massa en massaverhoudingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

massa en massaverhoudingen

Leerdoel

• Je kunt de massa van een atoom en molecuul in units uitrekenen.
• Je kunt het massapercentage van een atoom in een molecuul berekenen.
• Je kunt berekeningen maken bij een reactievergelijking op basis van de massaverhouding waarin de stoffen bij de reactie betrokken zijn.

De massa van atomen en moleculen in units (u)

BINAS tabel 34!

Wat is de massa van:

Na (s):

H2 (g):

NaCl (s):

CO2 (g):

De massa van atomen en moleculen in units (u)

Antwoorden:

Na (s): 23,0 u

H2 (g): 2 x 1,0 = 2,0 u

NaCl (s): 23,0 + 35,5 = 58,5 u

CO2 (g): 12,0 + (2 x 16,0) = 44,0 u

Het massapercentage van atomen in moleculen 

BINAS tabel 34!

Wat is de massapercentage van:

Na in NaCl?

O2 in CO2 (g)?

Het massapercentage van atomen in moleculen 

Massapercentage = (deel / geheel) x 100%

Na in NaCl? (23,0 / 58,5) x 100 = 39,3 %

O2 in CO2 (g)? ([2 x 16,0] / 44,0) x 100 = 72,2 %

Reactievergelijkingen!

• Het aantal atomen voor de pijl is gelijk aan het aantal atomen na de pijl
• De massa van alle atomen voor de pijl is gelijk aan de massa van alle atomen na de pijl

wet van behoud van massa

aluminium (s)   +  zuurstof (g)   --> aluminiumoxide (s)

           9  g              +             ?                =                  17 g

            ?                  +           80 kg         =            170 kg

wet van behoud van massa

waterstofchloride (g) + ammoniak (g) ->  salmiak (s)

               3,6  mg               +      1,7  mg           ->     ? mg

               7,2  kg                 +        ?  kg               ->    10,6  kg

stoffen reageren met elkaar in een constante massaverhouding

koolstof (s)   +   zuurstof (g).     ->   koolstofdioxide (g)

        3   g           :              8  g            ->         ? g                                 

stoffen reageren met elkaar in een constante massaverhouding

koolstof (s)   +   zuurstof (g).     ->   koolstofdioxide (g)

        3   g           :              8  g            ->        11 g

      6,4 g           :               ?                  

                           ijzer   +    zuurstof -> ijzeroxide

massaverhouding         3,1      :       1                                                       

Hoeveel zuurstof reageert er met 26 gram ijzer?

Hoeveel gram ijzeroxide ontstaat er dan?

Massaverhouding berekenen als maar van 1 stof een massa bekend is

1. Stel de reactievergelijking op en maak kloppend 
2. Geef de molecuulmassa's in units (u), gebruik BINAS
3. Maak een verhoudingstabel

Voorbeeld stap 1: Stel de reactievergelijking op en maak kloppend 

Door middel van elektrische energie wordt aluminiumoxide omgezet in aluminium en zuurstof.

Wat voor soort reactie is dit?

Noteer het reactieschema (in woorden!).

Schrijf de kloppende reactievergelijking op

Electrolyse,  dit is een ontledingsreactie.

Aluminiumoxide --> Aluminium en zuurstof

2 Al₂O₃(s) --> 4 Al(s) + 3 O₂(g)

Voorbeeld stap 2: Geef de molecuulmassa's in units (u), gebruik BINAS

2 Al2O3(s) --> 4 Al(s) + 3 O2(g)

Bereken de molecuulmassa van alle drie de deeltjes.

Al = 27 u

O₂ = 2 x 16 = 32 u

Al₂O₃ = 92 u

Voorbeeld stap 3: Maak een verhoudingstabel

2 Al2O3(s) --> 4 Al(s)    +    3 O2(g)

2 x 92 u        :     4 x 27 u :     3 x 32 u

= 40,8 kg

Bereken hoeveel kg Aluminium ik kan krijgen uit 40,8 kg Aluminiumoxide.

Oefenen

• IJzererts = FeO
• Bereken het massapercentage van Fe in FeO.
• Dus 100 kg ijzererts bevat .... kg ijzer?
• Dus 100 kg ijzererts bevat ... kg zuurstof?
• Bij de ontleding van ijzererts (FeO) ontstaan ijzer en zuurstof.
• Bereken hoeveel kg ijzer en zuurstof er uit 100 kg ijzererts (FeO) gehaald kan worden.

Antwoord

• Bereken het massapercentage van Fe in FeO.
  Fe = 55,8 u en O = 16,0 u
  (55,8 / 71,8) x 100 = 77,7%
• Dus 100 kg ijzererts bevat .... kg ijzer en zuurstof?
  77,7% van 100 kg = 77,7 kg
  22,3% van 100 kg = 22,3 kg
• Bij de ontleding van ijzererts (FeO) ontstaan ijzer en zuurstof.
  2 FeO (s) --> 2 Fe (s) + O2 (g)
• Bereken hoeveel kg ijzer uit 100 kg ijzererts (FeO) gehaald kan worden.
  2 FeO (s)        --> 2 Fe (s)    + O2 (g)
  2 x 71,8 u    :          2 x 55,8  :   2 x 16,0 
  100 kg         :              ? kg      :     ? kg                   
  IJzer  =(100 : 143,6) x 111,6  = 77,7 kg
  Zuurstof = (100 : 143,6) x 32,0 = 22,3 kg

Oefenen

• Alcohol = C2H6O
• Bereken het massapercentage van O in alcohol.
• Dus 100 kg alcohol bevat .... kg O?
• Bij de verbranding van alcohol ontstaan water en koolstofdioxide
• Bereken hoeveel kg zuurstof nodig is om 100 kg alcohol te verbranden

Antwoord

• Alcohol = C2H6O = 2x12,0 + 6x1,0 + 16,0 = 46,0u
• Bereken het massapercentage van O in alcohol.
  (16,0 / 46,0) x 100 = 34,8%
• Dus 100 kg alcohol bevat 34,8 kg O
•  C2H6O (l) +  3 O2 (g)      --> 3 H2O (g) + 2 CO2 (g)
        46,0         :     3x 32,0      :         3x 18,0   :      2x 44,0
        100 kg    :        ?kg
  (100 : 46,0) x 96,0 = 209 kg!