fysieke ontwikkeling

• Gedragswetenschappen
• Secundair onderwijs

Fysieke ontwikkeling

Wat is de fysieke ontwikkeling?

• De lichamelijke ontwikkeling: lengte, gewicht en lichaamsbouw
• De motorische ontwikkeling: grove en fijne motoriek
• De zintuigelijke ontwikkeling: horen, zien, ruiken, voelen en proeven

Stellingenspel

Waar of niet waar?

cursus p 18 - 19

Een baby heeft een uitgesproken voorkeur voor bittere smaken.

waar

niet waar

Niet waar

Baby's kunnen al goed verschillende smaken proeven, zoals het verschil tussen  bitter, zoet en zuur.

Baby's hebben een voorkeur voor een zoete smaak (moedermelk).

Een baby kan een voorkeur hebben voor specifiek eten en drinken dat de moeder tijdens haar zwangerschap vaak at of dronk.

Een baby hoort beter lage geluiden dan hoge geluiden.

waar

niet waar

Niet waar

Hoge geluiden hoort een baby beter dan lage. Hij of zij zal dus eerder reageren op hoge stemmen of tonen.

In de baarmoeder hoort de baby de stem en het hart van zijn moeder, net als harde muziek met hoge tonen.

Na de geboorte ontwikkelt het gehoor zich steeds verder en speelt het een grote rol in de ontwikkeling van het spraakvermogen.

Een pasgeboren baby ziet alles scherp.

waar

niet waar

Niet juist

Het is pas vanaf 6 maanden dat een baby zowel dichtbij als ver weg even goed als een volwassene ziet. 

Een baby heeft er een hekel aan dat zijn knuffel gewassen wordt, want dan is de vertrouwde geur weg.

waar

niet waar

Waar

Een baby herkent de geur van zijn knuffel snel. Deze geur is belangrijk voor de hechting/veiligheid van het kind.

Een kind gebruikt zijn handen om voorwerpen te voelen. Een baby zal daarvoor eerder zijn mond gebruiken.

waar

niet waar

Waar

Tot zeven maanden oud is, kan een baby nog niet goed voelen met zijn handen. De baby kan wel dingen vastpakken, maar heeft nog niet de controle om het te voelen. Om toch dingen te kunnen ontdekken, stopt de baby alles in zijn mond.

Een baby houdt van zoete geuren.

juist

niet juist

Juist

Baby's hebben een voorkeur voor zoete geuren, omdat (moeder)melk zoet ruikt en smaakt.

Na 1 week kan de baby al de geur van zijn moeder onderscheiden.

Een baby kan de eerste uren of zelfs de eerste dagen vaak niets horen. Dat komt omdat er water achter het trommelvlies zit.

juist

niet juist

Juist

Een baby kan de eerste uren of zelfs de eerste dag niets horen. Dat komt doordat er vruchtwater achter het trommelvlies zit. Na een dag hoort de baby al beter dan in de baarmoeder. 

De eerste kleur die een baby kan is rood

juist

niet juist

Juist

Pasgeboren baby's kunnen nog niet echt kleuren onderscheiden. Ze zien wel verschil tussen een donkere en een lichte kleur. Pas na ongeveer vier weken gaat je baby kleuren zien: rood het eerst.

Fysieke ontwikkeling per levensloopfase

Prenatale fase

Embryo

(conceptie tot 8 weken)

Foetus

(vanaf 9 weken)

Embryo

• 8 weken oude embryo is ongeveer 2,5 cm lang
• de zintuigen worden gevormd 
• de belangrijkste organen en spieren worden gevormd
• de botten en bloedsomloop worden gevormd
• hersenen en zenuwstelsel (zorgt dat we de inwendige en uitwendige prikkels waarnemen) beginnen zich te ontwikkelen

Foetus

• groeit snel, vooral in lengte en gewicht
• halverwege de zwangerschap kan de foetus zijn handjes, hoofd en voetjes afzonderlijk bewegen
• kan ruiken, voelen, horen en proeven 
• ziet licht en donker

www.oudersvannu.nl

Baby

Baby

• gewicht voldragen baby 2,7 en 4,5 kg
• lengte voldragen baby 46 tot 55 cm
• de groei is een belangrijke indicator voor de gezondheid van de baby
• 1ste jaar maakt een baby een enorme motorische ontwikkeling door
• bij de geboorte hebben de baby's al een aantal reflexen

