H5 Reacties samenvatting

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H5 Reacties

H5.1 Mengen of reageren

- Wat is een chemische reactie:

Bij een chemische reactie verdwijnen de beginstoffen en ontstaan reactieproducten

- Geef voorbeelden van chemische reacties:

bakken van brood

het verbranden van hout

een appel die schimmelt

Een faseovergang is geen chemische reactie.

Er ontstaan namelijk geen nieuwe stoffen.

Het oplossen van suiker in thee is dus geen chemische reactie.

de suiker zou je er weer uit kunnen halen door scheiden.

5.2 Soorten reacties

• verbrandingsreactie
• vormingsreactie
• ontledingsreactie

Verbrandingsreactie

Altijd zuurstof als beginstof nodig samen met een andere stof.

Reactieproducten zijn oxiden.

voorbeeld:

magnesium + zuurstof --> magnesiumoxide

Vormingsreactie

• altijd 2 of meer beginstoffen
• geen zuurstof als beginstof

• voorbeeld:
• natrium + chloor --> natriumchloride

Ontledingsreactie

• één beginstof
• beginstof is altijd een verbinding
• een verbinding bestaat altijd uit 2 of meer atoomsoorten
• voorbeeld: natriumchloride (NaCl) is een verbinding zuurstof (O₂) is geen verbinding
• NaCl  -->  Na + Cl

3 soorten ontledingsreacties

• Thermolyse (ontleden door warmte)
• Fotolyse (ontleden door licht)
• Electrolyse (ontleden door elektriciteit)
• voorbeeld:
• waterstofperoxide --> waterstof + zuurstof
•            H₂O_{2                -->}     H₂       +        O₂

Als er licht op zilverchloride valt ontstaan zilver (s) en chloor (g).
wat voor soort ontledingsreactie is dit?

1. fotolyse
2. themolyse
3. elektrolyse

Welke van de volgende stoffen is ontleedbaar?

1. O2
2. CH4
3. Na
4. Br2

• De molecuulformule van glucose is
                                       C₆H₁₂O₆ 
• Uit hoeveel atoomsoorten bestaat glucose?

• Glucose bestaat uit atomen koolstof (C), waterstof (H) en zuurstof (O)

Welke soort reactie hoort bij deze reactievergelijking?

N₂ + 2 O₂ --> 2 NO₂

1. ontledingsreactie
2. vormingsreactie
3. verbrandingsreactie

Welke soort reactie hoort bij deze reactievergelijking?

Cu + 2 Cl --> CuCl₂

1. ontledingsreactie
2. verbrandingsreactie
3. vormingsreactie

5.3 Formules

Een molecuul kan bestaan uit meerdere atoomsoorten.

Glucose bestaat uit 6 C-atomen, 12 H-atomen en 6 O-atomen.

Samen vormen ze 1 molecuul: C₆H₁₂O₆

als er meerdere glucose moleculen zijn, zet je het aantal voor het molecuul. Dus als er 10 moleculen zijn:

10 C₆H₁₂O₆

Leer tabel 5.11 en 5.13 goed

Gebruik deze tabellen bij de toets!

Moleculaire stoffen

Moleculaire stoffen bestaan uit niet-metaalatomen.

Voor de juiste naamgeving zie tabel 5.14 blz 76

Welke moleculen zijn moleculaire stoffen?
(meerdere antwoorden mogelijk)

1. H2O
2. MgCl2
3. C18H34O2
4. NaCl

• Keukenzout (NaCl) kan je maken uit natrium en chloor.
  
• Schrijf de reactievergelijking op.

• Na + Cl --> NaCl

5.4 Reactievergelijkingen

Reactieschema is in woorden

Reactievergelijking is met molecuulformules.

Bij reactievergelijkingen moeten het aantal atomen links van de pijl even groot zijn als rechts van de pijl.

Dit heet "kloppend maken".

(zie filmpjes in de ELO bij 5.4)

Kloppend maken

…ZnO (s) --> …Zn (s) + …O₂ (g)

links 1 O en rechts 2 O

dus een 2 voor ZnO om 2 O's links te krijgen.

maar dan moet er ook rechts een 2 voor Zn,

dan heb je links 2 Zn en ook rechts 2 Zn.

2 ZnO --> 2 Zn + O₂ 

Oefenen

vraag 91, 92 en 93 uit je werkboek

oefenopgaven in de ELO / Studieroute NSK2 H5

filmpjes bekijken voor uitleg in de ELO