Les 2: E2 Waterbeleid

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Retrieval grid 

E1 Overlast
E2 Beleid
E3 Stad
E4 Toekomst

Hoofd

Test jezelf domein E

☆Kunnen we in de toekomst in Nederland blijven wonen?

☆Hoe kunnen we omgaan met overstromingen én droogte?

☆Hoe ziet de stad van de toekomst eruit?

☆Wat maakt een stad leefbaar?

☆Hoe wordt de ruimte in Nederland verdeeld? Wie bepaalt dat?

☆Is er plek voor iedereen in de stad?

E2: Waterbeleid

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
Thema 1: Overstromingsrisico’s en wateroverlast	Thema 2: Overstromingsbeleid	Maken: Examen opdrachten	Thema 3: Vraagstukken van stedelijke gebieden	Thema 4: Toekomst en leefbaarheid	Maken: Examen opdrachten	Maken: Examen opdrachten

Weekplanda

Cornell aantekeningen

Overnemen Cornell

Rijkswaterstaat

Waterschappen

Tweede Deltacommissie

Integraal waterbeleid

Watertoets

Ruimte voor de rivier

Noodoverloopgebied

Rivierbedverruiming

Rivierbedverdieping

Rivierbed verbreding

Obstakels verwijderen

Kribverlaging

Nevengeulen

Uiterwaardvergraving

Drietrapsstrategie

Vasthouden (retentie)

Bergen

Afvoeren bevorderen

Rijnconferentie

Overstromingsrisicobewustzijn

Leerschema: Waterbeleid

 Denken over Overstromingen

Integraal Waterbeleid

Rol Zuidwestelijke Delta & IJsselmeer

1995 als keerpunt

Nieuwe benaderingen en maatregelen

Verhoogd overstromingsrisicobewustzijn

Aanpak op verschillende schaalniveaus

Nationaal en internationaal beleid

Veel belangen

Tijdelijke opvang van rivierwater

Zoetwatervoorraad

Beheer van riviersystemen

(Aan)Tekeningen

- Tekening sluizen en stuwen

- Tekening Integraal beleid

- Tekening gemalen en spuien

- Tekening Zuidwestelijke Delta

- Tekening IJsselmeer gebied

- Tekening drietrapsstrategie

Theorie tekening 1

(1e) Deltacommissie

 
Rijkswaterstaat

Deltawerken

Dam

Kering

Tijdelijk wateropvang (bergen)

 

1953

Theorie tekening 2 en 3

Stuw bij Driel

Waterkraan

Zoetwateropslag

Waterpeil regulatie

Sluis

Theorie tekening 4

Tweede Deltacommissie

Klimaatadaptatie

Integraal waterbeleid

Belangen 

Watertoets

Ruimte voor de rivier

Theorie tekening 5

Drietrapsstrategie

Vasthouden (retentie)

Bergen

Afvoeren

Herbebossen

Meanderen 

Theorie tekening 6

Gemaal

Spuien

Droogte

Veen(dijk)

(Drink)water voorziening

Nationale waterbuffer

nos.nl

Overstromingsbewustzijn	Nevengeul	1995: ruimte voor de rivier	Verdroging
Verstening	Afvoeren	Klimaatverandering	Retentie
Kanalisatie	Regiem	Veranderende neerslagregiem	Vasthouden
Piekafvoer	Zomerdijk	Klimaatadaptatie	.....
Overstroming	Uiterwaard	Integraal waterbeheer	.....

Begrippen uit de video

Toepassing

Niveau 1: Het voorbeeld

Rijkswaterstaat en de waterschap werken allebei aan waterbeheer en
waterveiligheid in Nederland.

Rijkswaterstaat

Waterschap

Nationaal schaalniveau

Regionaal schaalniveau

Is verantwoordelijk voor de waterhuishouding in een regio.

Is verantwoordelijk voor het beheer van de watersystemen in Nederland.

Niveau 2: Invulopdracht

Gemaal	Sluis
Functie:	Functie:
Werking:	Werking
Doel:	Doel:

Niveau 3: Fouten speuren

Stelling	Juist / Onjuist
Het integraal waterbeleid in Nederland omvat zowel het Nederlandse als het internationale rivierbeleid.
Het waterbeleid in Nederland richt zich op integraal waterbeheer en houdt rekening met wateroverlast en overstromingsrisico's op verschillende schaalniveaus.
Het verhogen van het peil van het IJsselmeer is voorgesteld als een maatregel om te voorzien in een grote strategische zoetwatervoorraad.
Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van de waterschappen in Nederland.