Reflexen

Zoekreflex

zwemreflex

Moro-reflex

knipperreflex

babinski-reflex

bescherming van het netvlies

 inname voedsel

bescherming tegen vallen

onbekend

vermijding van gevaar

Baby

• lopen aan de hand  tussen 8 en 15 maanden
• vanaf 14 maanden maakt een kind een sprong omtrent de fijne motoriek
• ruiken goed vanaf de geboorte (moedermelk-geur moeder)
• baby's proeven zoet - bitter - zuur, en hebben een voorkeur voor zoet
• vanaf 6 maanden ziet een baby scherp

Kindboekje (cursus p 22 - 23)

Gehoortest (cursus p 22 - 23)

Peuter

Peuter

• de snelle ontwikkeling op lichamelijk gebied is achter de rug als de peuter 2 jaar oud is
• het kind groeit vanaf nu 1 cm per maand 
• hij krijgt 3 kilo per jaar bij
• Belangrijke mijlpaal: zindelijkheid (zie filmpje)
• motoriek gaat zich steeds verfijnen 
• peuters zien geen gevaar in

www.google.be

Wanneer start je best met de zindelijkheidstraining bij een peuter?

1. als de peuter in zijn luier kijkt
2. vanaf 1,5 jaar
3. hij voelt het wanneer hij moet plassen of poepen
4. alle antwoorden zijn juist

Wanneer start je best met de zindelijkheidstraining?

1. wanneer je tijd hebt als opvoeder
2. feestdagen zijn ideaal, dan kan je er een beloning aan koppelen
3. bij de komst van een broertje of zusje
4. tijdens een verhuis, nieuwe omgeving werkt stimulerend

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

laat het kind wennen aan het toilet

het kind kijkt in zijn pamper

laat het kind met luier op het potje zitten

luier uit en oefen-momenten inlassen

Cijfers ongevallen bij peuters

• 1 op 4 tussen 0 en 3 jaar ondergaat een medische ingreep als gevolg van een ongeval 

• Oorzaken top 5: valongevallen (64%), snijden of stoten (9%), klemmen van hand of voet (7,8%), brandwonden (5,4%) en vergiftiging (4%)

Vroege kindertijd

Vroege kindertijd

• het kind groeit ongeveer 6 cm en 2 kilo per jaar
• het kind wordt slanker, waardoor hij er volwassener uitziet
• motoriek ontwikkelt zich verder: leren tekenen of een sport beoefenen
• je kind wordt rechts-of linkshandig 

www.tiktok.com

Weetje rechts- linkshandigen

Lees de tekst op pagina 24

Midden kindertijd

Hoe was jij in het 6de leerjaar?

Midden kindertijd

• tussen 9 en 12 jaar groeien kinderen erg snel
• gemiddeld zijn 12 jarigen 1m40 tot 1m70
• jongens blijven iets langer klein dan meisjes
• geslachtkenmerken ontwikkelen zich: schaamhaar en borsten en penis groeien

Midden kindertijd

• het kind maakt andere hormonen aan, dit heeft invloed op de fysieke ontwikkeling, maar ook op de gevoelens 
• prepuber
• Oog-en handcoördinatie is goed ontwikkeld: computerspelletjes + nieuwe sporten

www.google.be

Adolescentie

Adolescentie/
fysieke veranderingen

Adolescentie

• homogene groep
• tijdens de adolescentie bereikt de jongere het maximaal lichaamslengte
• groeispurt ook in gewicht 
• geslachtsrijp
• Spierkracht en uithoudingsvermogen nemen sterk toe

Pubers kunnen niet omgaan met kritiek

eens

oneens

Pubers maken veel ruzie

eens

oneens

Vrienden zijn het belangrijkste in de pubertijd

eens

oneens

Pubers zijn egocentrisch

eens

oneens

Pubers praten graag over liefde en seks

eens

oneens

Jongeren trekken zich graag terug om na te denken over het leven

eens

oneens

Jongens maken meer ruzie met hun ouders dan meisjes

eens

oneens

www.google.be

Volwassenheid

Vroege volwassenheid

• de eerste tekenen van ouderdom op uiterlijk vlak (eerste rimpels)
• lichaam moet je onderhouden
• kracht, lenigheid en reflexen zijn het best tussen 20 en 30 jaar, daarna nemen ze langzaam af

Midden volwassenheid

• het lichaam staat nog in het teken van onderhoud, niet meer van groei
• je krimpt vanaf eind 40 
• vrouwen krimpen sneller dan mannen

Late volwassenheid

• hormonale schommelingen
• midlifecrisis en menopauze
• longweefsel van 50+ is minder elastisch, waardoor het langer duurt om weer op adem te komen 

OPDRACHT

Ga op onderzoek:

Creëer 5 goede vragen omtrent jouw fysieke ontwikkeling.

Bevraag je ouders/opvoeders.

Bespreek dit volgende les met jouw klasgenoten (in kleine groep).