4 HAVO: Module 5 Hoofdstuk 2&3 gevangenendilemma en onderhandelen

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H3 onderhandelen

Inhoud

• Terugblik gevangenendilemma
• Constante waardenspel
• Verzonken kosten
• Opgaven samen maken
• Opgave voor jezelf maken/ nakijken of samen
• Check

Kiest de H & M voor wel of geen uitverkoop en waarom?

Is hier sprake van een gevangenendilemma? En waarom?

Maandelijks moet ik veel geld betalen aan Netflix. Netflix is een voorbeeld van:

1. individuele goederen
2. collectieve goederen
3. qoasi-collectieve goederen
4. Particuliere goederen

Constante waardespel

• Karin wil liever naar de film, Jeroen wil liever naar het toneel

Constante waardespel

Wat is het marktevenwicht? 

Constante waardespel

Wat is het marktevenwicht? Linksboven en rechtsonder -> meervoudig evenwicht

-> constante waardespel:  winst voor de één een gelijke hoeveelheid verlies voor de ander.

Constante waardenspel

Oplossing? -> onderhandelen

Verzonken kosten 

Jeroen koopt een vriendenpas voor het toneel. Hiermee kan hij de toneelspelers na het toneelstuk ontmoeten.

Wat gebeurd er met de opbrengstenmatrix? 

Verzonken kosten 

Jeroen koopt een vriendenpas voor het toneel. Hiermee kan hij de toneelspelers na het toneelstuk ontmoeten.

Wat gebeurd er met de opbrengstenmatrix? 

-> Geloofwaardige zelfbinding

Verzonken kosten

= kosten van een investering die voorafgaand aan het economiespel zijn gemaakt (toneel vrienden pas van Jeroen)

-> Geloofwaardige zelfbinding

Verzonken kosten

= kosten van een specifieke investering die voorafgaand aan het economiespel zijn gemaakt (toneel vrienden pas van Jeroen)

Havo : Opgave 3.2 7 a en b samen 

VWO : Opgave 5.2 4 b en c samen

Havo: opgave 3.2 7 c, d en e voor jezelf maken

zelf kiezen of we hem samen nakijken of niet

VWO:  5.2 4 d, e en f

Zelf aan de slag met de andere opgaven/ PO

checkvraagje

Wanneer is er sprake van een constante waardenspel

Collectieve goederen en het gevangenendilemma

Collectieve goederen: goederen die door niemand los betaald zou worden, maar als groep in geheel voordeel oplevert

Externe effecten: 

Collectieve goederen en het gevangenendilemma

Collectieve goederen: goederen die door niemand los betaald zou worden, maar als groep in geheel voordeel oplevert

Externe effecten: effect van productie dat buiten de markt werkt.

Wat is het marktevenwicht als beide partijen kiezen voor de dominante strategie?

1. Linksboven
2. Rechtsboven
3. Linksonder
4. Rechtsonder

Noem een positief en een negatief extern effect van zonnepannelen

Meeliftgedrag

= iemand die niet betaald maar wel van de opbrengsten meegeniet

Oefenopgave: zie blad

Checkvragen

• Waarom kan er sprake zijn van een gevangendilemma bij collectieve goederen?
• Noem een positief extern effect van een aangelegde dijk.

Is het marktevenwicht voordelig?

Is het marktevenwicht voordelig?

Nee -> gevangenendilemma