dus we gaan nooit meer met de auto op vakantie.

Welke manier van afsluiten heeft de schrijver hier gebruikt?

1. Samenvatting
2. Conclusie
3. Aanbeveling
4. Oplossing

Met welk tekstverband hebben we hier te maken?

Ik ben van mening dat we geen vlees meer moeten eten, maar mijn beste vriend denkt daar anders over.

1. Tegenstelling
2. Opsomming
3. Voorbeeld
4. Reden

Met welk tekstverband hebben we hier te maken?

Als jij mijn tas inpakt, koop ik onderweg iets lekkers voor je.

1. Volgorde van tijd
2. Opsomming
3. Voorwaarde
4. Voorbeeld

Met welk tekstverband hebben we hier te maken?

Mijn oom kwam in een lange file terecht. Daardoor kwam hij te laat op mijn bruiloft.

1. Oorzaak-gevolg
2. Tegenstelling
3. Opsomming
4. Voorbeeld

Met welk tekstverband hebben we hier te maken?

We begonnen met tien mensen, toen melden zich er nog eens tien. Nu is ons lokaal te klein.

1. Voorbeeld
2. Tegenstelling
3. Voorwaarde
4. Volgorde van tijd

 Op welk tekstverband wijzen de   

 signaalwoorden maar, toch en echter?

1. opsomming
2. tegenstelling
3. reden
4. conclusie

 Op welk tekstverband wijzen de   

 signaalwoorden want en omdat?

1. opsomming
2. conclusie
3. tegenstelling
4. reden

 Op welk tekstverband wijzen de  

 signaalwoorden daardoor en zodat?

1. oorzaak-gevolg
2. opsomming
3. conclusie
4. tegenstelling

 Om welk tekstverband gaat het hier?

 Ik kreeg een hapje en een drankje. 

1. reden
2. opsomming
3. oorzaak-gevolg
4. tegenstelling

 In welke zin wijzen de signaalwoorden  

 op een volgorde in tijd?

1. Ik wil langskomen. Ik heb echter geen tijd.
2. Eerst ga ik sporten, daarna kom ik langs.
3. Ik heb tijd om langs te komen en ook veel zin.
4. Ik kom langs, omdat ik daar veel zin in heb.

 Opdracht 1: lees de tekst en beantwoord daarna vragen

 Welke twee signaalwoorden zitten er in zin 2?

1. ze - aan
2. aan - met
3. toen - haal
4. eerst - toen

  Om welk tekstverband gaat het in zin 2?

1. volgorde in tijd
2. opsomming
3. reden
4. conclusie

Waar staat de afkorting horeca voor?

verwijswoorden

verwijswoorden verwijzen meestal naar een woord dat al eerder genoemd is of wijzen vooruit naar een woord dat nog genoemd gaat worden

deze, die, dit , dat

dezE en diE gebruik je bij dE- woorden

diT en daT gebruik je bij heT-woorden

Met welke verwijswoorden wijs je naar de-woorden

1. die-dat
2. die-deze
3. dit-deze
4. dat-dit

Met welke verwijswoorden wijs je naar het-woorden

1. die-dat
2. die-deze
3. dit-deze
4. dat-dit

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

1. deze tentoonstelling
2. dit tentoonstelling

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

1. deze tekort
2. dit tekort