PM3 les 1

• Dienstverlening en Producten
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Product maken en verbeteren boekje 22

Startopdracht in stilte

Opdracht: “Wat weet jij al van kunststof?”

Je beantwoordt deze vraag in je schrift:

1. Noem 2 producten van kunststof die je thuis of op school ziet.
2. Waarom denk je dat kunststof handig is om mee te werken
3. Wat denk je dat lastiger is: hout bewerken of kunststof? Waarom?

Doel: voorkennis activeren + aandacht richten op het onderwerp

Lesdoelen

🎯 Lesdoelen, je kunt

• uitleggen welke soorten kunststof er zijn (plexiglas, pvc, polymeer)
• uitleggen hoe je veilig kunststof bewerkt (snijden, zagen, boren, buigen)
• eenvoudige bewerkingen uitvoeren op kunststof of karton als simulatie
• reflecteren op eigen werkwijze en veilig handelen

Ik verwacht dat jullie allemaal serieus aan de slag gaan!!

Welkom DP3

10:05 10.15	startactiviteit	startopdracht in stilte: berekenen
10.15 -10.30	bespreken leerdoelen + instructie	maak aantekeningen in je schrift
10.30 - 11.35	maken opdrachten boek 18 + opdracht slipperstandaard	zelfstandig - of zachtjes overleggen
11.35 - 11.45	opruimen - terugkijken leerdoelen - les afsluiten	klassikaal

Welke 2 soorten bomen ken je?

Vraag:

Op hoeveel punten kun je een verbinding beoordelen?

En kun je deze punten allemaal opnoemen? 

Denk eraan:

Eerst zelf nadenken (15 sec)

Opschrijven in hele zinnen

Overleggen klasgenoot

Kwaliteitscriteria voor verbindingen

🛠️ Korte uitleg

• Als je een product maakt van meerdere onderdelen, dan moeten die onderdelen goed aan elkaar vastzitten. 
• We noemen dat een goede verbinding. 
• Je kunt een verbinding op vijf punten beoordelen

Kwaliteitscriteria voor verbindingen: PASSING

1. ✅ Passing

👉 Alles moet precies passen.

• Voorbeeld: een deuvel moet goed in het gat passen, zonder speling.
• Als iets niet goed past, ontstaat er een kier of open verbinding.
• Vaak is slechte passing het gevolg van fout meten of boren.

Kwaliteitscriteria voor verbindingen: 📏 Maatvoering

👉 2. Maatvoering: Alle maten moeten kloppen met de werktekening.

• Meet na met een liniaal, schuifmaat of rolmaat.
• Let op: ook de plaats van gaten is belangrijk, niet alleen de maat!
• Kleine afwijkingen zijn soms oké. Dat heet tolerantie.
• Bijvoorbeeld: een gat van 8 mm mag soms 7,9 of 8,1 mm zijn.

Kwaliteitscriteria voor verbindingen: 💪 Sterkte

👉3. Sterkte:  De verbinding moet stevig zijn.

Test dit bijvoorbeeld met je handen (duwen of trekken)

Een lijmverbinding is minder sterk als:

• er te weinig lijm is gebruikt
• het niet goed is aangedrukt
• de lijm niet genoeg tijd had om te drogen

Kwaliteitscriteria voor verbindingen: 💧 Dichtheid

👉4. Dichtheid:  Er mag geen lucht of water doorheen kunnen.

Belangrijk bij leidingen of buitengebruik.

Test dit met water of luchtdruk om te zien of het lekt.

Kwaliteitscriteria voor verbindingen: 🎨 Afwerking

👉5. Afwerking:  Alles moet netjes zijn. Geen scherpe randen of lijmresten.

• Afbramen = scherpe randjes van metaal weghalen
• Schuren = splinters verwijderen bij hout of kunststof
• Overschot lijm = direct weghalen met doek
• Kieren? → opvullen met plamuur of kneedbaar hout

📚 Let op: Theorie-uitleg 

• We behandelen  kort de theorie/ leerdoelen 
• Het is slim om je schrift erbij te houden en aantekeningen te maken.
  
• Deze info helpt je straks bij de opdracht!

🖊️ Klaar? Pak je pen en schrift erbij. We gaan beginnen.

