Theorieles 4, verspreiding van het Christendom en andere geloven

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Planning

Zit klaar richting het bord.

1.  Herzien deadlines;
2. Theorieles 4;
3. Uitleg bonusopdracht;
4. Start zelfstandig werken;

Verspreiding van het christendom

• Aan het begin van de middeleeuwen hadden veel Germaanse bewoners van Nederland en Duitsland een polytheistisch geloof.

• In 690 vertrok een groep Engelse geestelijken (godsdienstige leiders) naar Nederland om de bewoners tot het christendom te bekeren.

Verspreiding van het christendom

• De leider van deze missionarissen heette Willibrord.

• Willibrord liet in Utrecht en andere plekken in Nederland kerken bouwen.

• De paus benoemde Willibrord tot aartsbisschop (leider van een groep bischoppen).

Wat zou de reactie van de Germanen zijn op een missionaris?

• Soms bekeren ze zich tot het Christendom.

• Soms uitten ze hun woede op de missionaris, zoals gebeurt bij Bonifatius (hij wordt vermoord). 

Willibrord was een Engelse missionaris die probeerden de Friezen tot het Christendom te bekeren. De Friezen zaten daar niet op te wachten.

Bonifatius was ook een Engelse missionaris die probeerde de Friezen te bekeren. Dit lukte niet: in 754 werd hij door Friezen in Dokkum vermoord.

Christelijk Europa

• Germaanse volken zagen de missionarissen als indringers.

• De missionarissen probeerden daarom Germaanse vorsten te bekeren.

• Vervolgens dwongen veel vorsten hun onderdanen om christen te worden.

• Om christen te worden, moest iemand worden gedoopt.

Christelijk Europa

• In 1000 was bijna heel Europa christelijk.

• Mensen gingen leven volgens de christelijke normen en waarden.

• Zo gingen ze bijvoorbeeld moord en diefstal zien als zonden.

Vermenging van culturen

• Europa werd langzaam christelijk maar Germaanse tradities bleven bestaan.

• Sommige elementen van de Germaanse cultuur werden vermengd met de nieuwe christelijke cultuur.

Vermenging van culturen

• Christelijke feesten werden bijvoorbeeld op Germaanse feestdagen gevierd.

• Pasen werd gevierd tijdens het lentefeest.

• Kerstmis werd gevierd tijdens het midwinterfeest.

• En zo is de kerstboom een voortzetting van een oud Germaans gebruik om bomen te versieren in december.

Invloedrijke geestelijken

• De kerk was in de middeleeuwen duidelijk op rang (hiërarchisch) georganiseerd.

• Geestelijken moesten de paus gehoorzamen en zich houden aan de regels van de kerk.

De middeleeuwse kerk was georganiseerd als piramide.

Invloedrijke geestelijken

• De geestelijkheid had veel invloed in de samenleving.

• De pastoor legde tijdens de kerkdienst met een preek  uit hoe mensen moesten leven en wat ze wel en niet mochten volgens de kerk.

• Alleen geestelijken konden lezen en schrijven. Daardoor hadden ze vaak hoge posities als adviseurs van vorsten.

De middeleeuwse kerk was georganiseerd als piramide.

Paleizen...

• De Paus, de leider van de kerk, had in de Middeleeuwen enorm veel macht, soms zelfs meer dan een koning of keizer.
  

• De Paus en andere hoge geestelijken, zoals bisschoppen, hadden veel grond en woonden in enorme paleizen, vol luxe.

Tussen 1309 en 1377 woonden de pausen niet in Rome, maar in de Franse stad Avignon. Dit was in die tijd hun paleis, het Palais des Papes.

...en kloosters

• Lage geestelijken, zoals priesters, monniken en nonnen, woonden en leefden vaak veel eenvoudiger.
  

• Monniken en nonnen waren zelf niet rijk, de kloosters soms wél: zij hadden veel grond en kregen pacht van de boeren op hun land.

Leven in een klooster

• In een klooster werd veel gebeden door de monniken en nonnen, maar ze werkten ook hard, bijvoorbeeld op het land.

• Daarnaast verzorgden zij de zieken en hielpen mensen bij hun geloof in God.

Zou jij kunnen leven in een klooster?

