Conflicthantering

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 2

Conflicthantering 

Programma van vandaag

• Inleiding
• Wat is een conflict?
• Soorten conflicten
  
• Verschijningsvormen van conflicten
• conflicthanteringsstijlen 
  

Inleiding 

Als beroepskracht kun je conflicten krijgen met collega's, maar ook met cliënten.  Wanneer je begrijpt wat een conflict is en hoe deze kan ontstaan, kun je er beter mee omgaan.

lesdoel: 

Aan het eind van de les kun je het verschil uitleggen tussen een sociaal-emotioneel conflict en een belangenconflict.

Waar denk jij aan als je het woordje 'conflict hoort?

Wat is een conflict?

Overal waar mensen samenzijn of samenwerken, ontstaan conflicten.

Een conflict  is namelijk niets anders dan  een situatie waarin twee of meer mensen tegengestelde opvattingen, belangen en behoeften hebben. 

Je hebt dus een meningsverschil met iemand. 

Het effect van een conflict kan zowel positief als negatief uitpakken. 

Het gaat er uiteindelijk om wat de partijen willen bereiken.

Negatieve bijsmaak bij het woord Conflict

Veel mensen hebben moeite met een conflict, omdat er niet goed geluisterd wordt. 

Tijdens een conflict spelen emoties, botsende persoonlijkheden, irritaties etc. een rol. 

Het lukt vaak niet om vriendelijk te blijven en op zoek te gaan naar oplossingen, 

terwijl dat toch de manier is om een conflict op te lossen! 

Heb jij wel eens een conflict gehad met een cliënt of een collega?
Licht deze situatie toe.

Praktijkvoorbeeld 

 Maikel en Edo staan lijnrecht tegenover elkaar. 

Dat is niet alleen Edo’s schuld. Maikel is er bij voorbaat van overtuigd dat Edo de fiets gestolen heeft. Hij reageert weinig invoelend en zonder begrip.

 

Hoe zou jij reageren?

Maikel had ook kunnen zeggen. ‘Gevonden, hoe bedoel je? Vertel eens.’

Of hij had kunnen zeggen: ‘Jij bent inderdaad de eerlijke vinder. Maar wist je dat in Nederland de wet zegt dat je moet inleveren wat je vindt. Dat is een tegenvaller, hè?’ 

Soorten conflicten &
 verschijningsvormen

Soorten conflicten

Het ene conflict is het andere niet. We onderscheiden drie soorten conflicten:

1. Inhoudelijke conflict
2. Belangenconflict
3. Sociaal-emotionele conflicten

Inhoudelijk conflict

Een inhoudelijk conflict  gaat over de inhoud (van het werk.)

Denk aan verschil van mening over regels en procedures, verschil van inzicht over manieren van ingrijpen
( = interventies etc. 😣)

Geef een praktijk voorbeeld van een inhoudelijk conflict op school.

Belangenconflict 

Jouw eigen belang botst met het belang van anderen. 

Je hebt een verschil van mening over de juiste verdeling van tijd, geld, macht, spullen, etc.

Geef een voorbeeld van een belangenconflict op stage.

Sociaal-emotioneel conflict 

Bij dit type conflict staan gevoelens en emoties centraal.

Wanneer je dit soort conflicten vaak met iemand hebt, verlies je gaandeweg het vertrouwen in de ander en is het mogelijk dat je een hekel krijgt aan diegene. 

Ruzie dus...

Je bent het niet eens met je collega die een cliënt apart neemt tegen de afspraken in.

Een klasgenoot deelt in de groepsapp wat jij hem in vertrouwen hebt verteld.

Je wilt een uur eerder weg bij je bijbaan omdat je zus een feestje geeft.

FF CHECKEN... om welke soort conflict gaat het?

Wat is het verschil tussen een sociaal-emotioneel conflict en een belangenconflict?

Geef een heldere omschrijving van het begrip 'conflict'

Welke 3 conflictsoorten zijn er vorige les behandeld?

Wat is een inhoudelijke conflict?

Wat is een belangenconflict?

Wat is een sociaal-emotionele conflict?

Gaat over de inhoud van de werk. Denk aan: verschil van mening over regels en procedures, verschil van inzicht over de agogische interventies.

Bij dit type conflict botst jouw eigenbelang met het belang van de anderen. 

In dit type conflict  staan gevoelens en emoties centraal.

