Thema 3, bijeenkomst 3

• Onderwijskunde
• HBO
• Studiejaar 1

Thema 3: leren lesgeven

Onderwijskunde

Bijeenkomst 3

Ontwikkelingskenmerken, leefwereld en introductie

Ik ben al begonnen aan de eindopdracht
en heb al lessen ontworpen.

Ja, ik heb al lessen ontworpen en gewerkt aan de opdrachten.

Ja, maar ik heb alleen nog maar lessen ontworpen.

Nee, ik ben nog niet begonnen.

Doelen bijeenkomst 3

*De student herkent en benoemt kenmerken van de sociaal-emotionele ontwikkelingsfase van het kind in groep 4-6 en kan zijn onderwijs daarop aanpassen.

*De student stemt zijn onderwijs af op de leefwereld van het oudere kind.

Leefwereld & belevingswereld.
Wat is waar?

1. Leefwereld: Wat is de etnische, sociale en culturele achtergrond van de lln?
2. Een kind leeft in verschillende leefwerelden. Denk aan het ecologische systeem van Bronfenbrenner.
3. Belevingswereld is de manier waarop een kind de wereld beleeft en is afhankelijk van zijn ontwikkelingsleeftijd, persoon en leefwereld.
4. Onderwijs moet aansluiten op de belevingswereld van kinderen. Dan is leren betekenisvol.

Een rekenles voor groep 5

Verschillende leefwerelden

Dezelfde les, 3 verschillende leefwerelden. Maak de les passend bij de leefwereld van de kinderen uit één van de 3 klassen:

Groep 5 van de Vliegenier uit Rotterdam, Kralingen:	Groep 5 van de Botervloot uit Rotterdam, Overschie:	Groep 5 van het Baken uit Rotterdam, Delfshaven :
Hoogopgeleide ouders, kinderen zijn lid van sportverenigingen (vooral hockey en paardrijden), ouders hebben een groot sociaal netwerk, vader werkt fulltime, moeder part-time, kinderen reizen veel in de vakanties, gamen veel, merendeel meisjes in de klas (15 om 8), positieve groepssfeer, weinig tot geen gelovigen, veel oudste kind of enig kind leerlingen, toegang tot internet onder ouderlijk oog.	Laagopgeleide ouders, kinderen spelen na schooltijd veel buiten op het schoolplein, gemiddeld 3-4 kinderen thuis, vader en moeder werken veel, wisselende nationaliteiten en evenwicht tussen autochtone en allochtone lln, kinderen zijn actief op social-media.	Laagopgeleide ouders, kinderen spelen na schooltijd veel buiten op het schoolplein, gemiddeld 4-5 kinderen thuis, vader werkt veel en moeder is thuis, voornamelijk allochtone ouders uit Noord-Afrikaanse en West- Aziatische landen, nauwe familiebanden, veelal streng gelovig.

Wissel uit!

Hoe heb je het aspect leefwereld beschreven op je lesvoorbereiding? 

Op welke plekken in je les laat je de leefwereld allemaal terugkomen?

Introductie & leefwereld

	Geschiedenis	Beeldend	Muziek	Taal
Introductie
Leefwereld

Eindopdracht thema 3

2. Hoe sluiten mijn lessen aan op de leefwereld van de kinderen uit mijn klas? (max 200 woorden)

Schrijfhulp voor het opstellen van je antwoord:

• Wat is de theorie van Bronfenbrenner? (gebruik van Eijkeren (2013) H2.1 en 3)

• Wat betekenen de begrippen leef- en belevingswereld? (gebruik Van Eijkeren, 2013)

• Wat is de leef- en belevingswereld van de kinderen uit mijn klas?

• Kies drie lessen uit, waaruit blijkt dat je rekening hebt gehouden met de leef- en belevingswereld van de kinderen uit je stageklas.

• Voeg het stukje uit je lesvoorbereidingen toe aan deze vraag, waaruit dit blijkt.

