Voedsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Voeding en vertering

Voedsel

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je:

• Beschrijven welke rol schimmels en bacteriën hebben bij voedselproductie en voedselbederf
• De werking van enzymen beschrijven
• Manieren noemen waarop eten geconserveerd kan worden

Van welk type organisme is deze cel?

1. Plant
2. Dier
3. Schimmel
4. Bacterie

Welk cel onderdeel is aanwezig bij alle organismen behalve bacteriën?

1. Celmembraan
2. Celkern
3. Celwand
4. Plastiden

Welke rol hebben bacteriën en schimmels in de natuur?

Op welke manier kunnen bacteriën en schimmels nuttig zijn voor de productie van voedsel?

Bij de productie van dit voedingsmiddel is gebruik gemaakt van..

1. Bacterien
2. Schimmels

Bij de productie van dit voedingsmiddel is gebruik gemaakt van..

1. Bacterien
2. Schimmels

Bij de productie van dit voedingsmiddel is gebruik gemaakt van..

1. Bacterien
2. Schimmels

Bacteriën en schimmels

Nuttig voor de productie​ van voedselmiddelen:

• Bacteriën: yoghurt en zuurkool​
  
• Schimmels: bier, wijn, brood, Franse kaas​
  

​Stoffen worden omgezet in nuttige stoffen (assimilatie)

Voedselbederf:

• Bacteriën en schimmels zijn reducenten en breken daarom voedsel ook langzaam af
  

Enzymen

Het omzetten van stoffen in andere stoffen worden reacties genoemd​

• Stoffen kunnen worden afgebroken in kleinere stoffen (verbranding)​
  
• Stoffen kunnen worden samengevoegd tot een andere stof (fotosynthese)

Onder invloed van enzymen verlopen dergelijke reacties in het lichaam sneller

Enzymen

Enzymen zijn speciale eiwitten die reacties versnellen​

• Elk enzym kan slechts 1 soort reactie versnellen, ze zijn specifiek​
  
• Enzymen worden zelf niet verbruikt

Enzymactiviteit

Enzymactiviteit: de snelheid waarmee een enzym de reactie versnelt​​Factoren die enzymactiviteit beïnvloeden:​

• Temperatuur​
  
• Zuurgraad (pH)​

Enzymactiviteit

Conserveren

Langer houdbaar maken van voedsel

Ongunstig maken van de omstandigheden van micro-organism
                     > Temperatuur (vriezen/ koelen/ pasteuriseren/ steriliseren)             
                     > Zuurstof wegnemen
                     > Water wegnemen
                     > Conserveermiddelen (zuur, suiker, zout)

Wat zijn enzymen?

1. Eiwitten die reacties vertragen
2. Eiwitten die voedsel afbreken
3. Eiwitten die voedsel conserveren
4. Eiwitten die reacties versnellen

Bij welke temperaturen is dit enzym tijdelijk onwerkzaam?

1. Alleen bij temperaturen onder 10 graden
2. Alleen bij temperaturen onder 35 graden
3. Alleen bij temperaturen boven 50 graden
4. zowel bij temp. onder 10 als boven 50 graden.

Welk enzym werkt het beste bij een pH van 6?

1. Enzym 1
2. Enzym 2
3. Enzym 3
4. Geen van de enzymen kan bij pH 6 werken

Welke bewering klopt?

1. P is de minimumtemperatuur voor dit enzym.
2. Q is de optimumtemperatuur voor dit enzym.
3. R is de maximumtemperatuur voor dit enzym.

Welk enzym zal voorkomen in het menselijk llichaam?

1. Enzym X en Y
2. Enzym X en Z
3. Enzym Y en Z
4. Alleen enzym Y

Welke manier van conserveren zie je hier?

1. Drogen
2. Steriliseren
3. Pasteuriseren
4. Luchtdicht verpakken

Welke manier van conserveren zie je hier?

1. Invriezen
2. Steriliseren
3. Pasteuriseren
4. Koelen

Hoe komt het dat jam niet snel bederft?

1. Doordat bij het vullen alle lucht uit de pot is weggezogen
2. Doordat micro-organismen niet kunnen leven in een milieu met veel suiker
3. Doordat de temperatuur ervoor zorgt dat de enzymen van de micro-organismen niet werken.
4. Doordat de micro-organismen niet kunnen leven in een mileu zonder water

Drie methoden om voedselbederf door micro-organismen tegen te gaan, zijn invriezen, pasteuriseren en steriliseren.

Bij welke van deze methoden worden alle micro-organismen in het voedsel gedood?

1. Pasteuriseren
2. Invriezen
3. Steriliseren
4. Pasteuriseren en Steriliseren

De kans op voedselbederf is in de zomer groter dan in de winter. Dat komt door:

1. Micro-organismen groeien in de zomer sneller dan in de winter
2. Micro-organismen groeien in de winter sneller dan in de zomer

 Lang verhitten op 120-130 graden C

Kort verhitten op 72 graden Celcius

Gebruik maken van zout,  azijn of suiker.

Lucht dicht, zonder zuurtof, verpakken

Bewaren onder -12 graden C

Zo veel mogelijk water er uit halen

Steriliseren 

Invriezen

Drogen

Vacuüm verpakken

Conserveermiddelen

Pasteuriseren

Leerdoelen

Je kunt nu:

• Beschrijven welke rol schimmels en bacteriën hebben bij voedselproductie en voedselbederf
• De werking van enzymen beschrijven
• Manieren noemen waarop eten geconserveerd kan worden

Aan de slag

Lezen thema 4 basisstof 1

• Maken opdracht 1 t/m 9