W1 L2: Scepticisme

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Herhaling

Zonder reader, zonder aantekeningen

2.  Leg uit wat het verschil is tussen relativisme en universalisme.

1. Leg uit waar kennisleer over gaat

3. Leg uit wat 'JTB' inhoudt en waar het voor staat.

Herhaling

Zonder reader, zonder aantekeningen

2.  Relativisme zegt dat er geen objectieve waarheid bestaat. Universalisme zegt van wel.

1. LFilosofie over wat kennis is en of kennis bestaat.

3. Justified, true belief. Is de opvatting die de meeste mensen hebben van kennis. Met drie criteria: Gerechtvaardigd, waar en iemand gelooft het.

1. Terugblik 

Programma

Leg uit of de volgende uitspraken kennis zijn volgens JTB:

1. Het is vandaag donderdag, dat kan ik zien op de kalender.
2. Ik heb op Facebook gezien dat de aarde rond is, dus de aarde is rond.
3. Mr. Langhout vind Hume de beste filosoof, dus Hume is de beste filosoof.
4. Volgens wetenschappers krijg je geen autisme van vaccinaties, dus je krijgt geen autisme van vaccinaties.

1. Ik kan het standpunt van het pyrronistisch scepticisme dat er geen zekere kennis is uitleggen, toepassen en beoordelen.

Dat betekent:

• Ik kan de opvatting dat alle beweringen onbewezen zijn uitleggen met de ‘principes van Agrippa’ (hypothese, cirkelredenering en het regressieprobleem) en deze opvatting toepassen en beoordelen.

• Ik kan de opvatting dat het uitstellen van oordelen leidt tot kalmte uitleggen met het begrip ‘ataraxia’ en deze opvatting toepassen en beoordelen.

• Ik kan uitleggen in hoeverre ik zelf een scepticus ben.

Leerdoelen

• Grieks filosoof en arts ( 150-220 V. Chr.)
• Scepticus
• Schrijver van het boek 'grondslagen van scepticisme'

"Het voornaamste beginsel van de sceptische leer is dat er tegenover elk argument een gelijk argument staat."

Sextus Empiricus

Scepticisme: Filosofische stroming die zegt dat er geen zekere kennis bestaat en je aan alles kun twijfelen.

Pyrrhonisch scepticisme: Vorm van scepticisme die zegt dat je door constant te twijfelen een staat van geluk bereikt.

Pyrrhonisch scepticisme

Sextus is tegen:

Want als je ergens een beetje aan kunt twijfelen is het geen zekere kennis.

Pyrrhonisch scepticisme

• Dogma: Het instemmen met een uitspraak die nog onderzocht kan worden.
  

"Het universum is oneindig."

• Doctrine: Verschillende dogma's die samen een logisch samenhangend geheel vormen.
  

"Ik geloof in de wetten van natuurkunde."

Sextus is tegen:

Want als je ergens een beetje aan kunt twijfelen is het geen zekere kennis.

Pyrrhonisch scepticisme

• Dogma: Het instemmen met een uitspraak die nog onderzocht kan worden.
  

"Het universum is oneindig."

• Doctrine: Verschillende dogma's die samen een logisch samenhangend geheel vormen.
  

"Ik geloof in de wetten van natuurkunde."

Alle dogma's bestaan eigenlijk uit:

1. Hypothese: Iemand zegt iets zonder echt bewijs te hebben

2. Cirkelredenering: Iemand zegt iets, maar het bewijs is de uitspraak       zelf.

3. Regressieprobleem: Als je een ander bewijs geeft voor je uitspraak       moet je dat andere ook bewijzen. Dit gaat eeuwig door. 

Met deze principes kan je aan alles twijfelen.

Principes van Agrippa

1. Hypothese: Iemand zegt iets zonder echt bewijs te hebben

2. Cirkelredenering: Iemand zegt iets, maar het bewijs is de uitspraak zelf.

3. Regressieprobleem: Als je een ander bewijs geeft voor je uitspraak       moet je dat andere ook bewijzen. Dit gaat eeuwig door. 

Principes van Agrippa

"Van filosofie wordt je erg slim!"

1. Hypothese: Iemand zegt iets zonder echt bewijs te hebben

2. Cirkelredenering: Iemand zegt iets, maar het bewijs is de uitspraak zelf.

3. Regressieprobleem: Als je een ander bewijs geeft voor je uitspraak       moet je dat andere ook bewijzen. Dit gaat eeuwig door. 

