Anatomie zenuwstelsel vp

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 3

Welkom!

Planning

- Sensorische, motorische en schakelcellen.

- Centrale zenuwstelsel en perifere zenuwstelsel.

- Orthosympatische en parasympatische zenuwstelsel.

Leerdoelen;

- Wat zijn zenuwcellen en waar dienen ze voor?

- Verschillen czs en pzs? 

- Functies orthosympatische- en parasympatische
zenuwstelsel.

- 

Opbouw zenuwstelsel

- Onderverdeeld in Centrale zenuwstelsel (CZS) en perifere zenuwstelsel (PZS)

- Centraal: hersenen en ruggenmerg
- Perifeer: alle zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel. 

Centrale zenuwstelsel

Het CZS wordt in vier hoofdgebieden verdeeld:
1) de grote hersenen;
2) de kleine hersenen;
3) de hersenstam en
4) het ruggenmerg.

Het zenuwweefsel van het CZS kan worden verdeeld in grijze stof (verwerkt informatie)

en witte stof (communicatie zenuwcellen).
In de grote hersenen ligt de grijze stof als een schil over de witte stof heen.
- Het CSZ wordt beschermd door het skelet.
Dit vormt zo de buitenste laag van je hersenen. Deze laag heet de hersenschors (cerebrale cortex). 

Perifere zenuwstelsel

• Zenuwen ; deel van je perifere zenuwstelsel
• Het perifere zenuwstelsel bestaat uit een bundel van zenuwcellen.
• Systeem dat spieren aanstuurt en zintuigelijke prikkels verwerkt.
• De zenuwcellen zijn in staat om impulsen naar lichaamscellen te leiden en ze ook onderling uit te wisselen. De verbinding tussen de twee zenuwcellen mbv. neurotransmitters; synaptischespleet.
• De impulsen, dus eigenlijk signalen worden overgedragen door neurotransmitters (informatie).

3 soorten zenuwcellen in PZC

1) Sensorisch: geleidt prikkel van zintuig; bijvoorbeeld je ziet iets -> centraal zenuwstelsel. Kan ook intern (bloeddruk)

2) Schakelcel: ligt in je centrale zenuwstelsel (bepaald wat er gebeurd, bijv: ga je zwaaien of niet) verbinden sensorische zenuwen met motorische zenuwen en de hersenen.

3) Motorisch: prikkel gaat van centrale zenuwstelsel naar spier/klier. Willekeurig (bijvoorbeeld je gaat zwaaien) of onwillekeurig (hartslag)

Neuron/ zenuwcel

Neuronen vind je in grote aantallen in je hersenen en ruggenmerg. Neuronen hebben twee uiteinden namelijk axon en dendriet. Dendrieten zijn de vertakkingen rondom de celkern. Dendrieten geven prikkels door aan de celkern, terwijl axonen juist prikkels van de celkern af geleiden. 

Zenuwcellen

Iemand ziet bijvoorbeeld met de ogen

gevaar verschijnen en kan door aansturen van

de spieren vluchten. Dit ontstaat door de

samenwerking van sensorisch en motorische

zenuwcellen.

En bij een kokende waterketel?

Signaal binnen oog -> ruggenmerg -> hersenen verwerken informatie -> ruggenmerg -> motorische zenuwcellen -> doelorgaan

https:

Reflex

Wat zou er anders gaan tijdens een reflex?

Bijv. een kokende waterketel voel je aan.. welke zenuwcellen?

Reflex

Reflex is een onbewuste beweging. De impuls in je ruggenmerg wordt direct overgedragen naar een bewegingszenuw. Normaal gaat een impuls naar je hersenen, maar tijdens een reflex niet. Denk aan kokend water, als dat op je arm valt bijvoorbeeld, trek je het heel snel weg en daarna besef je dat je het weg hebt getrokken.

Autonome zenuwstelsel

Staat niet onder invloed van de wil en regelt onbewuste functies; spijsvertering, ademhaling, coördinatie inwendige organen.

Orthosympathische zenuwstelsel; je komt in beweging, versnelling hartslag en ademhaling. (maakt lichaam geschikt voor actie)

Parasympathische zenuwstelsel;  Actief in veilige situaties, je bent in rust (liggen) -> rustiger hartslag en ademhaling. 

Opdracht

Maak een overzicht met de anatomische indeling en de functionele indeling van het zenuwstelsel. Met behulp van het filmpje. Kijk vervolgens je opdracht na met behulp van de volgende dia.

Herhalend;

- Animale zenuwstelsel (wandelen, spreken, denken) ; CZS en PZS

- Autonome zenuwstelsel (bloed, ademhaling); orthosympatisch zenuwstelsel en parasympatisch zenuwstelsel.

- Eind

https:

Multiple sclerose (MS)

Chronische aandoening aan het centrale zenuwstelsel. 

-> Zenuwcellen verbonden via zenuwuitlopers (isolerende laag, myeline)

-> Ontstekingen - beschadigen myeline; MS
-> Hersenprikkels en signalen gaan niet meer goed naar bijv. armen

-> Moeite met bewegen 
Dit betekent dat je hersenen prikkels en signalen niet goed meer kunnen verzenden naar bijvoorbeeld je armen.

Samenvattend MS

https://www.youtube.com/watch?v=_gObF52zP3o