• Licht toe waarom uit je geselecteerde stukje blijkt dat je rekening hebt gehouden met de leef- en belevingswereld.

sociaal-emotionele ontwikkeling

De sociaal-emotionele ontwikkeling

De ontwikkeling van de persoonlijke identiteit, het opbouwen van relaties met anderen en het hanteren van verwachtingen van de omgeving (SLO, 2020);

Twee ontwikkelingsgebieden, niet los te zien van elkaar.

De sociaal-emotionele ontwikkeling
in de klas ... Wanneer? Hoe? 

ik

Het eerste woordje in groep 3…

Een eigen ik ontwikkelen. 

Het groeiende besef van het eigen kunnen van een kind ontwikkelt zich in de schooltijd.

Verschuiving van fysieke
naar psychologische ik-karakterisering. 

Gedifferentieerder beeld van jezelf.

Ontwikkeling van het zelfbeeld (Feldman, 2019) 

Sociale vergelijking

Het verlangen om je eigen gedrag, vermogens, expertise en meningen te beoordelen door ze te vergelijken met die van een ander.

Zelfbeeld bepalen
door te vergelijken met anderen.


Opwaartse vergelijkingen. 
Neerwaartse vergelijking .

Eigenwaarde

De waardering voor de eigen ik
met alle positieve en negatieve kenmerken en competenties die we daarmee associëren.

Zelfbeeld = opvattingen over en percepties van het ik;

Eigenwaarde = emotioneel georiënteerd.

De eigenwaarde groeit en differentieert zich gedurende de schoolperiode.

Autoritatieve opvoedingsstijl. 

Opwaarts vergelijken = zichzelf verbeteren;
Neerwaarts vergelijken = zichzelf goed voelen.

1. Waar
2. Niet waar

Vriendschap

In de schooltijd verandert de manier waarop een kind tegen vriendschap aankijkt (Feldman, 2012).
Volgens Damon & Hart, (1988) doorloopt de beleving van vriendschap in deze periode drie afzonderlijke stadia. 

Stadium 1:
vriendschap gebaseerd op het gedrag van anderen (4-7 jaar) 

Stadium 2:
vriendschap gebaseerd op vertrouwen (8-10)

Stadium 3:
vriendschap gebaseerd op psychische nabijheid (11- ….)

In welk stadium zitten de kinderen uit jouw stageklas? Lees H13.2.1 ter ondersteuning.  

Vriendschap

Eigenschappen van de ideale vriend:

• Behulpzaam
• Samenwerken
• Humor
• Begrip van emoties van anderen
• Reguleren eigen non-verbaal gedrag

Oftewel: sociaal competent zijn 

(Feldman, 2019, H13,2,2) 

Sociaal competent

Sociaal competente kinderen kweken, hoe? 

• stimuleer sociale interactie;
  
• breng kinderen luistervaardigheden bij;
  
• maak kinderen bewust van non-verbale uitdrukking van emoties en stemming;
  
• breng ze gesprekstechnieken bij;
  
• vraag niet om in het openbaar teams of groepen te kiezen, maar deel zelf of willekeurig in.
  

Taarten van Abel 

Wat kun je zeggen over Talha’s zelfbeeld?


https://www.npostart.nl/taarten-van-abel/01-03-2020/VPWON_1303770

6,00-7,30 

9,30-11,30 

17,00-18,00

De manier waarop kinderen (én volwassenen) denken over zichzelf en over hun intelligentie en kwaliteiten.

Twee soorten 

Omgaan met uitdagingen en tegenslagen.

Fixed mindset

Een vaststaand gegeven

Moeilijk veranderbaar

Growth mindset

Variabel

Veranderlijk en ontwikkelbaar

(Carol Dweck)

Mindset

Dwecks conclusies:

Fixed mindset	Growth mindset
Focus op prestaties Gaan uitdaging uit de weg Minder veerkrachtig	Intelligentie/persoonlijkheid is veranderbaar Uitdaging = ontwikkeling Invloed op motivatie Hogere leeruitkomsten

Mindset

Veranderen van de mindset:

• Feedback op leerproces
  
• Vooruitgang t.o.v. het kind, niet de norm of groep
  
• Uitdagende situaties als leermoment
  
• Het woordje: nog
  

https://www.youtube.com/watch?v=nWb18yMGzpg