Les Lumières

Les Lumières (+/-1715-1789)

De Verlichting is....:
- culturele en filosofische stroming die leidde tot een nieuwe manier van denken over de samenleving
- onstaan onder invloed van filosofen
- voorafgegegaan door een periode van absolute vorsten: la monarchie absolue
- vond in Frankrijk plaats na de dood van Lodewijk XIV
1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
FransMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 17 slides, met tekstslides.

Onderdelen in deze les

Les Lumières (+/-1715-1789)

De Verlichting is....:
- culturele en filosofische stroming die leidde tot een nieuwe manier van denken over de samenleving
- onstaan onder invloed van filosofen
- voorafgegegaan door een periode van absolute vorsten: la monarchie absolue
- vond in Frankrijk plaats na de dood van Lodewijk XIV

Slide 1 - Tekstslide

historische context: L'Ancien régime

l'Ancien régime is....:
- de periode voorafgaand aan de Franse Revolutie
- periode die zich kenmerkt door:
 1. standenmaatschappij
2. ongelijkheid
3. armoede voor de onderklasse

Slide 2 - Tekstslide

historische context: La monarchie deséquilibrée

- Louis XIV heeft geen directe opvolger
-Na dood Louis XIV Frankrijk tijdelijk bestuurd door regent die minder autoritair is
- Louis XV en Louis XVI soepeler bewind


Slide 3 - Tekstslide

ontstaan Verlichting
De Verlichting
- bouwt voort op 'erfenis' van de Renaissance (XV) en de Wetenschappelijke Revolutie (XVI-XVII)
- empirisme wordt belangrijk (waarneming essentieel om kennis te vergroten)
- leidt tot vele ontdekkingen en uitvindingen==> optimisme
- le mythe du bonheur : nastreven van geluk in het hier en nu als levensdoel

Slide 4 - Tekstslide

centrale begrippen Verlichting
De Verlichting kenmerkt zich door:
- de ratio (de rede staat centraal)
-vertrouwen in menselijk verstand en de wetenschap
- tolerantie, vrijheid en gelijkheid


Slide 5 - Tekstslide

La Révolution française 1789
- onvrede volk vanwege armoede en hoge belastingen
- liberté, égalité, fraternité (vrijheid, gelijkheid, broederschap)
- veel geweld
- La Terreur (periode van extreem geweld tegen contra-revolutionnisten) 

Slide 6 - Tekstslide

de gevolgen van de Verlichting
religie:
- godsbeeld anders
-ontstaan deïsme: God als Schepper, maar bemoeit zich niet met het leven op aarde 

Slide 7 - Tekstslide

Montesquieu (1689-1755)
-filosoof, jurist, natuurkundige
- trias politica (scheiding wetgevende, uitvoerende en rechtgevende maht)
L'esprit des lois
Lettres persanes (censuur ontwijken d.m.v. vertelperspectief) 

Slide 8 - Tekstslide

Voltaire (1694-1778)
-filosoof
- kritiek op katholieke geloof
- liberté de culte (recht op eigen geloof)
- kritiek op geestelijkheid
 - kritiek op Duitse filosoof Leibniz en zijn optimisme
Candide ou de l'optimisme

Slide 9 - Tekstslide

de gevolgen van de Verlichting
politiek:
- verzet tegen absolute macht vorst
-ontstaan Republiek
- scheiding der machten (trias politica)

Slide 10 - Tekstslide

de gevolgen van de Verlichting
sociale verhoudingen:
- principe van gelijkheid (mensen zijn gelijk)
- contrat social  (wet als sociaal contract tussen mensen, op basis van gelijkheid)


Slide 11 - Tekstslide

Rousseau (1712-1778)
https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-jacques-rousseau/
- filosoof, pedagoog
- grondlegger contrat social
- deïst
- mens is van nature goed, maatschappij bederft hem
- vrije opvoeding: de edele wilde
-verwerpt slavernij
-voorloper van de Romantiek (verheerlijking-ik, liefde voor natuur)

Slide 12 - Tekstslide

de gevolgen van de Verlichting
economie:
- zo min mogelijk overheidsbemoeienis
- vóór vrijemarktseconomie gebaseerd op vraag & aanbod


Slide 13 - Tekstslide

verspreiding  ideeën van de Verlichting
De Verlichte ideeën werden verspreid via
- salons (ruimten in huizen van welgestelde dames)
- café's ==> café Procope in Parijs
- literatuur (l'Encyclopédie!) 
- marchands


Slide 14 - Tekstslide

Didérot (1713-1784)
- filosoof, atheist 
- schrijver l'Encyclopédie (samen met d'Alembert) 
- grondlegger van de encoclopedie (28 volumes, 25 jaar, gedeeltelijk gecensureerd)

Slide 15 - Tekstslide

literatuur tijdens de  Verlichting
- doel: verspreiden van kennis in begrijpelijke taal
- veel gecensureerd
- censuur vermijden d.m.v. vertelperspectief, pseudoniem, drukken in buiteland
- weinig poëzie
- contes philosophiques (Voltaire), roman épistolaire (Montesquieu), l'Encyclopédie (Diderot)

Slide 16 - Tekstslide

belangrijke begrippen
-De Verlichting
-la monarchie absolue
-l'Ancien Régime
- absoluut vorst
- censuur
- la Révolution française
- La Terreur
- de Wetenschappelijke Revolutie
- empirisme
- ratio
- trias politica
- la liberté de culte
- le contrat sociale
- le salons


- le conte philosophique (filosofische vertelling)
- le roman épistolaire (briefroman)
- l'Encyclopédie
-ironie
-perspectief

Slide 17 - Tekstslide