Eiwitsynthese

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H11 Eiwitsynthese

Les 6

H11.3

LEERDOELEN

Aan het eind van deze les:

* Ken je de bouw en functie van RNA

* Kun je beschrijven hoe eiwitsynthese plaatsvindt

RNA

DNA kan worden gekopieerd tot RNA

RNA kan de celkern wel uit

Wat zijn de verschillen tussen RNA en DNA?

stap 1: messenger RNA (m-RNA) maken

messenger RNA  is een "boodschappenlijstje"
Let op!       m-RNA bestaat maar uit 1 streng
m-RNA heeft geen thymine maar uracil (BINAS)

Wat is het voordeel van mRNA gebruiken.

Stap 2 mRNA verlaat de celkern

Ribosomen

• De afgelezen kopie heet RNA
  
• Het RNA wordt in het ribosoom (eiwitfabriekje in de cel) vertaald naar het juiste eiwit. 

codon

codon

codon

codon

codon

codon

codon

codon

codon

RNA-polymerase maakt een RNA-streng: een kopie van het gen voor het hormoon oestrogeen.

Welke aminozuren coderen voor deze codons? 

Waar kan je dat vinden?

vormen samen een polypeptide (oftewel een eiwit, in dit geval het hormoon oestrogeen)

Promotor

De promotor is het gebied waar RNA polymerase zich bindt om de transcriptie te starten

Een DNA-element voor een gen of genen dat de expressie (werking) van het/de gen(en) reguleert.

Stap 3 translatie

Letters mRNA: CODON

AUG = startcodon

UGA = stopcodon

Coderende streng en Matrijsstreng

.

Coderend: ATTACCGGA

Matrijs: TAATGGCCT

mRNA: AUUACCGGA

OEFENING:

Welke aminozuren worden gecodeerd door dit stuk DNA?

DNA:

ATGACTTGGCCCAGAGGATAA

Welke aminozuren worden gecodeerd door dit stuk DNA?

DNA:

ATGACTTGGCCCAGAGGAUAA

1) Noteer de code van het mRNA

2) Zoek op in het schema van de genetische code op welke aminozuren worden ingebouwd in het eiwit?

Welke aminozuren worden gecodeerd door dit stuk DNA?

DNA:

TAC.TGA.ACC.GGG.TCT.CCT.ATT

code van het mRNA:

AUG.ACU.UGG.CCC.AGA.GGA.UAA

Aminozuren:

Met.Thr.Trp.Pro.Arg.Gly.(stop)

Langs een van de nucleotideketens van een DNA-molecuul wordt een RNA-molecuul gevormd. Deze keten heeft de nucleotidesequentie CGGATACGGTTA.
Wat is de sequentie van nucleotiden in het RNA-molecuul dat hierlangs wordt gesynthetiseerd?

In de afbeelding worden gelijktijdig meerdere RNA-moleculen gevormd.
In welke richting wordt het DNA afgelezen: in de richting van A of in de richting van B? Leg je antwoord uit.

Voor welk aminozuur bevat het codon ACG de code?

1. serine
2. cysteïne
3. tryptofaan
4. threonine

Welk van de onderstaande codons is geen stopcodon?

1. UAA
2. UGA
3. UAG
4. UAU

Huiswerk 

Opdracht 6 t/m 13