Niveau 4: Leg het uit

Aandachtspunten Syllabus E2	Uitleg
Er zijn allerlei vraagstukken op het gebied van wateroverlast en overstromingsgevaar. Dit vereist een samenhangend beleid.	omdat, ...
Maatregelen ter beheersing van het regiem betreffen niet alleen het rivierstelsel, maar omvatten het gehele stroomgebied.	omdat, ...
Er is in Nederland in 1995 een breuk opgetreden in het denken over overstromingsgevaar van de grote rivieren.	omdat, ...
De Zuidwestelijke delta moet overtollig rivierwater tijdelijk opvangen bij extreme omstandigheden.	omdat, ...
De Tweede Deltacommissie heeft voorgesteld het peil van het IJsselmeer te verhogen	omdat, ...

Niveau 5: Examenvraag

Één leerling of groepje bereid een examenvraag voor.

De leerling of groep werkt de vraag uit.

De leerling of groep presenteert de vraag.

Niveau 6: Kwaliteitsbesef

Welk antwoord is inhoudelijk beter?

Welk antwoord is qua formulering beter?

Welk antwoord is overzichtelijker?

Niveau 6: Kwaliteitsbesef

Antwoord 1: 

De stuwen worden bij zo'n situatie opengezet om het water zo snel mogelijk af te voeren. Dit is nodig omdat er sprake is van hoogwater, en het is belangrijk om de rivieren niet te laten overstromen. Door de stuwen open te zetten kan het water efficiënt worden afgevoerd.

Antwoord 3: 

De stuwen bij zo'n situatie worden open gezet omdat er veel water is. Het water moet zo snel mogelijk weg. Normaal gesproken zijn de stuwen dicht, maar bij hoogwater moeten ze open om het water te laten stromen. Dan stroomt het water weg en kan het niet overstromen.

Antwoord 2:

In een situatie met hoogwater worden de stuwen geopend om ervoor te zorgen dat het water snel afgevoerd kan worden. Dit is noodzakelijk om overstromingen te voorkomen. Bij normale omstandigheden zijn de stuwen gesloten, maar wanneer er sprake is van hoogwater moeten ze geopend worden om een continue stroom van water naar de IJssel of het IJsselmeer te waarborgen. Daarnaast helpt het openzetten van de stuwen ook bij het handhaven van het waterpeil in de Neder-Rijn en de Lek, met name voor de scheepvaart.

DENK!

Maak zelf opgave 17 t/m 31

Niveau 5: Samenvatting

DENK!

Integraal Waterbeleid in Nederland

Het waterbeleid in Nederland richt zich op integraal waterbeheer, wat betekent dat vraagstukken rond wateroverlast en overstromingsrisico op verschillende schaalniveaus worden aangepakt. Het beleid is gericht op een samenhangende aanpak waarbij verschillende aspecten van waterbeheer worden geïntegreerd. Het omvat zowel nationaal als internationaal rivierbeleid, waarbij rekening wordt gehouden met de complexe interacties binnen een stroomgebied.

17) Leg beknopt uit wat het integraal waterbeleid in Nederland inhoudt en hoe het wordt aangepakt.

18) Hoe hangt integraal waterbeheer samen met het verminderen van wateroverlast en overstromingsrisico op verschillende schaalniveaus?

19) Noem de uitdagingen bij de implementatie van integraal waterbeleid en bedenk oplossingen om een samenhangende aanpak te realiseren.

20) Vergelijk integraal waterbeleid met traditioneel waterbeheer in Nederland en benoem de verschillen.

Niveau 5: Samenvatting

DENK!

Strategische Zoetwatervoorraden en Waterregimebeheer

Een belangrijk onderdeel van het beleid is de aanleg en beoordeling van strategische zoetwatervoorraden. Dit houdt in dat er maatregelen worden genomen om voldoende zoetwater beschikbaar te hebben voor verschillende doeleinden, zoals drinkwater, landbouw en industrie. Het waterregimebeheer omvat niet alleen het beheer van riviersystemen, maar omvat het gehele stroomgebied. Hierbij wordt rekening gehouden met zowel waterafvoer als waterberging.