Principes van Agrippa

"Mr. Langhout heeft een blauw T-shirt aan."

"De aarde is rond. Dit weet ik zeker want alle experts zeggen dit over de aarde. Een expert weet dit, want een expert is heel slim."

Aan de slag

Leg uit dat de uitspraak hierboven geen zekere kennis is volgens de scepticus. Gebruik in je antwoord de drie principes van Agrippa.

1. Hypothese
2. Cirkelredenering
3. Regressieprobleem

"De aarde is rond. Dit weet ik zeker want alle experts zeggen dit over de aarde. Een expert weet hier de waarheid over, want een expert is iemand die er verstand van heeft."

Aan de slag

Antwoord: 

De aarde is rond is onbewezen, het is dus een hypothese. Het heeft dus ander bewijs nodig zoals verwijzen naar een expert. Maar zeggen dat een expert iets weet omdat die er verstand van heeft is een cirkelredenering want verstand hebben en ergens de waarheid over weten is hetzelfde. Volgens het regressieprobleem zou je voor elke uitspraak ander bewijs nodig hebben dus deze uitspraak kan nooit bewezen worden volgens de scepticus.

1. Het is koud.
2. Ik voel dat ik het koud heb.
3. Er is geen zekere kennis. 

Aan de slag

Overleg in groepjes van 4:

Kan een scepticist aan deze drie uitspraken twijfelen en zo ja hoe?

Gebruik het woord dogma wanneer je dit met de klas deelt

Een scepticus twijfelt over elk dogma, de scepticus zegt niks over hoe de wereld is.

"Het t-shirt is blauw."

Dogma vs Gevoel:

Een scepticus twijfelt niet over dat die iets waarneemt:

"Ik  denk dat ik een blauw t-shirt zie

1. Ik kan het standpunt van het pyrronistisch scepticisme dat er geen zekere kennis is uitleggen, toepassen en beoordelen.

Dat betekent:

• Ik kan de opvatting dat alle beweringen onbewezen zijn uitleggen met de ‘principes van Agrippa’ (hypothese, cirkelredenering en het regressieprobleem) en deze opvatting toepassen en beoordelen.

• Ik kan de opvatting dat het uitstellen van oordelen leidt tot kalmte uitleggen met het begrip ‘ataraxia’ en deze opvatting toepassen en beoordelen.

• Ik kan uitleggen in hoeverre ik zelf een scepticus ben.

Leerdoelen

Voor Sextus gaat scepticisme niet alleen maar over kennisleer maar ook over ethiek.

Kennisleer: Filosofie over wat kennis is en of kennis bestaat.

Ethiek: Filosofie over wat een goed en gelukkig leven is.

Ataraxia

Ataraxia

"Ik geloof dat iedereen in het leven eerlijk beloont wordt voor hoe hard ze werken."

"Ik geloof dat kou heel slecht is voor de mens.

Ataraxia

"Ik geloof dat iedereen in het leven eerlijk beloont wordt voor hoe hard ze werken."

"Ik geloof dat kou heel slecht is voor de mens.

2 argumenten dat ergens in geloven slecht voor je is:

1. Je kan teleurgesteld worden als iets toch niet waar blijkt te zijn.
2. Je kan lijden omdat je denkt dat iets slecht is en daardoor nog meer lijden.

Ataraxia

Dus je kan beter niks geloven, dan bereik je Ataraxia:

Vrij van zorgen zijn omdat je in geen enkele zekere kennis gelooft.

1. Ik kan het standpunt van het pyrronistisch scepticisme dat er geen zekere kennis is uitleggen, toepassen en beoordelen.

Dat betekent:

• Ik kan de opvatting dat alle beweringen onbewezen zijn uitleggen met de ‘principes van Agrippa’ (hypothese, cirkelredenering en het regressieprobleem) en deze opvatting toepassen en beoordelen.

• Ik kan de opvatting dat het uitstellen van oordelen leidt tot kalmte uitleggen met het begrip ‘ataraxia’ en deze opvatting toepassen en beoordelen.

• Ik kan uitleggen in hoeverre ik zelf een scepticus ben.

Leerdoelen

Maak de oefenopdracht

Aan de slag:

Einde van de les: