Vrouwenemancipatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

De rol van de vrouw door de eeuwen heen

Is de vrouw nu echt ondergeschikt aan de man?

Zijn mannen de baas en daarom dus beter dan vrouwen?

Welke bekende vrouwen door de tijd heen kennen wij eigenlijk?

Wat weet en vind JIJ nou eigenlijk!!??

We gaan het deze les hebben over de rol van de vrouwen door de geschiedenis heen. Zijn vrouwen nu echt minder dan mannen? Zijn mannen echt belangrijker, sterker, beter en hebben zij het recht om bv vrouwen te overheersen? Welke vrouwen zijn belangrijk geweest in de geschiedenis? Wat was de rol van de vrouw en hoe is die rol nu anno 2022? Hoe wordt er met vrouwen omgegaan, zo wat vragen waar we samen over na gaan denken. Ook gaan we kijken naar de tweede emancipatiegolf in de 20ste eeuw

Leerdoelen

• Hoe gaan vrouwen anno 2022 om met grensoverschrijdend gedrag?
• Hoe was de rol van de vrouw in (o.a. de eerste 2 tijdvakken van) de geschiedenis 
• Welke bekende vrouwen zijn er geweest in de geschiedenis en in welke periode leefden zij?
• Hoe was de situatie na 1960?

Dit zijn de leerdoelen waar we het deze les over gaan hebben

Actualiteit....

Laten we eens beginnen met de actualiteit. Een paar weken geleden begon het te "rommelen" rondom mannen (bv Ali B en Marco Borsato) die meewerken aan het programma the Voice of Holland. Steeds meer onthullingen kwamen hieruit naar voren m.b.t. grensoverschrijdend gedrag t.a.v. van vrouwen. Kan dat in deze tijd eigenlijk nog wel, heeft het ooit gekund of is het nooit acceptabel geweest..... hoe kijk jij hier zelf tegenaan?

ME TOO

MeToo (of #MeToo) is een initiatief tegen seksuele intimidatie, lastigvallen en aanranding, speciaal binnen de machtsverhouding van een werk- of onderwijsomgeving. Het gaat daarbij om aantasting van de menselijke waardigheid en vaak ook om geweld tegen vrouwen en minderjarigen.

In 2017 ontstond de Me Too beweging. Een beweging waarin vrouwen van zich lieten horen m.b.t. grensoverschrijdend gedrag. Dit omdat zij niet langer hun mond konden en wilden houden. Met de hashtag #MeToo delen vrouwen over de hele wereld hun ervaringen met seksueel misbruik en intimidatie. Het doel van de actie was om aan te tonen hoe wijdverbreid het is, terwijl het te vaak genegeerd wordt of afgedaan wordt als ‘normaal'.

De rol van de vrouw door de geschiedenis heen 

Beginnend met tijdvak 1 & 2

Laten we eens kijken naar de rol van de vrouw door de geschiedenis heen onderverdeeld in een aantal tijdvakken.

Tijdvak 1

De rol van de vrouw binnen het tijdvak van de jagers en de boeren, wat weten wij hiervan?

https://histoforum.net/lesmateriaal/vrouwenprehistorie.htm#:~:text=Vrouwen%20verzamelden%20niet%20alleen%20noten,dieren%20en%20aan%20de%20visvangst.

 

De rol van de vrouw in deze tijd is niet zo zwart wit zoals sommige mensen ons willen doen geloven. Het beeld dat vrouwen alleen maar besjes verzamelden en mannen alleen maar mammoeten doodden klopt niet. De rol van de vrouw is veelzijdiger dan dit, zie link hierboven.

Tijdvak 2

De rol van de vrouw binnen het tijdvak Grieken en Romeinen

https://isgeschiedenis.nl/nieuws/de-positie-van-vrouwen-in-het-romeinse-rijk 

 De rol van de vrouw in het 2de tijdvak is niet eenduidig. De rijkere vrouw had meer privileges dan de arme vrouw. Zo had de rijke vrouw recht op onderwijs en hadden zij bv het recht om te scheiden binnen het huwelijk. Welgestelde Romeinse vrouwen hadden inderdaad een redelijk goede positie in vergelijking met de minder gestelde vrouwen. De welgestelde vrouw had redelijk veel rechten en haar positie in de samenleving werd langzaam beter. Toch is de situatie niet te vergelijken met nu. Rijke vrouwen stonden onder het beheer van een man. Vrouwen bleven in vergelijking met mannen dus nog steeds een ondergeschikte en afhankelijke positie in het Romeinse Rijk bekleden.

Zoek op, welke bekende vrouw ken je uit het tweede tijdvak

https://historiek.net/cleopatra-vii-egyptische-koningin/6636/

Achtergrond informatie over Cleopatra:

Cleopatra is rond 69 jaar voor Christus geboren, in het stadje Ra- Kadet. Haar vader, Ptolemeius de twaalfde, was farao van Egypte. De jonge Cleopatra heeft haar jeugd in het koninklijke vrouwenverblijf doorgebracht. Cleopatra heeft van haar opleiding genoten die al vele dochters van farao’s hebben gehad.

Op de middelbare school heeft ze als een beschaafde leerling leren tekenen, de zevensnarige lier bespelen en leren zingen. Ze heeft ook veel lichamelijke opvoeding geleerd. Ook kan Cleopatra heel goed paardrijden. In 51 jaar voor Christus gaat haar vader Ptolemeius de twaalfde dood. In zijn testament staat dat Cleopatra en haar broertje Ptolemeius de dertiende moeten worden benoemd tot opvolgers. Omdat Cleopatra ouder is wordt Cleopatra koningin. Nu Cleopatra koningin is, regeert zij dan

ook net als haar voorouders met behulp van decreten, bevelen en aanwijzingen. Cleopatra wordt ondersteund door een aantal hovelingen, vrienden en familieleden. Net als andere farao’s moet ze eigenhandig verzoek- en smeekschriften aannemen en zelf recht spreken. Deze taken zijn heel zwaar. Belangrijk is verder nog, dat Egypte in die dagen nog eigen baas was. Er volgt een hongersnood in Egypte en Cleopatra krijgt het zwaar te verduren en vlucht. Ze laat zich dmv een list vervoeren naar het paleis van Ceasar en zij worden verliefd.