21) Leg in het kort uit wat strategische zoetwatervoorraden zijn.

22) Hoe hangt het aanleggen van strategische zoetwatervoorraden samen met het zekerstellen van voldoende zoetwater voor drinkwater, landbouw en industrie?

23) Noem de uitdagingen bij het beheren van waterregimes en het waarborgen van voldoende zoetwater. Bedenk maatregelen om deze problemen aan te pakken.

24) Vergelijk waterregiembeheer en rivierbeheer en leg uit hoe ze bijdragen aan het beschikbaar stellen van voldoende zoetwater.

Niveau 5: Samenvatting

DENK!

Rol van de Zuidwestelijke Delta en het IJsselmeer

De Zuidwestelijke delta speelt een belangrijke rol als tijdelijke opvang van overtollig rivierwater bij extreme omstandigheden. Hierdoor wordt de druk op de riviersystemen verminderd en kunnen overstromingsrisico's worden beperkt. Daarnaast is het voorstel geopperd om het peil van het IJsselmeer te verhogen. Dit zou toekomstig spuien op de Waddenzee mogelijk maken en tegelijkertijd zorgen voor een grote strategische zoetwatervoorraad.

25) Welke rol spelen de Zuidwestelijke Delta en het IJsselmeer bij het verminderen van overstromingsrisico's en het beheren van zoetwatervoorraden?

26) Hoe hangt de rol van de Zuidwestelijke Delta als tijdelijke opvang samen met het verlichten van de druk op riviersystemen en het verminderen van overstromingsrisico's?

27) Wat zijn de uitdagingen bij het verhogen van het waterpeil van het IJsselmeer en het realiseren van toekomstig spuien op de Waddenzee? Welke voordelen bieden deze maatregelen voor strategische zoetwatervoorraden?

Niveau 5: Samenvatting

DENK!

Risico's in het IJsselmeergebied en Zuidwestelijke Delta

Specifieke gebieden in Nederland, zoals het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke delta, zijn gevoelig voor overstromingen en wateroverlast. Noordwesterstormen kunnen het water in deze gebieden opstuwen en de risico's op overstromingen vergroten. Het is belangrijk om te begrijpen waarom deze gebieden bijzonder kwetsbaar zijn en welke maatregelen er genomen kunnen worden om de risico's te beperken.

28) Leg uit waarom het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta bijzonder gevoelig zijn voor overstromingen en wateroverlast.

29) Wat is het verband tussen noordwesterstormen en de verhoogde risico's op overstromingen in het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta?

30) Welke maatregelen kunnen worden genomen om de risico's op overstromingen en wateroverlast in het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta te verminderen?

31) Wat zijn de verschillen in gevoeligheid voor overstromingen en wateroverlast tussen het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta?

Herhaling

Leerschema: Waterbeleid

 Denken over Overstromingen

Integraal Waterbeleid

Rol Zuidwestelijke Delta & IJsselmeer

1995 als keerpunt

Nieuwe benaderingen en maatregelen

Verhoogd overstromingsrisicobewustzijn

Aanpak op verschillende schaalniveaus

Nationaal en internationaal beleid

Veel belangen

Tijdelijke opvang van rivierwater

Zoetwatervoorraad

Beheer van riviersystemen

Cornell aantekeningen

Herhalen Cornell

Rijkswaterstaat

Waterschappen

Tweede Deltacommissie

Integraal waterbeleid

Watertoets

Ruimte voor de rivier

Noodoverloopgebied

Rivierbedverruiming

Rivierbed verdieping

Rivierbed verbreding

Obstakels verwijderen

Kribverlaging

Nevengeulen

Uiterwaardvergraving

Drietrapsstrategie

Vasthouden (retentie)

Bergen

Afvoeren bevorderen

Rijnconferentie

Overstromingsrisicobewustzijn

Herhaling retrieval grid 

E1 Overlast
E2 Beleid
E3 Stad
E4 Toekomst

Flashcards maken

(Voorbeelden van)
Integraal waterbeheer

Ruimte voor de Rivier

(Fucties)
IJsselmeergebied

(Functies) 

Zuidwestelijke Delta