Wat zijn kunststoffen?

🧠 Kunststoffen zijn niet-natuurlijk. Ze zijn door mensen gemaakt.

📦 Kunststof komt in platen, buizen, staven en folies.

🧪 Voorbeelden:

• Plexiglas-platen
• PVC-buizen
• Polymeer-folies

 Plexiglas: wat is het?

🪞 Lijkt op glas, maar is veel lichter

🎨 In veel kleuren te krijgen

🔍 Ook wel genoemd: perspex of acrylaat

Gegoten of geëxtrudeerd?

Soort plaat                                           Eigenschap

Gegoten                                                Goed te zagen, snijden, boren

Geëxtrudeerd                                    Moeilijk te bewerken (goedkoop, bouwmarkt)

❗ Gebruik alleen gegoten plexiglas als je het wil bewerken

door te gieten: het materiaal wordt tot de juiste dikte in een raamwerk gegoten

door te walsen: het materiaal wordt in de juiste dikte gewalst. Je noemt dit geëxtrudeerde plexiglas platen.

Plexiglas snijden

 🛠️ Je kunt dunne gegoten platen (tot 2 mm) snijden

Benodigdheden:

Liniaal, stanleymes, winkelhaak

Onderplaat en lijmklemmen

Veiligheidsbril!

Stap voor stap: Snijlijn tekenen - 5x snijden aan beide kanten- Breken langs rand

Licht opschuren met fijn schuurpapier

Plexiglas zagen

🛠️ Alleen gegoten plexiglas is goed te zagen

Gebruik een cirkelzaag met instelbaar toerental

🎯 Belangrijk:

Gebruik schilderstape op de zaaglijn

Klem het plexiglas vast

Draag een veiligheidsbril

Schuur randen na

Plexiglas boren

🔩 Gebruik metaalboren voor plexiglas (alleen gegoten!)

🎯 Let op:

Boor op schilderstape, werk langzaam

Begin met kleine boor, dan groter

Houd 2× plaatdikte afstand tot rand

Veilig werken = rustig, met vaste hand, altijd met bril

 PVC: buizen zagen of buigen

Zagen: met een ijzerzaag

Spanning op zaagblad checken

Duim als geleider gebruiken

Randen schuren na het zagen

🔧 Buigen: gebruik een buigveer

Steek de veer in de buis

Buig iets verder dan nodig → kunststof veert terug

Polymeer-folie (signs)

📷 Voorbeeld: etalage of bedrijfsauto met logo

📌 Polymeer-folie = snijplotfolie

Op rol, met kleeflaag

Wordt gesneden met snijplotter

🧽 Sommige folies beschadigen de lak niet → geschikt voor auto's

✅ Wat heb je geleerd?

• Verschil tussen plexiglas, pvc en folie
• Wat gegoten plexiglas wel/niet kan
• Hoe je veilig snijdt, zaagt en boort
• Wat je nodig hebt om met kunststof te werken

De opdrachtgever:

Slof & Co

Slipperspecialist met wereldambities

📦Opdracht voor Slof & Co

Slof & Co opent binnenkort winkels in meerdere grote steden. Ze willen een opvallend etalageraam dat klanten uitnodigt binnen te komen. Jij ontwerpt een sign (sticker of vormgeving) voor op het raam van de winkel.

📌 Je ontwerp moet passen bij:

Slippers & zomergevoel

Reizen, vrijheid of wereldambitie

Winkelpubliek van jongeren en toeristen

📦Reflectie op Opdracht voor Slof & Co

Reflectievragen

Wat wilde jij uitstralen met jouw ontwerp?

Waar ben je trots op?

Wat zou je veranderen als je dit nog eens mocht doen?

Lesdoelen

🎯 Lesdoelen, je kunt

• uitleggen welke soorten kunststof er zijn (plexiglas, pvc, polymeer)
• uitleggen hoe je veilig kunststof bewerkt (snijden, zagen, boren, buigen)
• eenvoudige bewerkingen uitvoeren op kunststof of karton als simulatie
• reflecteren op eigen werkwijze en veilig handelen

Ik verwacht dat jullie allemaal serieus aan de slag gaan!!