8.3 Je bloed vervoert

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

8.3 Je bloed vervoert

Sleep de stoffen naar de juiste plekken in de reactievergelijking van verbranding.

glucose

zuurstof

CO2

energie

water

Welke stoffen gaan de spier in bij nummer 3?

1. alleen stof 1
2. alleen stof 2
3. stof 1 en stof 2
4. geen van beide stoffen

Sleep de naman naar de juiste onderdelen 

Longblaasje

Luchtpijp

Keelholte

Brongiën 

Neusholte

Bij een adembeweging trekken de tussenribspieren en middenrifspieren samen.

Wat gebeurt hierdoor?

1. De borstkas wordt groter, je ademt in.
2. De borstkas wordt groter, je ademt uit.
3. De borstkas wordt kleiner, je ademt in.
4. De borstkas wordt kleiner, je ademt uit.

Hieronder staat een schematische tekening van een spiercel. Er gaan stoffen de spier in en uit. De spier kan hierdoor samentrekken

De stoffen 1 en 3 stellen zuurstof en water voor.
Hoe heten de stoffen 2 en 4?

Wat is de functie van bloed?

1. Het rondbrengen van stoffen door het lichaam.
2. Het verteren van voedsel.
3. Het afbreken van giftige stoffen.
4. Een rode kleur aan je lichaam geven

Startopdracht:

Pak je boek en lees blz. 85, 86 en 87.

8.3 je bloed vervoert 

Leerdoelen:

• Je kunt beschrijven hoe je bloed stoffen vervoert
• Je kunt drie soorten bloedvaten met hun kenmerken noemen

Feiten over het bloedvatenstelsel

• Volwassenen hebben tussen de 5 en 6 liter bloed in hun lichaam. 

• Een baby ongeveer 400 ml.
• Bloed vervoert voedingsstoffen en zuurstof naar de organen en voert afvalstoffen weg. 
• Bij het vervoer zijn de stoffen opgelost in je bloed en is zuurstof vastgehecht aan de rode bloedcellen.

Onderdelen van je bloed

1. Bloedplasma: waterige deel, vervoert: voedingsstoffen, afvalstoffen, hormonen
   
2. Bloedplaatjes: zorgen voor genezing van een wond: korstje 
3. Bloedcellen: 
   

• rode bloedcellen: vervoer van zuurstof, d.m.v. de stof hemoglobine
  
• witte bloedcellen: vernietigen bacteriën en andere ziekteverwekkers  

  

Rode bloedcellen

• Vervoeren zuurstof
• Hemoglobine kleurt bloed rood
• Zuurstof bindt aan de hemoglobine

Slagaders

• Dikke gespierde wand
• Hoge bloeddruk
• Vervoeren bloed van het hart af naar andere organen
• Zuurstofrijk (behalve in de longslagader)
• Grootste slagader is de aorta

Aders

• Dunne wand
• Lage bloeddruk
• Vervoeren bloed terug naar het hart
• Zuurstofarm (behalve de longader)

• Hebben kleppen 

Haarvaten

• Dunne bloedvaatjes  
• Wand is 1 cellaag dik
• In organen 
• Stoffen gaan in de haarvaten van het bloed naar de cellen

Overzicht bloedvaten

	Slagaders	Haarvaten	Aders
Wand	Dik en gespierd	1 cellaag dik	dunne wand
Bloeddruk	Heel hoog	Heel laag	Laag
Zuurstofarm/ rijk	Zuurstofrijk	Zuurstofrijk	Zuurstofarm
Stroomrichting	Weg van het hart	In de organen	Naar het hart toe

Verschil tussen de bloedvaten

Verschil tussen ader en slagader door de microscoop

Samen maken vraag 10 werkboek

Maken

Eerste 10 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 8.3

Maken: opdracht 1 t/m 13 

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf (8.1 t/m 8.3)

Zuurstof ''vliegt'' los rond in het bloed

1. Waar
2. Niet waar

Aan welke stof/onderdeel bindt zuurstof zich in het bloed?

1. Bloedplasma
2. Bloedplaatjes
3. Hemoglobine
4. Witte bloedcellen

Welk bloedvat heeft de dikste wand?

1. Slagader
2. Ader
3. Haarvaten

Welk bloedvat heeft kleppen?

1. Slagader
2. Ader
3. Haarvaten

Wat is de functie van de kleppen in de aders?

Startopdracht:

Beantwoord de volgende vraag in je schrift.

Ingeademde stofdeeltjes kunnen gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals astma en bronchitis. Niet alle stof die ingeademd wordt bereikt de longen.

Leg uit waardoor niet alle ingeademde fijne stofdeeltjes in de longblaasjes terechtkomen. Herhaal de vraag in je antwoord!

Antwoord

Ingeademde stofdeeltjes kunnen gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals astma en bronchitis. Niet alle stof die ingeademd wordt bereikt de longen.

Leg uit waardoor niet alle ingeademde fijne stofdeeltjes in de longblaasjes terechtkomen. 

Antwoord: Uit de uitleg moet blijken dat een deel van het ingeademde stof opgevangen wordt door de slijmvliezen in de luchtwegen.

8.3 Je bloed vervoert

Leerdoelen:

• Je kunt beschrijven hoe stoffen vanuit het bloed bij je cellen komen. 
• Je kunt bloedvaten op naam brengen in je lichaam. 

Naamgeving 

Bloedvat heet naar het orgaan waar het bloed naartoe of vanaf stroomt. 

Leverslagader: bloed stroomt naar de lever vanaf het hart

Leverader: bloed stroomt vanaf de lever naar het hart

Uitzonderingen op de naamgeving

Aorta: grote slagader vanuit je hart, splitst in verschillende slagaders

Onderste holle ader: verzamelt bloed van alle organen uit je romp en benen

Bovenste holle ader: verzamelt bloed van de organen uit je hoofd, hals en armen

Poortader: Bloedvat tussen de darmen en de lever, bevat bloed rijk aan voedingsstoffen

Kransslagader/ader: Bloedvaten van je hart zelf.

Uitwisseling van stoffen in de lichaamscellen

1. Slagaders vervoeren glucose en zuurstof naar de organen. 

2. Zuurstof laat in de haarvaten los van hemoglobine en komt, samen met glucose, in het bloedplasma. 

3. Bloedplasma lekt weg uit het bloed naar de tussencelstof via kleine gaten in de wand van de haarvaten. 

4. De cellen in omliggende weefsels nemen de zuurstof en glucose op voor verbranding.

Opname van afvalstoffen door het bloed

• Het bloed neemt ook afvalstoffen op uit de weefsels
• Bijv. CO2 en water, maar ook alcohol en medicijnen.

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 8.3

Maken: opdracht 1 t/m 13 

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf (8.1 t/m 8.3)

0