Reactiewarmte = reactieenergie

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hoort deze diagram bij een exo- of endotherme reactie?

1. Exotherm
2. Endotherm

Bij een exotherme reactie komt er energie vrij. 

De eindproducten bevatten minder energie dan beginproducten.

Het netto energie-verschil is negatief.

Bij een  endotherme reactie moet continu energie worden toegevoegd. 

De eindproducten bevatten meer energie dan de beginproducten.

Het netto energie verschil is positief.

leerdoelen

• Je leert wat vormingswarmte is. 

• Je leert hoe je de reactiewarmte van een chemische reactie kunt berekenen.

Vormingswarmte

Energie die nodig is om een mol van die stof te vormen

- Binas tabel 57 (A anorganisch en B organisch (met C,H (O)))

- in 10⁵ joule per mol stof

- negatief betekent energie komt vrij

let op!

- Elementen (zoals O₂ of C) hebben geen vormingswarmte = 0

- sommige stoffen komen vaker voor (verschillende fase)

reactiewarmte = energie

Die hoeveelheid energie kun je berekenen = reactiewarmte

Deze bereken je met:

vormingswarmte eind - vormingswarmte begin

Voorbeeld(zie binas tabel 57)

De vorming van lachgas uit de elementen stikstof en zuurstof:

  2 N₂ (s) +  O₂ (g) → 2 N₂O(g)  

vormingswarmte eind: 

2 mol N₂O = + 0,816 per mol * 2 = 1,632 x 10⁵ joule

vormingswarmte begin = 0 (want elementen)

reactiewarmte = eind- begin = 1,632 - 0 = 1,632 x 10⁵ joule

 

Stappenplan Energie (zie voorbeelden)

1. Geef de kloppende reactievergelijking.

2. Noteer onder iedere stof de vormingsenergie uit binas tabel 57

 Let op. alle elementen, dus b.v. chloor = Cl2 of waterstof H2, maar ook natrium (Na) en alle andere zuivere metalen hebben vormingsenergie 0.

3. Vermenigvuldig per stof de energie met de coëfficiënt.

4. Reken de totale vormingsenergie voor de pijl uit.

  EN Reken de totale vormingsenergie na de pijl uit.

5. De reactieenergie =  EIND - BEGIN    .. Let op + en - tekens en x10^5 J/mol.

vormingswarmte per mol

Soms moet je de vormingswarmte per mol stof berekenen.

dan moet je dus nog delen door het aantal mol stof.

voorbeeld:

We hebben net de vormingswarmte van deze reactie berekend:

2 N2 (s) + 2 O2 (g) → 2 N2O(g)  = 1,632 x 105 joule

Dat is per mol N2O = (1,632:2) = 0,816*105 joule

geef de reactiewarmte van methanisering:

uitwerking

eind = CH₄     = -0,75 (binas 57B)
              2 H₂O = (gas, binas 57A) = -2,42 * 2 = -4, 84

Begin = 4 H₂ = element = 0 * 4 = 0

                  CO₂ = - 3,935 

totaal = eind - begin = (-0,75  + - 4,84) - (0 + -3,935) = -1,655*105 joule

Leerdoelen checklist

• Je kunt benoemen wat de vormingswarmte en de reactiewarmte is;  

• Je kunt de reactiewarmte berekenen aan de hand van de vormingswarmten uit Binas.
  

Maak oefen opdrachten