Compositie - examenvragen

• Tekenen
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Ordening (compositie)

We gaan deze les het aspect Ordening (compositie) behandelen aan de hand van verschillende vragen zoals die zijn behandeld in diverse examens uit het verleden. 

Het CSE (centraal schriftelijk examen)

In het examen zijn de vragen altijd kunstbeschouwelijk. 

Dat wil zeggen dat je altijd een of meerdere afbeeldingen te zien krijgt en dat de vragen daarna altijd gaan over het eerder getoonde kunstwerk. Soms moet je een vraag beantwoorden over een beeldaspect, soms wordt je mening gevraagd en soms is het meerkeuze. Deze les gaan we kijken naar examenvragen over het aspect Ordening (compositie)

Door de ordening die Manet in dit werk aanbracht vallen de paarden

en ruiters op.

Leg aan de hand van de ordening uit dat de paarden en ruiters het

meest opvallen in het werk.

Door de ordening die Manet in dit werk aanbracht vallen de paarden

en ruiters op.

 Leg aan de hand van de ordening uit dat de paarden en ruiters het

meest opvallen in het werk.

Antwoord

Voorbeelden van een juist antwoord:

− centrale plaatsing, of: plaatsing op (nagenoeg) verticale middenas

− geplaatst op het snijpunt van vele perspectieflijnen

− geplaatst onder een grote boompartij waartegen de paarden afsteken

Bekijk bovenstaand kunstwerk "Gregory Swimming" van David Hockney

De ordening versterkt de beweging in dit werk.

Leg uit op welke manier de ordening hier de beweging versterkt.

Bekijk bovenstaande afbeelding "Gregory Swimming"van David Hockney.

De ordening versterkt de beweging in dit werk.

 Leg uit op welke manier de ordening hier de beweging versterkt. 

Antwoord

Voorbeelden van juiste manieren:

− De richting van de zwemmer; dit versterkt het idee dat hij rondjes

zwemt.

− verspringing van vormen

− (ritmische) herhaling van de vormen

− diagonale richtingen

− Hij ordent de foto's zodanig dat groot voor en klein achteraan is

geplaatst.

Leg het dynamische karakter uit aan de hand van het aspect van de vormgeving ordening. 

Antwoord

− over gehele foto geplaatste elementen

− elementen zijn geplaatst in verschillende richtingen

− de diagonale lijn van de plens water

Op afbeelding 4 en 5 lijkt de speelplaats chaotisch. Op de fot ernaast zie je dat de ordening juist rust creëert.

 Leg dit uit. 

Antwoord

De ordening is regelmatig/geometrisch 

Onderdelen van de speelplaats

(zoals de zeshoeken) zijn regelmatig/geometrisch (en dit creëert rust).

Bekijk afbeelding 7 en 8.

Er bestaat een eenheid tussen de vlinders en de geborduurde vleugels

van Ten Donkelaar.

 Leg uit hoe het aspect ordening bijdraagt aan deze eenheid. Leg je antwoord uit

Antwoord

ordening of compositie

De vlinders zijn (meestal) symmetrisch geplaatst. Symmetrie zorgt voor eenheid

In dit werk verbeeldt Rauschenberg het dynamische leven van New York.

Leg dit uit hoe de ordening bijdragen aan deze dynamiek.

Antwoord

compositie/ordening 

− diagonale richtingen

− herhaling / ritme

Vraag

Bekijk afbeelding 12.

Links op de afbeelding staan mensen.

 Leg aan de hand van het aspecten ordening uit waardoor deze mensen opvallen.

Antwoord

ordening (een van de volgende): 

• de plaatsing van de figuren op de voorgrond
• de plaatsing van de figuren links midden op het doek, waar de zichtlijn naar ‘rechtsachter’ start 

Vraag

Bekijk afbeelding 12.

De wolken op het schilderij zien er dreigend uit.

 Leg aan de hand van het aspect ordening uit waardoor

de wolken er dreigend uitzien.

Antwoord

Ordening of compositie

• Bijna de helft van het doek is met wolken gevuld. 
• Wolken stapelen zich op aan de rechterzijde.