#5 kringlopen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Leerdoelen

1. Je kunt met behulp van de binas de processen in de koolstof en stikstof kringloop benoemen.
2. Je kunt benoemen wat we verstaan onder eutrofiering en wat de gevolgen zijn voor ecosystemen op land en in water
3. Je kunt uitleggen wat het versterkt broeikaseffect is, wat de gevolgen zijn en hoe dit samen hangt met de koolstofkringloop.

Stikstofkringloop

Anammox

Stikstofproblemen

Stikstofprobleem in Nederland

De toename van stikstof leidt tot eutrofiëring, leg hiermee uit dat:

1. De samenstelling van de producenten in het ecosysteem kan veranderen
2. De samenstelling van diersoorten in dat ecosysteem kan veranderen
3. Hoe (extreme) eutrofiëring kan leiden tot enorme afname van biodiversiteit in een watersysteem.

Stikstofprobleem in NL

Leg uit dat de samenstelling van de producenten in het ecosysteem kan veranderen:

meer stikstof in bodem --> soorten die goed gedijen bij een hogere concentratie N in de bodem groeien sneller  --> deze soorten (brandnetels, gras, braamstruiken) verdringen bestaande soorten door concurrentie --> verschuivingen in soortsamenstelling

Stikstofprobleem in NL

Leg uit dat de samenstelling van soortendieren in dat ecosysteem kan veranderen

verandering van plantensoorten --> verandering van voedselbronnen voor herbivoren --> bepaalde soorten herbivoren kunnen meer/minder voedsel vinden --> soorten herbivoren komen meer/minder voor --> bij verandering herbivoorsoorten --> verandering in soorten predatoren

Stikstofprobleem in NL

Leg uit hoe (extreme) eutrofiëring kan leiden tot enorme afname van biodiversiteit in een watersysteem.

meer stikstof in water --> algenbloei --> ondergedoken waterplanen krijgen minder licht en sterven af --> reducenten gebruiken alle O2 voor afbraak --> water wordt anoxisch --> sterfte waterdieren. 

koolstofkringloop

Het broeikaseffect

Broeikaseffect:

Het tegenhouden van warmtestraling door broeikasgassen.

Versterkt broeikaseffect:

Fossiele brandstoffen verbranden -> Toename koolstofdioxide in de dampkring

Er blijft meer warmte hangen op aarde. Ook een toename van methaan veroorzaakt dit effect.

Natuurlijk/versterkt broeikaseffect

(versterkt) broeikaseffect

Broeikasgevaar