Bekende, invloedrijke dames

We gaan niet alle tijdvakken langs, maar wil wel graag met jullie een aantal bekende vrouwen uit verschillende tijdvakken bespreken. Welke bekende vrouw hoort bij welk tijdvak? Probeer de dames op chronologische volgorde te zetten.

We kunnen niet alle tijdvakken langs gaan, dan zou de les te lang duren.

"Zomaar" een aantal bekende, krachtige vrouwen. Zoek op uit welke tijdvak zij komen, zet op volgorde en waar zijn zij bekend mee geworden?

• Aletta Jacobs
• Wilhelmina van Pruisen
• Anne Frank
• Maria
• Rosa Parcs
• Jeanne d'Arc

Zomaar, maar is het eigenlijk wel zomaar... deze vrouwen zijn bekend geworden om wie zij waren of wat zij gedaan hebben. 

• Maria Tijdvak 2: Maria was volgens het Nieuwe Testament de moeder van Jezus. Voor katholieken is zij de belangrijkste heilige. In de Rooms-Katholieke Kerk en Oosters-Orthodoxe Kerk heeft Maria als Moeder van God een belangrijke rol in het geloofsleven. Tijdvak 1
• Jeanne d' Arc Tijdvak 4: Jeanne d'Arc, bijgenaamd de Maagd van Orléans, is een nationale heldin van Frankrijk. Als jong meisje van eenvoudige afkomst speelde ze een beslissende rol in de Honderdjarige Oorlog tussen Engeland en Frankrijk. 
• Wilhelmina van Pruisen Tijdvak 7:  Frederica Sophia Wilhelmina, prinses van Pruisen, was de echtgenote van erfstadhouder prins Willem V van Oranje-Nassau. Een daadkrachtige vrouw die veel heeft betekend in destijds gaande politieke situatie. 
• Aletta Jacobs Tijdvak 8: Aletta Henriëtte Jacobs was een Nederlandse arts, feministe en pacifiste 
• Anne Frank : Annelies Marie Frank was een Duits en later statenloos Joods meisje dat wereldberoemd is geworden door het dagboek dat ze schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen ze ondergedoken zat in het achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam. 
• Rosa Parcs Tijdvak 10:  Rosa Louise Parks-McCauley was een Amerikaans burgerrechtenactiviste. Ze is vooral bekend geworden door haar verzetsdaad in 1955 waarbij ze weigerde haar zitplaats in het voor zwarten gereserveerde deel achterin af te staan aan blanke passagiers. Tijdvak 10

Emancipatie golf 20ste eeuw

                                                                               Jaren '60 De Dolle Mina's

Dolle Mina was een linkse, radicaal feministische actiegroep, ontstaan in december 1969. Met ludieke acties wilde zij de rechten van vrouwen verbeteren.

Dolle Mina's

Halverwege de 20ste eeuw opkomst van de Dolle Mina:  Een actiegroep die opkomt voor vrouwenrechten

Zij willen: 

1. gelijke kansen in opleiding en werk
2. verandering van rollenpatronen
3. gelijke beloning bij gelijk werk
   

Als je hier meer informatie over wil, bekijk dan, als je het interessant vindt, het volgende filmpje. 

Dit hoeft niet, niet verplicht!

Overal in Nederland kwamen er Dolle Mina-afdelingen. Vijftig jaar later heeft deze 20ste eeuwse Feministische Golf, mede door Dolle Mina, veel bereikt. Anticonceptie en abortus werden mogelijk voor vrouwen, en kwamen overblijfmogelijkheden voor de schoolkinderen en op universiteiten ontstonden er zelfs vrouwenstudies.

Vrijwillig bekijken voor kinderen die er meer van af willen weten

Welke andere bekende vrouwen kun jij opnoemen?

Zoek in 2 a 3 tallen bekende vrouwen op uit de geschiedenis en noteer hun rol en in welk tijdvak zij leefden

We hebben het net uitgebreid gehad over o.a. Cleopatra, dat zij als jonge vrouw farao werd van Egypte. Welke bekende vrouwen kunnen jullie nog meer bedenken? Internet mag hierbij gebruikt worden. 

De llen gaan hier een aantal minuten mee aan de gang. De antwoorden worden kort besproken.

Opdracht:

Ga in het groepje waarmee je deze vrouwen op hebt gezocht een interview voorbereiden, doe dit op een talkshowachtige manier. Een van jullie groepje is de host van de talkshow, zeg maar de Eva Jinek van de tv. Ga samen een gesprek voorbereiden met de verschillende vrouwen die jullie opgezocht hebben en ga m.b.v. vragen stellen duidelijk maken uit welke tijd deze vrouw komt, waarom zij bekend geworden is en wat haar rol is geweest. Film dit interview en lever dit bij mij in.

Afsluitende opdracht wat ingeleverd moet worden als verwerking van deze les

Conclusie

Is de rol van de vrouw door de geschiedenis heen veranderd of valt dit moeilijk te zeggen

Dit heeft uiteindelijk te maken met bepaalde basisinzichten die je hebt. Ook met je eigen normen en waarden en overtuigingen die je mee hebt gekregen vanuit je opvoeding.