Terugblik hoofdstuk 10

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Terugblik hoofdstuk 10

Wat hebben we voor de vakantie ook al weer besproken?

Leg je laptop vast dicht op tafel

Planning

(les 1) Terugblik 10.1 en 10.2 

Maken oefenopdrachten

(les 2) terugblik 10.3 en 10.4

Maken oefenopdrachten

Na deze les(sen)..

Heb je de stof van hoofdstuk 10 weer vers in je hoofdstuk zitten

Heb je een idee wat je kan verwachten op de aankomende toets

Heb je kunnen oefenen met verschillende onderwerpen

Opgroeien

Hoofdstuk 10 begon met een klein stukje herhaling van vorig jaar

De levensfasen

In totaal zijn er 8, maar wat is de volgorde van de levensfasen?

Opgroeien

Opgroeien

Per levensfasen vinden er mogelijk lichamelijke en geestelijke ontwikkelingen plaats

Wat bedoel we precies met lichamelijke en geestelijke ontwikkeling?

Opgroeien

Veel veranderingen komen tot stand door belangrijke stofjes in ons lichaam

Hormonen

Een belangrijk hormoon tijdens de pubertijd is bijvoorbeeld het groeihormoon! 

Opgroeien

Die hormonen worden gemaakt in hormoonklieren

Opgroeien

De hormonen reizen via het bloed naar verschillende organen

Soms naar een doelwitorgaan

Een doelwitorgaan reageert slecht op één specifiek hormoon, de rest werkt niet!

Opgroeien

Zie dat als sleutels die op sloten passen

Je fietssleutel past wel in je fiets, maar niet op je voordeur

Opgroeien

Die hormonen werken ongeveer hetzelfde

Ze hebben een bepaald vormpje

Dit vormpje past precies op een bepaalde orgaan (het doelwitorgaan) 

Andere organen met een ander 'slot' reageren niet, want de sleutel past niet

Opgroeien

Echter, gebruiken we bij hormonen 

en organen niet de termen 

sleutel en slot

Maar dus hormoon en receptor

Opgroeien

Als het juiste hormoon op de 

juiste receptor klikt

Krijgt het orgaan een signaaltje

om in werking te treden

(bijvoorbeeld groeien) 

Opgroeien

10.1 eindigde met de werking van het groeihormoon

De uiteindes van botten spelen hierbij een belangrijke rol

Opgroeien

We groeien namelijk niet oneindig door

Kraakbeencellen kunnen groeien

Kraakbeencellen bevinden zich in groeischijven

Opgroeien

De groeischijven verkalken langzaam

Als al het kraakbeen in omgezet tot kalk

stopt de groei

De puberteit 

Zowel jongens als meisjes komen in de puberteit

In deze periode verandert er een hoop aan het lichaam

Noem 3 veranderingen bij zowel jongens als meisjes 

De puberteit 

Zowel jongens als meisjes komen in de puberteit

In deze periode verandert er een hoop aan het lichaam

Noem 3 veranderingen bij zowel jongens als meisjes 

De puberteit 

De veranderingen die we hier zien

noemen we ook wel

Secundaire geslachtskenmerken

Maar wat zijn dan primaire 

geslachtskenmerken?

De puberteit 

Tijdens de puberteit krijgt ook iedereen een groeispurt door een flinke toename van het groeihormoon

Daarnaast kan je tijdens de puberteit ook last krijgen van andere vervelende dingen, wie weet wat?

• Puistjes, acne, mee-eters en meer zweten 

De puberteit 

Daarnaast ga je je identiteit vormen

Gedurende dat je ouder wordt kan het zo zijn dat je interesse gaat tonen in dingen die je eerst helemaal niet interessant vond

De puberteit 

Ook in deze paragraaf komen nieuwe hormonen om de hoek kijken

De geslachtshormonen

Welk geslachtshormoon hebben mannen?

• Testosteron 

En welk geslachtshormoon hebben vrouwen?

• Oestrogeen (en nog een aantal, maar dat is voor hoofdstuk 11)

De puberteit 

Die geslachtshormonen zijn belangrijk voor

de vorming van de secundaire 

geslachtskenmerken 

De puberteit 

Het kan zo zijn dat je geboren wordt als man, maar je een vrouw voelt (of andersom) 

Dit gevoel noem je ook wel genderdysforie 

Of die mensen noem je ook wel transgender

De puberteit 

De mate waarin iemand genderdysforie voelt verschilt per persoon

Soms voelen die mensen zich comfortabel in kleding van het andere geslacht

Maar het kan ook zijn dat iemand zich ongelukkig voelt in zijn eigen lichaam

De puberteit 

Het kan voorkomen dat iemand een operatie laat doen om van geslacht te veranderen (dit kan niet zomaar)

Wanneer iemand van geslacht wisselt is deze persoon transseksueel 

Helaas ervaren veel transgenders en transseksuelen narigheid van de mensen om hen heen

Maken vragen

Open je SOM mail en download het document wat ik gestuurd heb

Je kan de vragen in het document zelf maken

Of even vragen om een los blaadje

Klaar? steek even je hand op 

Antwoorden komen later in de mail

Afsluiting

Wat ging goed deze les?

Les 2

Planning

Paragraaf 3 en 4 van hoofdstuk 10 doornemen

Doorgaan met de oefenvragen

Eventueel nieuwe vragen maken

Na deze les(sen)..

Heb je de stof van hoofdstuk 10 weer vers in je hoofdstuk zitten

Heb je een idee wat je kan verwachten op de aankomende toets

Heb je kunnen oefenen met verschillende onderwerpen

Relaties

In paragraaf 3 hebben we het gehad over verschillende vormen van relaties

We zagen dat voor relatie een bepaalde vorm van 

contact nodig is

Relaties

Een relatie bouw je op basis van normen en waarden

Relaties

Normen geven aan wat jij belangrijk vindt

(bijvoorbeeld eerlijkheid, behulpzaamheid of zelfbeheersing)

Relaties

Waarden zijn gebaseerd op normen

Als we de norm trouw hebben bijvoorbeeld

hoort daar de waarde je vrienden ondersteunen

bij

Relaties

Gedurende je leven ga je anderen normen en waarden belangrijk vinden

En op die manier veranderen ook je relaties mogelijk

Relaties

Relaties waarbij je verliefd bent op iemand komen ook voor in verschillende vormen

Hoe noemen we mensen die verliefd zijn op iemand van het andere geslacht?

Relaties

En hoe noemen we mensen die verliefd zijn op mensen van hetzelfde geslacht?

• En mensen die op beide geslachten vallen?

Relaties

Daarnaast kan het voorkomen dat 

er bij een relatie geslachtsgemeenschap is

En dat beide mensen een orgasme kunnen

bereiken

Ziek van de liefde

Paragraaf 4 ging over soa's 

In welke vormen kan een soa voorkomen?

• En hoe kan een soa worden doorgegeven?

Ziek van de liefde

Daarnaast leerden wij over aids

Hoe komt aids tot stand? 

• Waarom is aids zo gevaarlijk?

Ziek van de liefde

Is aids of hiv te genezen?

Ziek van de liefde

Wat kan je doen als je een soa hebt?

• Hoe voorkom je het krijgen van een soa?

Maken opgaven