6.1 Over zeeen en oceanen

Tijd van Regenten en Vorsten 
6.1 Over zeeen en oceanen 
1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 20 slides, met tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Tijd van Regenten en Vorsten 
6.1 Over zeeen en oceanen 

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen
1. Je kunt uitleggen dat de graanhandel het begin vormde van een uitgebreid handelssysteem met een stapelmarkt voor een steeds groter handelsnetwerk.

2. Je kunt de doelen en de werkwijze van de VOC en WIC beschrijven.

3. Je kunt beschrijven hoe Engeland en Frankrijk reageerden op de economische voorspoed van de Republiek.

Slide 2 - Tekstslide

Theorie
Tijd van Regenten en Vorsten (1600-1700)

Slide 3 - Tekstslide

Theorie
In de vijftiende eeuw verslechterde in de kustgewesten de situatie in de landbouw: het water stond te hoog om graan te verbouwen. Ze konden nu alleen koeien houden die gingen grazen. 

Nederlandse boeren stapten over op rundveehouderij en verkochten luxe voedingsmiddelen als boter, kaas en slachtvee.

Slide 4 - Tekstslide

Theorie
Maar er moest toch ergens graan vandaan komen. Iemand enig idee waar dit vandaan kwam?  

Slide 5 - Tekstslide

Graan werd gehaald uit het Oostzeegebied. Deze meest winstgevende handel werd de Moedernegotie genoemd. Dus: Moedernegotie is de winstgevende graanhandel uit Oostzeegebied. 

Slide 6 - Tekstslide

Theorie
*Een groot deel van deze handel ging via Amsterdam. Dit kwam omdat Antwerpen werd veroverd door de Spanjaarden 1585. Handelaren en bankiers gingen/vluchten hierop naar Amsterdam. 

Amsterdam kon zo uitgroeien tot het centrum van het handelskapitalisme en van de wereld. Handelaren brachten goederen - zoals graan, wijn en wol - naar Amsterdam om het tegen een hogere prijs te verkopen. 

Dit alles werd opgeslagen op de Amsterdamse zolders en in de pakhuizen. Amsterdam werd de stapelmarkt van Europa. 

Slide 7 - Tekstslide

Handelskapitalisme: Eerst investeren met als doel om winst te maken. 

Stapelmarkt: Stad of haven waar goederen worden opgeslagen in afwachting van tekorten en hogere prijzen elders. 

Slide 8 - Tekstslide

Theorie
Veel ondernemers investeerden hun winsten uit de moedernegotie in handelscompagnieën: onderneming van handelaren die investeringen, risico's en winsten met elkaar delen. 

Deze compagnieën wilden ook reizen organiseren naar Azië. Hier had alleen Portugal echter een rechtstreekse zeeverbinding naar toe. Maar Portugal was inmiddels snel ingehaald door de Nederlandse schepen en innovatieve handelaren.

Slide 9 - Tekstslide

Theorie
De twee meest beroemde handelcompagnieen waren de .. ?

Slide 10 - Tekstslide

VOC: Verenigd Oostindische Compagnie, opgericht in 1602. 
WIC: West-Indische Compagnie, opgericht in 1621. 

Slide 11 - Tekstslide

Theorie
De VOC kreeg van de Staten-Generaal, die over de buitenlandse politiek gingen, het handelsmonopolie op Azië. 

De WIC kreeg dit voor de handel met Afrika en Amerika, de beruchte driehoekshandel waar slavenhandel te vinden was. De WIC mocht ook aan kaapvaart doen.

Handelsmonopolie
Afspraak om als enige te mogen handelen in bepaald product, land of gebied. 

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Er ontstond een wereldeconomie: systeem waarbij goederen uit verschillende werelddelen met elkaar worden verhandeld. 

Slide 14 - Tekstslide

Beeldmateriaal

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

Slide 17 - Video

Aan de slag


  Kijk op Youtube 'VOC en WIC - De Gouden Eeuw'.

Link op de volgende dia.


Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Video

Leerdoelen nabespreken
1. Je kunt uitleggen dat de graanhandel het begin vormde van een uitgebreid handelssysteem met een stapelmarkt voor een steeds groter handelsnetwerk.

2. Je kunt de doelen en de werkwijze van de VOC en WIC beschrijven.

3. Je kunt beschrijven hoe Engeland en Frankrijk reageerden op de economische voorspoed van de Republiek.
En kun je ieder leerdoel uitleggen?

Slide 20 - Tekstslide