5.4 Kunnen we zo sociaal blijven?

TL4/H64
Hoofdstuk 5  Kan de overheid dat regelen?
5.1 Stuurt de overheid de economie?
5.2 Het huishoudboekje van de overheid
5.3 Hoe sociaal is ons land?
5.4 Kunnen we zo sociaal blijven?
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
EconomieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 4

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

TL4/H64
Hoofdstuk 5  Kan de overheid dat regelen?
5.1 Stuurt de overheid de economie?
5.2 Het huishoudboekje van de overheid
5.3 Hoe sociaal is ons land?
5.4 Kunnen we zo sociaal blijven?

Slide 1 - Tekstslide

Weet je het nog?
Herhaling vorige paragrafen

Slide 2 - Tekstslide

Wat zijn kenmerken van collectieve voorzieningen?
A
De particuliere sector betaalt de voorzieningen.
B
De overheid betaalt de voorzieningen.

Slide 3 - Quizvraag

Privatisering betekent dat de overheid een particulier bedrijf overneemt
A
Juist
B
Onjuist

Slide 4 - Quizvraag

Directe belastingen
Indirecte belastingen
Betaal je rechtstreeks aan de overheid
Belasting over inkomen en winst
Zitten verwerkt in de prijs van producten
btw en accijns

Slide 5 - Sleepvraag

Bij een begrotingsoverschot heeft de overheid....
A
meer inkomsten dan uitgaven
B
meer uitgaven dan inkomsten

Slide 6 - Quizvraag

Directe en indirecte belastingen zijn de grootste inkomsten van de overheid.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 7 - Quizvraag

Nederland is een sociaal land. We hebben veel sociale verzekeringen. Deze zijn verdeeld in volksverzekeringen en werknemersverzekeringen.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 8 - Quizvraag

Iedere inwoner van Nederland heeft recht op volksverzekeringen.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 9 - Quizvraag

Welke verzekering(en) is of zijn een voorbeeld van een volksverzekering ...?
A
WW
B
WIA
C
AOW
D
ANW

Slide 10 - Quizvraag

Leerdoelen §5.4
Na afloop van deze les ken/kan ik ...
  1. ... uitleggen wat de gevolgen van vergrijzing zijn 
  2. ... voorbeelden geven van maatregelen die de overheid kan nemen om de sociale zekerheid betaalbaar kan blijven
  3. ... benoemen hoe de overheid de kosten van de zorg wil beperken

Slide 11 - Tekstslide

Actief of niet?
Actieven
  • Alle mensen met betaald werk
  • zij betalen premies en belastingen (% van het inkomen)

Niet-actieven

  • Mensen zonder betaald werk, die een uitkering ontvangen. 
  • Tot de groep niet-actieven behoren ook de AOW'ers. Deze groep groeit al jaren (= vergrijzing). Wat betekent dit voor Nederland ?

Slide 12 - Tekstslide

  • Het aandeel ouderen in de totale bevolking neemt toe 
  • en de gemiddelde leeftijd van de bevolking stijgt
Vergrijzing

Slide 13 - Tekstslide

Na WOII: babyboom -> zijn nu pensionado

Jaren ’60: feminisme, anticonceptie -> minder baby’s

Mensen worden ouder -> langer AOW + hogere zorgkosten 

Oorzaken van vergrijzing:

Slide 14 - Tekstslide

De AOW
Algemene Ouderdoms Wet
De werkenden van nu betalen de AOW van nu.

Uitkeringen (netto):
Samenwonend of getrouwd   €    838,55 p.p. 
Alleenwonend                  € 1.226,80 p.p.

Slide 15 - Tekstslide

Optie: verhoging AOW-leeftijd
Door de AOW-leeftijd te verhogen zijn er minder mensen die een AOW-uitkering krijgen (inactieven) en zijn er meer mensen die werken en betalen voor de AOW (actieven)

Hoe houden we de AOW betaalbaar?

Slide 16 - Tekstslide

Mensen met een inkomen (actieven) staan een deel van hun inkomen af in de vorm van premies en belastingen. Met dat geld worden uitkeringen betaald aan mensen (inactieven) die geen eigen inkomen verdienen.

De actieven verdienen dus ook het inkomen voor de inactieven. 

Herverdeling

Slide 17 - Tekstslide

Welke andere oplossingen zien jullie voor het betaalbaar houden van de AOW?

Slide 18 - Open vraag

Hoe houden we de AOW betaalbaar?
  • de AOW-leeftijd verder verhogen van 67 naar ?? jaar
  • de premies + loonbelasting te verhogen
  • de AOW-uitkeringen te verlagen;
  • de arbeidsparticipatie (arbeidsdeelname) te laten toenemen;
  • de AOW-ers ook AOW-premie te laten betalen;
  • de AOW niet meer aan iedereen te geven, maar alleen aan ouderen met geen of een laag pensioen.

Slide 19 - Tekstslide

De zorgverzekering (18+)
  • Verplichte basisverzekering voor volwassenen, de prijs noem je premie
  • verplicht eigen risico van € 385 per jaar, per persoon
  • vrijwillige aanvullingen mogelijk (meer premie)
  • acceptatieplicht

Slide 20 - Tekstslide

Marktwerking
Als aanbieders van producten of diensten met elkaar moeten concurreren om de gunst van de consument. 



  • De zorgkosten wordt voor een (klein) deel betaald uit de premies, maar vooral uit belastingen.
  • De overheid geeft veel geld uit aan de zorg (zie poster Miljoenennota).
  • Om de kosten te beperken, wil de overheid meer marktwerking, zodat zorgverzekeraars en ook ziekenhuizen meer met elkaar concurreren.

Slide 21 - Tekstslide

Iedereen heeft recht op een AOW- uitkering als de AOW-leeftijd bereikt is.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 22 - Quizvraag

Door het verhogen van de AOW-leeftijd
A
neemt het aantal actieven toe
B
neemt het aantal inactieven toe
C
wordt vergrijzing tegen gegaan
D
wordt de AOW ook hoger

Slide 23 - Quizvraag

Maken van §5.4
31 t/m 34 
36 + 37 
39 + 40 
en 42


Slide 24 - Tekstslide

Extra uitleg, verdieping, 
vragen etc. 

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Link

Slide 27 - Video

Vergrijzing en de AOW - vragen
1. Is de AOW een volks- of een werknemersverzekering?
2. Wie betaalt de AOW?
3. Hoe komt het dat de AOW steeds duurder wordt?
4. Waarom helpt het om de AOW leeftijd te verhogen?
5. Zijn er andere oplossingen om de AOW betaalbaar te houden?






Slide 28 - Tekstslide

Vergrijzing en de AOW - antwoorden
1. Volksverzekering; iedereen krijgt AOW op zijn/haar 67e.
2. Mensen die werken in loondienst betalen premies voor AOW
3. Er zijn steeds meer 67+ ers en we worden steeds ouder waardoor er meer en langer AOW nodig is.
4. Dan blijven mensen langer werken en kunnen daardoor langer premie betalen en
5. AOW uit een ander (belasting)potje betalen
AOW verlagen
...




Slide 29 - Tekstslide