6.1 De kerk valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Planning van de les

• Proefwerk bespreken
• Klassikale video over Luther en Reformatie kijken.
• Uitleg 6.1 De kerk valt uiteen.
• Uitleg project
• HWK:  #1, 3, 7 en 9

6.1 De kerk valt uiteen

Aan het einde van deze les weet je...

• Welke kritiek er was op de katholieke kerk
  
• Hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
  
• Hoe protestantse kerken ontstonden
  
• Welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten
• Wat veranderde in de Europese cultuur

Proefwerk bespreken

Vaardigheidsvragen: 3, 9, 12

Kennisvragen: 1, 2, 4, 5, 7a, 8, 10, 11a, 13, 4

Toepassingsvragen: 6, 7b, 11b

• Maak een overzicht op het blaadje van alle vragen, en kijk met welke soort vraag je de meeste moeite hebt
  
• Waarom denk je dat dit is?
  
• Daaronder zet je wat je goed hebt gedaan deze toets en wat je zou willen verbeteren

Welke kritiek had Maarten Luther op de kerk?

Luther

- Kritiek op de kerk

- 1517 Stellingen

- Karel V Boos

- Lutherbijbel

Luther uit de kerk. 

De Paus las de brief en eiste dat Luther: 

• Kritiek terugnam. 
• Standpunten wijzigde. 

Luther weigerde-> uit kerk gezet -> Luther duikt onder.

Luther uit de kerk. 

Luther kreeg bescherming van zijn eigen vorst. 

In dat kasteel vertaalde Luther de bijbel in het Duits. 

Deze vertaalde bijbel werd snel verspreid door een belangrijke uitvinding: Boekdrukkunst. 

Calvijn

• Fransman, leefde van 1509-1564
• Nieuwe stroming: Calvinisme 
• Strenger dan Luther

Verspreiding lutheranisme en calvinisme

De kritiek

op de kerk leidt tot de reformatie

Reformatie of hervorming:

Verandering in het christendom waardoor protestantse kerken ontstonden

Luther

Vereren van heiligen

Eenvoudige aankleding

Zelf de bijbel lezen

Katholieken

Protestanten

Paus

Veel luxe

Luther en Calvijn zijn allebei

1. Protestants
2. Christelijk
3. Hervormers

Hoe heette de volgelingen van Luther?

1. Lutheranen
2. Calvinisten
3. Luthersen
4. Ketters

Waarom was Luther tegen aflaten?

1. Alleen God kan zonden vergeven
2. Kerk werd te rijk
3. Luther wilde zelf een kerk

In Nederland had ... meer volgers

1. Luther
2. Calvijn

Karel V

• Was streng katholiek.
• Eist dat Luther zijn woorden intrekt.
• Verklaart Luther vogelvrij. (iedereen mag hem vermoorden)
  
• Keizer van Duitsland, landsheer van de Nederlanden en koning van Spanje.
• Wil dat iedereen katholiek blijft.

https:

Karel V was een

1. Katholiek
2. Protestant

Wat was Karel V niet?

1. Keizer van Duitsland
2. Landsheer van de Nederlanden
3. Koning Frankrijk
4. Koning van Spanje

Karel V

Maarten Luther

Welke tekst hoort bij welk persoon?

Ketters vervolgen

95 stellingen

Karel V

Reformatie

Denken vanuit de bijbel

Keizer, landheer en koning

Paus bepaalt 

Katholiek

Protestant

Gevolgen van de reformatie 

 Godsdienstoorlogen

- Vorsten verplichten 1 geloof.

- Het andere geloof wordt onderdrukt met vervolging en/of de dood.

- Onverdraagzaamheid

Renaissance

• Nieuw mens- en wereldbeeld
• Wedergeboorte van de klassieke oudheid
• Schilderijen en beeldhouwkunst
• Leonardo da Vinci  

Waar kregen mensen meer aandacht voor tijdens de renaissance?

1. Leven op aarde en voor de mens zelf
2. Leven na de dood en god
3. Hunzelf en de kerk
4. De kerk

Welke cultuur werd weer belangrijk tijdens de renaissance?

1. Arabische cultuur
2. Egyptische cultuur
3. Europese cultuur
4. Grieks-Romeinse cultuur

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten:

#1, 3, 7 en 9