Verschijningsvormen van conflicten

Onzichtbaar

Zichtbaar

Voorbeeld van een onzichtbaar conflict 

Elvira heeft een onvoldoende beoordeling gekregen voor haar BPV. Tegen haar vriendin uit ze haar onvrede: 'Nou, als die vent denkt dat ik me er iets van aantrek, heeft hij het mooi mis. Ik zou onvoldoende geduld opbrengen, hoe kan hij dat nou weten? Ik heb daar braaf ja en amen zitten knikken, toen hij ermee kwam. Ik dacht bij mezelf: mij krijg je echt niet klein, hoor'

Waaruit blijkt het dat dit een onzichtbare conflict is?

Een onzichtbaar conflict is een verborgen conflict. 

Je komt er (nog) niet openlijk voor uit dat je een conflict hebt. 

Je zegt niet wat je dwarszit.

Een zichtbaar conflict  is een conflict dat wel aan de oppervlakte komt. 

Het is jou en de ander duidelijk waarover jullie een conflict hebben. 

Invloed van conflicten op de samenwerking en sfeer 

Conflicten kunnen invloed hebben op de samenwerking en de sfeer in een team. Het hangt vooral af van de manier waarop jij en de ander met het conflict omgaan. 

Soorten conflicten

Het ene conflict is het andere niet. We onderscheiden drie soorten conflicten:

1. Inhoudelijke conflict
2. Belangenconflict
3. Sociaal-emotionele conflicten

Geef een praktijk voorbeeld waarbij er een inhoudelijke conflict voorkomt.

Conflicthanteringsstijlen 

Noem drie voorbeelden van wat voor invloeden een conflict kan hebben binnen een team.

Conflicthanteringsstijlen

Veel mensen hebben moeite met conflicten. Misschien houd je zelfs wel van conflicten en voel je je er prettig bij de dingen op de spits te drijven en vanuit een vechthouding te reageren. Het is daarom van belang om te onderzoeken wat jouw manier van reageren is. 

Een conflicthanteringsstijl  is een bepaalde manier van omgaan met een conflict. Die manier past bij de persoon. 

Hoe reageer jij in een conflict? Omschrijf dit in twee zinnen.

Niet-effectieve conflicthanteringsstijlen 

Er zijn drie verschillende niet-effectieve manieren van omgaan met conflicten. 

1. Forceren en vechten: 

2. Ontlopen en vermijden

3. Aanpassen en toegeven 

Ook al heb je een bepaalde conflicthanteringsstijl, er valt veel te leren in het omgaan met conflicten. 

Er zijn namelijk effectieve en niet-effectieve manieren van omgaan met conflicten.

Forceren en vechten: hierbij streef je je eigen belangen na ten koste van de ander. Je probeert je eigen wil, je eigen mening, je eigen strategie op te leggen aan de ander, vaak door gebruik van macht. Vechten kan beteken dat je opkomt voor je rechten of een standpunt verdedigt waarin je gelooft. Als het eigen belang of de eigen mening zo waar telt, dan speel je meestal al snel op de persoon in plaats van dat je de inhoud van het conflict centraal zet. 

In wat voor een situatie kan het begrip 'forceren en vechten' terugkomen?

Ontlopen en vermijden: hierbij ga je het conflict niet aan. Het probleem van deze strategie is dat je niet opkomt voor jezelf en de ander jouw grenzen dus niet kan respecteren. Deze stijl heeft op lange termijn veel nadelen, omdat je je niet uitspreekt, krop je de dingen op. Dit kan leiden tot een uitbarsting. 

Aanpassen en toegeven: hierbij ga je het conflict niet aan. Het verschil is dat je nu wel erkent dat er een conflict is. Maar je wilt het conflict niet op de spits drijven, of je wilt de goede samenwerking niet op het spel zetten, of je vindt de belangen van de ander groter dan die van jezelf. 

Effectieve conflicthanteringsstijlen 

Er zijn twee verschillende manieren van effectief omgaan met een conflict.

1. Samenwerken en oplossen

2. Onderhandelen en compromis zoeken 

Opdracht: lees paragraaf 22.5.2 goed door en beantwoord de vragen. 

Wat wordt er bedoeld met samenwerken en oplossen bij een effectieve conflicthanteringsstijl?

Wat hebben conflictbemiddeling en mediation met elkaar te maken? Leg dit uit aan de hand van een praktijkvoorbeeld.