bloed deel 2

Venapunctie/ bloedonderzoek

Lesdoelen 

De student kent de bloedcirculatie

Aan het eind van deze les weet de student waaruit bloed bestaat

Aan het eind van deze les kent de student de achterliggende theorie van een venapunctie

Aan het eind van deze les kent de student de meest voorkomende onderzoekswaarden.

Waaruit bestaat bloed?

1. Bloedplasma, rode bloedcellen en paarse bloedcellen
2. Rode bloedcellen, witte bloedcellen en water
3. Bloedplasma, rode bloedcellen en ijzer
4. Bloedplasma, rode bloedcellen en witte bloedcellen

Wat weet je over de procedure na het afnemen van bloed?

hartenzymen

ontstekingswaarden

glucose

Bloedkweken

Bloedbuizen

• Verschillende soorten buizen
• Verschillende dopkleuren en groottes
• Speciale vloeistof
• Bepaalde volgorde van afnemen

Er zijn verschillende soorten bloedbuizen. 

> Elke buis is bestemd voor specifiek onderzoek. 

>De bloedbuizen kunnen verschillen van dopkleur en grootte. 

> In de meeste gevallen bevatten de bloedbuizen een speciale vloeistof die nodig is om het bloedmonster te prepareren voor het onderzoek.

>  Als je bij een venapunctie meerdere buizen bloed afneemt, dan moet je de buizen in een bepaalde volgorde afnemen. 

>> Door de verkeerde volgorde van afnemen is er kans op contaminatie. Dit kan invloed hebben op de uitslag van het bloedonderzoek.

Bloedkweken worden eerst afgenomen, dan pas ander buizen via dezelfde intraveneuze prik. Dit moet omdat door de handelingen die je uitvoert de kans op het beïnvloeden van de bloedkweek verhoogt.

 

Elektrolyten (Na, K …..) worden ongestuwd als laatste geprikt.

Samenstelling

Bloedcellen:

• Rode bloedcellen
• Witte bloedcellen
• Bloedplaatjes

Bloedplasma (=serum)

• Plasma-eiwitten
• Water
• Opgeloste stoffen

Algemeen onderzoek

Werk uit:

BSE, HB, Glucose, TSH, CRP, leukocyten

Deze waarde zegt iets over de bezinkingssnelheid van rode bloedcellen

1. BSE
2. HB
3. Glucose
4. TSH

Deze beide waarden zeggen iets over de ontsteking/infecties in het lichaam

1. BSE/CRP
2. HB/Glucose
3. BSE/HB
4. TSH/CRP

Wanneer hier een lage waarde naar bovenkomt betekent het dat de stofwisselingsprocessen in het lichaam vertraagd zijn

1. BSE
2. HB
3. CRP
4. TSH

Mijn bloedonderzoek is binnen. Ik lees het volgende:

HB: 8mmol/L

Bezinking: 6 ml

ASAT: 75

Creatinine 140 µmol/L

CRP: 11 mg/L

Welke waarden wijken af? Wat kan het zijn?

Wat voorbeelden!

Nierfuncties

Natrium 

Kalium

UREUM

KREATININE

Ureum

Ureum is een afvalproduct bij de eiwitstofwisseling in de lever.

De nieren verwerken het ureum. Deze zorgen voor de terugresorptie (opgenomen in lichaam) en uitscheiding via de nieren.

Een verhoogd of verlaagd ureum zegt wat over hoe goed de nieren functioneren.

Kreatinine

Kreatinine is een afbraakproduct van de spieren in ons lichaam. De stof wordt via de nieren uit ons lichaam verwijderd. De hoeveelheid kreatinine in het bloed is afhankelijk van de nierfunctie, maar ook van de hoeveelheid spieren. 

Bij mannen is het kreatinine dan ook hoger dan bij vrouwen. 

Hematologie

Hemoglobine

Hematocriet

Erytrocyten

Leukocyten

Trombocyten

Hemoglobine

Rode bloedcellen bevatten hemoglobine. 

Hemoglobine is opgebouwd uit diverse eiwit en ijzerstructuren

Hemoglobine zorgt voor de rode kleur in ons bloed.

Belangrijkste functie is transport zuurstof en kooldioxide

Een te laag HB kan duiden op een anemie (bloedarmoede)

Erytrocyt

• Zijn gespecialiseerd in het vervoeren van  zuurstof en kooldioxide.
• Bestaat voor het grootste deel uit hemoglobine (HB)

gecentrifugeerd bloed

Net afgenomen labbuis

Andere belangrijke labwaarden

Leverfuncties (oa bilirubine)

Stolling (INR)

Cholesterol

Hormonen (oa schildklierfuncties)

Diabetes onderzoek

Serologie (antigenen en antistoffen)

Bloedkweken

Geneesmiddel spiegels

Tumormarkers

stuwing

Stuwing ontstaat doordat je de stuwband (te lang) om doet.

Dit kan leiden tot hemolyse

(hemo=van het bloed, lysis= uit elkaar vallen,losmaken)

hemolyse=afbraak van erytrocyten (rode bloedcellen)

Gevolgen van stuwing tijdens bloedafname

Stuwing

Hemolyse

afwijkende

onbetrouwbare

 bloedwaarde bepaling

Verhoogd

Kalium

Proces uitgelegd

Een vals verhoogd kalium (pseudohyperkaliëmie)

Dit komt veel voor bij een gestuwde bloedafname. Wanneer er te lang gestuwd is mbv een stuwband, kan er hemolyse optreden. Bij hemolyse gaan de bloedcellen kapot en komt er kalium van binnen de cel vrij.

Bij INR (stolling) kunnen er ook afwijkende waarden ontstaan!