Les 7: Abstract + Vliegen

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

8.2 Abstract

Dada en Surrealisme

Lesdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

- waarom Mondriaan zo belangrijk was voor de kunst van de 20ste eeuw;

- wat De Stijl en het Futurisme inhouden;

- hoe technologische ontwikkelingen terugkomen in de kunst.

 

Vlg. pagina: podcast luisteren 2.27-4.10 en 5.00-7.55

open.spotify.com

O

P

D

R

A

C

H

T

Schilderkunst De Stijl

- Blauw, rood, geel en zwart-wit en grijs
   (primaire kleuren en niet-kleuren) 

- horizontaal en verticaal (later ook diagonaal)

- geometrische vormen

- elkaar loodrecht kruisende lijnen

- basisvormen, zowel 2D als 3D

- asymmetrische overall composities

Piet Mondriaan, Compositie: no. III, met rood, geel en blauw, 1927

Toegepaste kunst

De beroemde Gerrit Rietveld stoel uit 1918

• Veel meubels en lampen
• Betaalbaar (machinaal te produceren)
• Vlakken, rechte lijnen en haakse hoeken

Zizagstoel uit 1934

Lamp van Rietveld, wordt nog steeds verkocht

Keuken van het Rietveld- Schröderhuis, 1925

Ontwerp voor een 

van de eerste 

Bruynzeel-keukens

Futurisme

1914 - Robert Delaunay

Hommage aan Blériot

Louis Blériot

1909: Van Calais naar Dover over het Kanaal in het eerste vliegtuigje.

1914 - Robert Delaunay

Hommage aan Blériot

Dit schilderij van Robert Delauny is kenmerkend voor de verheerlijking van de technische vooruitgang; de ontwikkeling van het machinetijdperk.

• Noem een aspect van de voorstelling waaruit de verheerlijking van de technische vooruitgang blijkt.

• Noem daarnaast twee aspecten van de vormgeving die dit werk bruisend en dynamisch maken.

- Noem een aspect van de voorstelling waaruit de verheerlijking van de technische vooruitgang blijkt.
- Noem daarnaast twee aspecten van de vormgeving die dit werk bruisend en dynamisch maken.

Opdracht: maak in tweetallen in 5 minuten een tekening of foto waarin beweging zit.

Futurisme 1909 - 1916, Italië

• Stroming die zich richt op (de schoonheid van) technologische vooruitgang: voertuigen, elektrisch licht, snelheid).
• Op multidisciplinaire bijeenkomsten gaan kunstenaars provocerend de confrontatie aan met het publiek.

Futuristisch manifest (1909)

• Gericht op vooruitgang en vernieuwing.
• “We zullen musea, bibliotheken en alle mogelijke academiën vernietigen.”
• Pro-geweld, oorlog wordt gezien als bevrijding van het oude.

• In WO I stierven veel futuristen (einde van de stroming 1916).

Invloed fotografie / film

• Fotografie is eind 19e eeuw ontstaan.
• Met lange sluitertijden kon beweging vastgelegd worden: ook ‘bevroren bewegingen’
• Dit wordt o.a. door de futuristen overgenomen in de schilderkunst.

Fotoserie Edward Muybridge

Giacomo Balla

Schilderkunst

• Geabstraheerde voorstellingen (nog wel figuratief).  
• Gefragmenteerde, scherfachtige vormen om snelheid en kracht weer te geven (ontleend aan kubisme).
• Verbeelden het dynamische, energieke leven van de stad, moderne machines en vervoersmiddelen. 
• Beweging uitbeelden door herhaling en vervorming
  
• Willen een extra dimensie toevoegen: 'tijd'

Futurisme

Welk kenmerk hoort niet bij het futurisme?

1. beweging en snelheid
2. fel kleurgebruik
3. de natuur is een geliefd onderwerp
4. moderne technieken

Futurisme

Kubisme

Expressionsime

Kubisme

Futurisme

Futurisme in architectuur en beeldhouwkunst

Grootse ideeën over moderne stad: alles platgooien en opnieuw beginnen.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les weet je:

- waarom Mondriaan zo belangrijk was voor de kunst van de 20ste eeuw;

- wat De Stijl en het Futurisme inhouden;

- hoe technologische ontwikkelingen terugkomen in de kunst.

 

Vlg. pagina: podcast luisteren 2.27-4.10 en 5.00-7.55

Tijd over? 

- Kies allee of in een tweetal een futuristisch kunstwerk.

- Zoek informatie op over dit werk (kunstenaar, titel, achtergrond).

- Maak een analyse van dit werk: beschrijf zowel voorstelling als vormgeving (met welke vormgevingsmiddelen de kunstenaar ervoor zorgt dat het hier om een futuristisch werk gaat).

Huiswerk

LZ TB blz. 178, 179, 182 

M WB H 8 opdr. 23, 30, 27, 35