2.30: opstaan

2.30 - 3.00: studie en meditatie

3.00 - 5.00: kerkdienst /bidden

5:00 - 6:00: studie en meditatie

6:00 - 7:30: kerkdienst /bidden

7:30 - 8:00: werken

8:00 - 9:30: kerkdienst /bidden

9.30 - 12.00: werken

12.00 - 13.30: kerkdienst /bidden

13.30 - 14.00: avondeten

14:00 - 16:15: werken

16:15 - 17:30: kerkdienst /bidden

17:30 - 18:00: studie en meditatie

18:00 - 18:30: kerkdienst /bidden

19:00: slapen

• In de kloosters werden soms ook oude boeken overgeschreven. 
• Dit duurde heel lang: het was dus echt 'monnikenwerk'.

Hebban olla vogala...

• De eerste (oud)-Nederlandse geschreven zin is geschreven door een monnik.
• Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu, wat unbidan we nu?
• Betekenis: 'Alle vogels zijn al aan het nestelen, behalve ik en jij. Waar wachten we nog op?'

Zelfstandig werken

Rustig verder werken:

1. Verder werken aan ELO-opdracht 2.
2. Beide ELO-opdrachten klaar? Kies een bonusopdracht uit de map "keuzeopdrachten" en ga hiermee aan de slag. Hiermee kan jij jouw punt verhogen.

          

Planning

Zit klaar richting het bord.

1.  Herzien deadlines;
2. Blooket herhaling
3. Theorieles 4 (inloggen LessonUp);
4. Start zelfstandig werken;

Deadlines:

• Schrijf op in Plenda of plan het in Magister to do!

• 📌Vrijdag 9 mei --> Kingdom of Heaven (projectweekopdracht, 5 leerlingen).
  
• 📌Woensdag 14 mei --> ELO-opdracht 1: volksverhuizingen.
  
• 📌Woensdag 28 mei --> ELO-opdracht 2: de middeleeuwse boer.
  
• 🎯Dinsdag 3 juni! --> Proefwerk Middeleeuwen

Kingdom of Heaven: Dana, Sofiya Zazou, Nagham, Timmi en Sayf.

Drie geloven, één god

Er zijn drie monotheïstische godsdiensten

In deze les leer je:

- hoe drie kinderen in Jeruzalem hun geloof beleven

- over het jodendom (geschiedenis en verhalen)

Jeruzalem

Belangrijk voor 3 geloven

1. Jodendom: In de oudheid een Joods koninkrijk met hoofdstad Jeruzalem
2. Christendom: Jezus begraven en weer opgestaan.
3. Islam: Mohammed ging naar de hemel

Drie geloven, één stad

Kijk het filmpje over drie kinderen in Jeruzalem.

Noteer de belangrijkste kenmerken/rituelen die zij noemen van hun geloof en de overeenkomsten tussen hun geloven.

Beschrijf van elk geloof minimaal twee kenmerken of rituelen.

Noem 2 overeenkomsten tussen de drie geloven.

Het jodendom en 

het ontstaan van het christendom

Kijk het filmpje en maak de vragen.

Oude Testament

Personen die boodschappen van God doorgeven

Een geloof met 1 god

De uitverkorene die de joden zou bevrijden en de band met God herstellen

verspreiding van de joden buiten Judea

Messias

Tenach

Profeten

diaspora

monotheïsme

Noem 3 redenen waarom het christendom zich snel kon verspreiden binnen het Romeinse rijk

Waarom werden de christenen vervolgd door de Romeinen?

Het christendom werd eind 4e eeuw staatsgodsdienst in het Romeinse rijk. Wat betekent 'staatsgodsdienst'?

Profeten

• Profeet is een boodschapper van God.
• Jodendom: Mozes;
• Christendom --> Jezus;
• Islam: --> Mohammed
• Volgens Islam zijn Mozes en Jezus ook profeten, maar Mohammed is de hoogste en laatste profeet.
  

Christendom, Jodendom en Islam

Thora

Jeruzalem

Zelfstandig werken

Rustig verder werken:

1. Verder werken aan ELO-opdracht 2: de middeleeuwse boer.
2. Beide ELO-opdrachten klaar? Kies een bonusopdracht uit de map "keuzeopdrachten" en ga hiermee aan de slag. Hiermee kan jij jouw punt verhogen.