Begrijpend lezen les 7: verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Nederlands
Begrijpend lezen
Les 7
Havo 1
 P2 2022-2023

Vorige les heb je geleerd ...

... welke functie de titel heeft.

...wat de functie is van de inleiding.

...wat de functie is van het slot.

...hoe een alinea is opgebouwd.

Wie weet het nog?

Aan het einde van deze les ...

... weet je wat verwijswoorden zijn.

Verwijswoorden

In teksten staan woorden die verwijzen naar andere woorden . Een schrijver gebruikt ze om te voorkomen dat hij dezelfde woorden herhaalt, waardoor een tekst saai wordt.

Verwijswoorden kunnen naar één woord, een groepje woorden of een hele zin  verwijzen.   (antecedent)

Verwijswoorden

Michelle heeft gisteravond het werkstuk voor aardrijkskunde gemaakt, zodat ze in het weekend naar het strand kan. ('ze' verwijst naar één woord)

Bij een bekende webwinkel heb ik twee nieuwe spellen gekocht, want die waren in de aanbieding. ('die' verwijst naar twee nieuwe spellen)

Mijn neef is Nederlands kampioen judo geworden. Dat vind ik een goede prestatie. ('dat' verwijst naar een hele zin) 

Aan de slag!

Pak je boek Op Niveau erbij.

Lees tekst 5: 'Boeken vol hamsterbillen' Blz. 247 en maak de vragen die op de volgende slides staan.

1. Waarnaar verwijst 'Ze' in regel 1?

2. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 11?

3. Waarnaar verwijst 'ze' in regel 19?

4. Waarnaar verwijst 'hij' in regel 22?

5. Wat is het tekstdoel van deze tekst?

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

6. Wat is de tekstvorm van deze tekst?

1. een affiche
2. een strip
3. een recensie
4. een artikel uit een website

7. Hoe begint de schrijver met deze tekst?

1. met het stellen van vragen
2. met een leuk verhaaltje
3. met een introductie van het onderwerp
4. met een grap

8. Is de onderstaande zin een hoofdzaak of een bijzaak: 'Vooral de mannetjes zijn populair'

1. hoofdzaak
2. bijzaak

9. Is de onderstaande zin een hoofdzaak of een bijzaak: 'Hun achterwerken zijn ronder en groter en dus nóg schattiger dan die van vrouwtjes'

1. hoofdzaak
2. bijzaak

10. Is de onderstaande zin een hoofdzaak of een bijzaak: 'Ik kan gewoon niet stoppen met glimlachen als ik ze zie'

1. hoofdzaak
2. bijzaak

11. Hoe sluit de schrijver de tekst af?

1. met nieuwe info
2. met een samenvatting
3. met een conclusie
4. met een advies

Extra oefenen

Lees in Op Niveau tekst 9: 'Mooi instrument' (bldz. 252)

1. Waar komt deze tekst vandaan? Wat is de bron?

1. uit een jeugdkrant
2. uit een website
3. vanuit een folder
4. uit een boek

2. Wat betekent 'genialiteit'

1. genderneutraal
2. domheid
3. grote intelligentie
4. geleerde

3. Waarnaar verwijst het dikgedrukte woord 'ze' in regel 7?

4. Waarnaar verwijst het vetgedrukte woord 'dat' in regel 16?

5. Waarnaar verwijst 'die' in regel 17?

6. Waarnaar verwijst 'hen' in regel 35?

7. Is de onderstaande zin een hoofdzaak of een bijzaak: 'Zelf speel ik met veel plezier blokfluit' (alinea 2)

1. hoofdzaak
2. bijzaak

8. Is de onderstaande zin een hoofdzaak of een bijzaak: 'De blokfluit is een prachtig, puur instrument dat heel mooie klanken teweeg kan brengen.' (alinea 2)

1. hoofdzaak
2. bijzaak

9. Is de onderstaande zin een hoofdzaak of een bijzaak: 'Een blokfluit kan veel meer en het is ook veel leuker om er ingewikkelde dingen op te spelen.' (alinea 3)

1. hoofdzaak
2. bijzaak

10. Schrijf de hoofdgedachte van deze tekst op.

11. Wat is het tekstdoel van deze tekst?

12. Wat is het tekstsoort van deze tekst?