4mavo - Les 10 - H11.3 - H11.5 Energie

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

JdW-kijkwijzer

Lesopbouw:

1. Vooraf:
   Startklaar, Voorkennis activeren, Formatief Handelen
   
   
2. Instructie:
   Leerdoelgericht werken, Inclusieve didactiek, Concrete en herkenbare voorbeelden, Formatief Handelen
   
   
3. Toepassing:
   Actieve verwerking, Formatief handelen 
   
   
4. Evaluatie:
   Afsluiting

Overzicht Periode #

• Thema:
• Benodigde lesmaterialen:

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7	Week 8	Week 9	Week 10	Week 11
Type hier in Schulbuch	...	...	...	...	...	...

              Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Sleep op de juiste plek:

Elektrische energie

Warmte

Stralingsenergie

Bewegingsenergie

           Leerdoelen

I - Je kunt benoemen welke energie-omzetting plaatsvindt bij een windturbine en een waterkrachtcentrale.

II - Je kunt de werking van een dynamo uitleggen.

III - Je kunt rekenen met bewegingsenergie en zwaarte-energie

IV - Je kunt beredeneren met de wet van behoud van energie

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

Windturbine

Een windturbine zet bewegingsenergie van de lucht (wind) 

om in elektrische energie

Bewegingsenergie

Iets dat beweegt heeft bewegingsenergie

Dit wordt ook wel kinetische energie genoemd

E_k = 0,5 × m × v²

Let op: v is in m/s

Een auto van 1000 kg rijdt met een snelheid
van 36 km/h. Bereken de kinetische energie.

Dynamo

Een dynamo zet bewegingsenergie om 

in elektrische energie.

De magneet draait en het magneetveld 

in weekijzeren kern door de spoel verandert.

Daardoor wordt er in de spoel een stroom 

opgewekt wordt.

Dynamo

De spanning is een wisselspanning, er loopt dan een wisselstroom.

Waterkrachtcentrale

Een waterkrachtcentrale zet de zwaarte-energie van het water om in elektrische energie.

Zwaarte-energie

Iets dat boven de grond is, heeft zwaarte-energie

Dit wordt ook wel potentiële energie genoemd

E_z = m × g × h

h = de hoogte boven de grond in meter

g = gravitatieversnelling = 10 N/kg op aarde

Een bal (420 g) wordt 10 meter omhoog geschoten. Bereken de zwaarte-energie als hij boven is.

Wet van behoud van energie

De totale hoeveelheid energie is voor en na de energie-omzetting altijd even groot

Anders gezegd: Energie gaat nooit verloren.

phet.colorado.edu

Reken met energie

Bij berekeningen met beweging kun je

bewegingsenergie en zwaarte-energie 

goed gebruiken.

Ez op hoogste punt = Ek op laagste punt

Een bal wordt met 15 m/s omhoog geschoten.
Bereken hoe hoog de bal komt.

Aan de slag

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen